Zatrucie pokarmowe u dziecka to choroba żołądkowo-jelitowa, objawiająca się problemami z prawidłowym trawieniem. Może zdarzyć się w każdym wieku: chorują niemowlęta, przedszkolaki i nastolatkowie, warto jednak wiedzieć, że im młodszy maluch, tym jego układ odpornościowy jest słabszy, dlatego częściej atakują go patogeny wywołujące zatrucia.
Czasami źródłem zatrucia pokarmowego u dziecka jest nieświeże jedzenie, innym razem bakterie znajdujące się na nieumytym owocu. Bez względu na przyczynę zatrucie pokarmowe u dziecka jest dolegliwością męczącą i bardzo nieprzyjemną, dlatego trzeba je jak najszybciej wyleczyć.
Spis treści
- Przyczyny zatrucia pokarmowego u dziecka
- Jak uniknąć zatrucia pokarmowego u dziecka?
- Objawy zatrucia pokarmowego u dziecka
- Kiedy do lekarza?
- Dieta dziecka przy zatruciu pokarmowym
- Domowe sposoby na zatrucie pokarmowe u dziecka
Przyczyny zatrucia pokarmowego u dziecka
Zatrucie pokarmowe wywołują zwykle bakterie lub wirusy, które za pośrednictwem pożywienia lub na dłoniach dziecka przedostają się do układu pokarmowego i produkują w nim toksyny wywołujące dolegliwości trawienne.
Zatrucia bakteryjne występują częściej latem i są spowodowane wysokimi temperaturami powietrza przyspieszającymi proces psucia się żywności (nieprawidłowe przechowywanie jedzenia pozwala na rozwój bakterii, powodujących gnicie), zatrucia wirusowe – jesienią, zimą i wiosną, gdy organizm ma niższa odporność, a wilgoć sprzyja namnażaniu się wirusów.
Jedne z niebezpieczniejszych bakterii są: gronkowce, pałeczki E coli, listeria, salmonella oraz shigella. Wszystkie te patogeny rozwijają się w zepsutej żywności, przetworach mlecznych trzymanych poza lodówką, powtórnie zamrożonych i rozmrożonych mrożonkach czy lodach, surowych jajkach i mięsie, niektóre bytują również na owocach czy w surowej wodzie.
Powodem zatrucia pokarmowego u dzieci mogą być też zjedzone przez malca trujące grzyby, które niestety często są podawane dzieciom w zupie czy sosach.
Zobacz: Zatrucie grzybami - pierwsza pomoc i objawy zatrucia grzybami
Jak uniknąć zatrucia pokarmowego u dziecka?
- Dbaj o higienę i prawidłowe przygotowywania posiłków.
- Unikaj podawania dziecku surowych produktów: mięsa, jajek, ryb, mleka niepasteryzowanego.
- Dbaj o odpowiednią temperaturę gotowania i pieczenia – niedogotowane mięso może być źródłem zatrucia.
- Myj zawsze owoce i warzywa, które podajesz dziecku na surowo.
- Dbaj o czystość naczyń kuchennych i miejsca, w którym gotujesz posiłki.
- Nigdy nie zamrażaj ponownie raz odmrożonych produktów.
Objawy zatrucia pokarmowego u dziecka
Objawy zatrucia pokarmowego to przede wszystkim dolegliwości trawienne. Dziecko, które cierpi na zatrucie ma bóle brzuszka, wymiotuje, ma biegunkę, może też mieć podwyższoną temperaturę ciała.
Warto jednak pamiętać, że objawy mogą być różne w zależności od przyczyny zatrucia.
Salmonella, którą można się zarazić jedząc surowe mięso czy jajka, daje objawy 8-24 godziny po zjedzeniu feralnego posiłku. Charakterystyczne objawy zatrucia salmonellą to ból brzucha i głowy, silne wymioty i biegunka oraz gorączka.
Pierwsze objawy zatrucia gronkowcem dają o sobie znać 2–6 godzinach po posiłku. Bakterie te, namnażające się w ugotowanych produktach, ale i ponownie zamrożonych lodach są odporne na obróbkę termiczną. Wywołują bóle brzucha, nudności i biegunkę oraz gorączkę.
Listeria rozwija się w nabiale, rybach, surowych warzywach i mięsie, Daje objawy już po 4-5 godzinach, a są nimi oprócz wspomnianych już dolegliwości żołądkowych także wysoka gorączka, bóle stawów i mięśni, drgawki, a czasem nawet utrata przytomności.
Zatrucie grzybami objawia się po kilku godzinach dolegliwościami gastrycznymi oraz zimnymi potami, zburzeniami widzenia, spadkiem ciśnienia, bólami głowy.
Czytaj także: Co robić, gdy dziecko zatruje się toksyczną rośliną
Botulizm dziecięcy, czyli zatrucie jadem kiełbasianym
Wakacje z dzieckiem: gdy dopadnie ZATRUCIE POKARMOWE
Kiedy do lekarza?
Zatrucia pokarmowe u dzieci wymagają zwykle wizyty u lekarza, zwłaszcza gdy dziecko jest malutkie i ma silną biegunkę oraz wymioty. Dolegliwości te mogą bowiem doprowadzić do poważnego stanu, jakim jest odwodnienie u dziecka.
Niemowlęta i małe dzieci bardzo szybko się odwadniają, a stan ten jest dla niech bardzo niebezpieczny. Utrata wody powoduje, że malec przestaje oddawać mocz, płakać łzami, jest blady i senny, przelewa się przez ręce. Taki stan wymaga natychmiastowej wizyty u pediatry, a nawet wezwania pogotowia.
Natychmiastowej konsultacji z pediatrą wymaga też sytuacja, w której dolegliwości zatrucia nie mijają po upływie doby lub przeciwnie – nasilają się.
Może to być wówczas znak, że zatrucie spowodowane jest np. salmonellą, co wymaga hospitalizacji, podawania specjalnych leków i kroplówek. Powodem wizyty u lekarza jest też utrzymująca się wysoka temperatura, krew w kale u dziecka lub w wymiocinach oraz bardzo silne bóle brzucha.
Dieta dziecka przy zatruciu pokarmowym
Przez pierwsze godziny po zaobserwowaniu u dziecka objawów zatrucia pokarmowego, nie powinno się podawać mu żadnych pokarmów (wyjątkiem są niemowlęta karmione piersią, dla których mleko mamy stanowi źródło płynów niezbędnych przy biegunce i wymiotach). Konieczne jest jednak podawanie dziecku płynów, najlepiej wody niegazowanej lub gorzkiej herbaty. Płyny muszą być chłodne, bo ciepłe prowokują wymioty.
Idealne do picia są elektrolity, niestety ze względu na ich smak dzieci zwykle odmawiają ich picia. Nie powinno się podawać też maluchowi płynów w dużych ilościach, ponieważ to również powoduje mdłości. Najlepiej poić go regularnie – co 5-7 minut –bardzo małymi ilościami wody, np. po jednej łyżeczce od herbaty.
Jeśli objawy zatrucia pokarmowego zaczną powoli mijać, można podać dziecku pierwsze, lekkostrawne posiłki – sucharki, kleik ryżowy, chude mięso.
Młodszym dzieciom można przygotować marchwiankę, czyli zupę z marchwi na biegunkę u niemowlaka. Warzywo to zawiera substancje, które wspomagają regeneracje błony śluzowej jelit, ryż utwardza stolec, zaś sól jest źródłem mikroelementów utraconych w czasie biegunki i wymiotów. Unikaj podawania surowych warzyw i owoców, mleka i jego przetworów, tłustych dań oraz słodyczy.
Zobacz: Lamblie u dzieci: objawy i leczenie lambliozy
Co robić, gdy dziecko jest zakażone pasożytami jelitowymi
Owsiki - objawy owsików, leczenie i zapobieganie owsicy u dzieci
Domowe sposoby na zatrucie pokarmowe u dziecka
Jeżeli zatrucie pokarmowe dotyczy starszego dziecka lub ma łagodny przebieg i nie powoduje odwodnienia, można spróbować leczyć malca samodzielnie odpowiednią dietą oraz regularnym nawadnianiem organizmu.
Dobrze jest podawać mu elektrolity apteczne lub sporządzić roztwór w domu z soli, cukru oraz soku pomarańczowego (dostarczasz w ten sposób dziecku sodu, glukozy i potasu). Sprawdzą się też probiotyki, które regenerują układ pokarmowy i jelita nadwerężone zatruciem. Dobrym pomysłem jest też przygotowanie potrawy z jagód lub borówki, które łagodzą bóle brzucha, nudności oraz biegunkę.
Bez konsultacji z lekarzem lepiej nie podawać dziecku żadnych leków, zwłaszcza tych hamujących wymioty i biegunkę – lepiej pozwolić organizmowi samoistnie się oczyścić z toksyn produkowanych przez bakterię.
Jeśli dziecko gorączkuje, podaj mu lek obniżający temperaturę lub rób chłodne okłady.
