Spis treści
- Winne ekrany?
- Przyczyny krótkowzroczności
- Po pierwsze: geny
- Po drugie: czynniki środowiskowe
- Jak dbać o wzrok dziecka?
- Oznaki potencjalnych problemów ze wzrokiem
- Jak radzić sobie z problemem?
- Gdy dziecko powinno nosić okulary. Jakie są najczęstsze obawy rodziców?
- Co należy brać pod uwagę przy wyborze soczewek okularowych?
Coraz częściej do okulistów zgłaszają się rodzice z kilkuletnimi dziećmi, którzy zauważają problemy z widzeniem u swoich pociech. Jedną z przyczyn może być krótkowzroczność, która dotyka coraz młodsze pokolenia. Dlaczego z roku na rok coraz więcej dzieci ma problemy ze wzrokiem?
Winne ekrany?
Za problemy ze wzrokiem najczęściej obwinia się ekrany telewizyjne, komputerowe czy też telefonu komórkowego lub tabletu. Czy słusznie?
Wzrastający odsetek krótkowzrocznych dzieci zauważono po raz pierwszy w latach 80. w Azji Wschodniej, czyli długo przed pojawieniem się pierwszych smartfonów.1 Dzieci nie spędzały wtedy każdej wolnej chwili przed telewizorem, a o komputerach w domu nie śmiały nawet marzyć.
Na pewno zbyt długi czas korzystania z ekranów urządzeń elektronicznych nie pozostaje bez wpływu na oczy dziecka, ale nie jest jedynym czynnikiem powodującym krótkowzroczność. Nie zmienia to faktu, że ekrany LED i LCD emitują wysokoenergetyczne światło niebieskie, którego nadmiar może szkodzić.
Niebieskie światło nie jest obecne jedynie w ekranach. Jest naturalną składową światła dziennego i reguluje nasz rytm dobowy. W niewielkich ilościach nie jest szkodliwe dla wzroku, jednak przedłużona ekspozycja na jego działanie, np. poprzez zbyt długie przebywanie przed telewizorem, ekranem tabletu, smartfona lub komputera, może powodować zmęczenie, podrażnienie i pieczenie oczu, a nawet bezsenność. Dlatego warto ograniczać dziecku czas spędzany przed ekranem i zachęcać je do większej aktywności na świeżym powietrzu.
Przyczyny krótkowzroczności
Po pierwsze: geny
Bez wątpienia na wystąpienie krótkowzroczności wpływają czynniki genetyczne. Wskazują na to nie tylko badania naukowe, ale też obserwacja społeczeństwa. Bardzo często dzieciom osób noszących okulary doskwierają podobne problemy.
Po drugie: czynniki środowiskowe
Poważnym problemem są również zmiany w codziennej aktywności dzieci. Kiedyś dzieci spędzały wolny czas na świeżym powietrzu, bawiąc się z rówieśnikami. Teraz zbyt dużo czasu przebywają w domu, korzystając z komputera lub telefonu, przez co ich oczy przyzwyczajają się do obserwacji jedynie przedmiotów znajdujących się blisko.
Jak dbać o wzrok dziecka?
Czynników genetycznych nie da się wyeliminować, można za to zahamować wpływ bodźców zewnętrznych. W jaki sposób?
- Zachęć dzieci do aktywności na świeżym powietrzu.
- Ogranicz czas spędzony przed ekranem. Zaleca się, aby dziecko przed 2. rokiem życia nie korzystało z urządzeń cyfrowych, w wieku 2-4 lat: 5-10 minut jednorazowo (do maksymalnie 30 minut dziennie), 4-6 lat: 10-15 minut przed ekranem jednorazowo (maksymalnie do 1 godziny dziennie), 6-8 lat: maksymalnie 1 godzina przed ekranem dziennie (podzielona na sesje maksymalnie półgodzinne).
- Zachęcaj dziecko do przerw w odrabianiu lekcji - krótki spacer pomoże odpocząć oczom od intensywnej obserwacji przedmiotów z bliska.
- Regularnie sprawdzaj wzrok dziecka u specjalisty (optometrysty, okulisty).
Oznaki potencjalnych problemów ze wzrokiem
Wyraźne oznaki występują, gdy dziecko:
- Trzyma książki bardzo blisko oczu
- Podczas czytania wodzi palcem po słowach
- Ma trudności z koncentracją w szkole lub łatwo się męczy
- Często trze oczy
- Stale mruży oczy
- Narzeka na ból głowy
- Obraca głowę tak, aby używać tylko jednego oka
- Ma podrażnione i załzawione oczy
- Ma problemy z czytaniem i pisaniem
- Ma trudności z utrzymaniem uwagi podczas wykonywania zadań lub zabawy
Jak radzić sobie z problemem?
W pierwszej kolejności należy udać się do specjalisty, optometrysty bądź okulisty, który po przeprowadzeniu badania wzroku oraz szczegółowego wywiadu zadecyduje czy jest wymagana korekcja - i jeśli tak, odpowiednio ją dobierze. W Polsce jest coraz więcej salonów optycznych dedykowanych wyłącznie dzieciom. Odwiedziny w takim miejscu to nie tylko możliwość skorzystania z porady specjalistów, ale także atrakcja dla dziecka. Specjalny wystrój i odpowiednie podejście pracowników sprawią, że dzieci nie będą kojarzyć salonu jako miejsca, w którym są do czegoś zmuszane.
Gdy dziecko powinno nosić okulary. Jakie są najczęstsze obawy rodziców?
Rodzice często obawiają się, że okulary będą przeszkadzać dziecku w zabawie i aktywności fizycznej. Na szczęście czasy okularów, które przeszkadzały w codziennych aktywnościach, dawno już minęły. Ich obecność nie musi powodować żadnych ograniczeń, o ile oczywiście okulary są dobrze dopasowane. U dzieci proporcje twarzy ulegają zmianom, zatem optyk musi zadbać o prawidłowe ułożenie i ustawienie okularów na nosie, dzięki czemu nie będą się zsuwać.
Co należy brać pod uwagę przy wyborze soczewek okularowych?
Przede wszystkim materiał z jakiego wykonane są soczewki. To on determinuje ich przejrzystość, lekkość, grubość, wytrzymałość i stopień ochrony przed promieniowaniem UV. Soczewki okularowe przeznaczone dla dzieci powinny gwarantować bezpieczeństwo i swobodę, tak aby dziecko nie czuło się ograniczane ze względu na to, że nosi okulary. Warto zwrócić także uwagę na wybór powłoki antyrefleksyjnej, która poza standardowymi właściwościami może także zwiększać odporność soczewek na zarysowania lub chronić przed nadmiarem niebieskiego światła.
Warto wybrać produkty, które zostały stworzone z myślą o dzieciach, np. soczewki Hoya PNX Kids, które są wyjątkowo wytrzymałe, trwałe i odporne na działanie różnego rodzaju substancji chemicznych.
Dobór właściwej oprawy okularowej i soczewek determinuje skuteczność okularów, dlatego doradztwo specjalisty jest w tym przypadku nie do przecenienia.
Źródło:
