Stan podgorączkowy to temperatura odpowiadająca tej pomiędzy 37 a 38 stopni Celsjusza. Warto jednak wiedzieć, że temperatura ciała stanowi swego rodzaju cechę osobniczą, tzn. może być różna u różnych osób.
W przypadku większości ludzi ich podstawowa ciepłota ciała, mierzona w dole pachowym, sięga słynne 36,6 stopni Celsjusza. Normą jednak może być zarówno nieco wyższa, jak i nieco niższa podstawowa temperatura ciała – niektórzy ludzie cały czas mają stan podgorączkowy i wtedy najczęściej nie ma absolutnie żadnych powodów do obaw.
Spis treści
- Stan podgorączkowy u dziecka: jakie są jego kryteria?
- Najczęstsze przyczyny stanu podgorączkowego
- Przewlekły stan podgorączkowy - problemy z tarczycą
- Stan podgorączkowy a zaburzenia psychiczne
- Badania mające na celu wykrycie przyczyn stanu podgorączkowego
- Stan podgorączkowy: kiedy trzeba udać się z nim do lekarza?
Stan podgorączkowy u dziecka: jakie są jego kryteria?
Najpopularniejszym sposobem na zmierzenie temperatury u dziecka jest dokonywanie pomiarów w dole pachowym, możliwe jednak jest mierzenie ciepłoty ciała również i w jamie ustnej, w odbycie czy w uchu.
Tutaj trzeba zaznaczyć jedną rzecz: w przypadku każdej z wymienionych lokalizacji temperatura, która odpowiada normie, jest nieco inna (np. pomiar sięgający 38 stopni, kiedy był on dokonywany pod pachą, oznaczać może gorączkę, w przypadku pomiaru w odbytnicy taka temperatura może zaś być uznana za całkowicie prawidłową).
Ze względu na to, że najpopularniejsze jest mierzenie temperatury właśnie w dole pachowym, skupimy się tutaj na wartościach ciepłoty ciała prawidłowych i nieprawidłowych dla tej właśnie lokalizacji ciała.
Zbyt wysoka temperatura ciała u malca może być klasyfikowana jako dwa stany: są nimi gorączka u dziecka oraz stan podgorączkowy.
- O gorączce mówi się wtedy, kiedy temperatura ciała pacjenta przekracza 38 stopni Celsjusza.
- Stan podgorączkowy rozpoznać można z kolei wtedy, kiedy zmierzona ciepłota ciała wynosi pomiędzy 37 a 38 stopni Celsjusza.
Zobacz 10 naturalnych antybiotyków
Temperatura ciała człowieka nie jest przez cały czas taka sama – podlega ona bowiem pewnym wahaniom. Mowa tutaj chociażby o fizjologicznych, dobowych zmianach temperatury – całkowicie fizjologiczne jest to, że ciepłota ciało rankiem jest nieco niższa, wieczorem zaś nieco wyższa.
Innymi stanami, w których może dochodzić do fizjologicznych zmian temperatury, są wysiłek fizyczny oraz – u kobiet – występowanie owulacji.
Najczęstsze przyczyny stanu podgorączkowego
Problemów, które mogą doprowadzić do stanu podgorączkowego, wyróżnić można naprawdę wiele. Podstawową przyczyną stanów podgorączkowych u ludzi są różnorodne infekcje, szczególnie te, które spowodowane są przez wirusy. Jako przykłady problemów, które najczęściej doprowadzają do nieznacznego podwyższenia ciepłoty ciała u dziecka, podać można:
Typowo w przebiegu różnych infekcji bakteryjnych u pacjentów pojawia się gorączka (nierzadko bardzo wysoka), zdarza się jednak sytuacja, gdzie w przebiegu tychże schorzeń zamiast gorączki pojawia się stan podgorączkowy. Tak dziać się może chociażby w przypadku gruźlicy czy zapalenia płuc.
Stany podgorączkowe ogólnie występować mogą w przebiegu bardzo różnych infekcji – istnieje bowiem możliwość ich pojawienia się u osób zarażonych różnymi pasożytami, jak i u tych pacjentów, którzy zmagają się z jakimś zakażeniem grzybiczym.
Nieznacznie podwyższona temperatura ciała może być również spowodowana przewlekłymi zakażeniami wirusowymi – tak dziać się może np. w przebiegu zakażenia wirusem HIV czy którymś z patogenów odpowiedzialnych za wirusowe zapalenie wątroby.
Przewlekły stan podgorączkowy - problemy z tarczycą
Przewlekły stan podgorączkowy może być związany z innymi dolegliwościami, nie tylko z infekcjami. Utrzymująca się nieznacznie podwyższona ciepłota może stanowić również i objaw różnych schorzeń układowych – tutaj jako ich przykłady podać można choroby endokrynologiczne (jak np. nadczynność tarczycy), różne choroby reumatologiczne (np. reumatoidalne zapalenie stawów) czy schorzenia dotyczące przewodu pokarmowego (w postaci chociażby choroby Leśniowskiego-Crohna).
Kolejną możliwą przyczyną stanów podgorączkowych jest zażywanie różnych leków. Okazuje się bowiem, że przyjmowanie niektórych preparatów może skutkować nieznacznym wzrostem ciepłoty ciała – doprowadzać do tego efektu mogą różne środki przeciwdepresyjne czy przeciwhistaminowe, ale i leki stosowane chorobie Parkinsona, niektóre antybiotyki, a także preparaty hormonów tarczycy.
Stan podgorączkowy a zaburzenia psychiczne
Dość ciekawe jest to, że podwyższona temperatura ciała może mieć również podłoże psychogenne. W przebiegu różnych bowiem problemów z funkcjonowaniem psychiki – np. zaburzeń lękowych czy nawet przeżywania silnego stresu – dochodzić może do przyspieszenia metabolizmu w organizmie.
Tempo tych procesów ma zaś wpływ na to, jaka jest temperatura ciała i właśnie dlatego różne problemy, które znacznie obciążają psychikę, mogą być przyczyną stanu podgorączkowego.
Biorąc pod uwagę powyższe nietrudno zauważyć, że stanu podgorączkowego bagatelizować nie wolno – może on bowiem być objawem zarówno stosunkowo łagodnych, jak i poważnych schorzeń.
Dodać należy tutaj to, że nieznaczne podwyższenie ciepłoty ciała może towarzyszyć również groźnym, ale niewymienionym tutaj dotychczas chorobom – mowa tutaj o nowotworach.
Opisywanego objawu – szczególnie, kiedy jest przewlekłym stanem podgorączkowym, czyli występuje on u pacjenta przez dłuższy czas - zdecydowanie nie można więc lekceważyć, tylko należy po prostu koniecznie poszukiwać jego przyczyn.
Badania mające na celu wykrycie przyczyn stanu podgorączkowego
U pacjenta ze stanami podgorączkowymi wykonane mogą być bardzo różnorodne badania. Wszystko zależy tutaj od tego, jaka jest podejrzewana przyczyna tego problemu u danego chorego – wysunąć wniosek co do potencjalnego źródła zaburzeń można zwykle po przeprowadzeniu u pacjenta wywiadu lekarskiego oraz badania fizykalnego.
Dopiero po nich można zdecydować o przebiegu procesu diagnostycznego: przykładowo, u pacjenta z podejrzeniem zapalenia płuc zlecone może zostać RTG klatki piersiowej, z kolei przy przypuszczeniu, że chory cierpi na nadczynność tarczycy, wykonane mogą zostać u niego odpowiednie badania hormonalne.
Przed wykonaniem specjalistycznych analiz zazwyczaj pacjentom zlecane są jednak bardziej podstawowe badania, które pozwalają rozpoznawać najczęstsze przyczyny stanów podgorączkowych, czyli infekcje. Takimi badaniami są głównie morfologia krwi oraz badania wykładników stanów zapalnych, którymi są białko C-reaktywne (czyli CRP) oraz OB.
Stan podgorączkowy: kiedy trzeba udać się z nim do lekarza?
Nie z każdym stanem podgorączkowym trzeba udawać się do lekarza – jeżeli nieznacznie podwyższona temperatura ciała pojawia się np. w przebiegu typowego przeziębienia, to możliwe jest po prostu stosowanie preparatów łagodzących objawy tego problemu bez odwiedzin u medyka.
Istnieją jednak pewne sytuacje, gdzie konsultacja z lekarzem jest już jak najbardziej wskazana. Tak dzieje się chociażby u dzieci – szczególnie u noworodków i niemowląt zasadniczo przy każdym podwyższeniu ciepłoty ich ciała najkorzystniej byłoby, gdyby takie dzieci zawsze zbadał lekarz.
Jak jest natomiast ze starszymi dziećmi? U nich również najkorzystniej jest udać się do lekarza wtedy, kiedy mają one stan podgorączkowy, jeżeli zaś pojawiają się u nich do tego różne inne, nasilone objawy – jak np. znaczne wymioty, ospałość, cechy odwodnienia czy nieblednąca pod wpływem ucisku wysypka – wtedy medyka trzeba już bezwzględnie odwiedzić.
Stan podgorączkowy u dorosłych również może stanowić wskazanie do umówienia się na wizytę u lekarza. Dotyczy to chociażby takich sytuacji, jak utrzymywanie się u pacjenta podwyższonej ciepłoty ciała przez dłuższy czas czy też okresowego, ale regularnego pojawiania się stanów podgorączkowych – takie mogą być spowodowane przez niegroźne schorzenia, jak i nawet przez choroby nowotworowe, dlatego też pojawienie się takich problemów wymaga po prostu poszukiwania ich przyczyn.
Czytaj również: Gorączka u niemowlaka: najskuteczniejsze sposoby na obniżenie gorączki u niemowlęcia
Domowe sposoby na przeziębienie: inhalacje, maść majerankowa, maść rozgrzewająca
Przeziębienie u niemowlaka: 18 sposobów na szybki powrót do zdrowia
Kiedy gorączka u dziecka jest niebezpieczna?
Gorączka przy ząbkowaniu. Jak zbić temperaturę przy ząbkowaniu?