Spis treści
- Nowa piramida żywieniowa: ruch to zdrowie
- Nowa piramida żywieniowa: warzywa i owoce
- Nowa piramida żywieniowa: produkty zbożowe
- Nowa piramida żywieniowa: mleko
- Nowa piramida żywieniowa: produkty mięsne
- Nowa piramida żywieniowa: tłuszcze
- Nowa piramida żywieniowa: o czym jeszcze warto pamiętać?
i
Piramida żywieniowa to graficzne przedstawienie najważniejszych zasad zdrowego odżywiania. Najzdrowsze produkty znajdują się na najniższym jej poziomie, kolejne poziomy przedstawiają również zdrowe, ale nieco mniej ważne składniki. Według nieaktualnej już piramidy żywieniowej najważniejsze były węglowodany złożone, czyli pochodzące z pełnoziarnistych produktów: kaszy jęczmiennej i gryczanej, ryżu niełuskanego, razowego chleba. Następne były warzywa i owoce, orzechy: włoskie, pistacjowe i laskowe, ryby, nabiał i czerwone męso. Rok 2016 przynosi jednak zmiany i nową piramidę żywieniową. Stosowanie się do różnorodnych wskazówek w niej zawartych ma zapewnić nie tylko zdrowie, ale i dobre samopoczucie. Warto dodać, że wskazania są zgodne z najnowszymi wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Autorzy nowej piramidy żywieniowej zaznaczają, że jest ona przeznaczona dla osób zdrowych, które nie cierpią na choroby cywilizacyjne, m. in. cukrzycę, otyłość, nadciśnienie, chorobę niedokrwienną serca, osteoporozę. W takich przypadkach stosowanie się do tych zaleceń należy skonsultować z lekarzem.
>>Przeczytaj również: Zielona soczewica - dlaczego warto mieć ją w kuchni?>>
Nowa piramida żywieniowa: ruch to zdrowie
W nowej piramidzie żywieniowej na samym dole, a więc miejscu najważniejszym, nie znalazły się produkty spożywcze, a aktywność fizyczna. Aby podkreślić ważność tej zmiany, nową piramidę żywieniową nazwano Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej.
- Nie tylko to, co jemy, ale również to, jak często jesteśmy aktywni fizycznie decyduje o naszym zdrowiu. Z tego powodu zmieniliśmy nazwę piramidy, teraz jest to piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej - wyjaśnia prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia, jak dowiadujemy się z depeszy Polskiej Agencji Prasowej (PAP).
Specjaliści zalecają, by codziennie uprawiać sport przez co najmniej 35-40 minut. Wybór dziedziny sportu zależy od nas, mamy postawić na to, co sprawia nam największą przyjemność. Może to więc być jazda na rowerze, bieganie, a nawet spacer lub chodzenie po schodach. Najważniejsza jest regularność, ponieważ aktywność fizyczna polepsza naszą przemianę materii, chroni przed nadwagą i otyłością, wydłuża również życie.
>>Przeczytaj również: Dieta dziecka - jak przemycać warzywa i owoce w posiłkach dla dzieci?>>
Nowa piramida żywieniowa: warzywa i owoce
Drugie pod względem ważności są warzywa i owoce. Instytut Żywienia i Żywności zaleca, by spożywać je jak najczęściej. Dziennie co najmniej 400 g - warzywa i owoce powinny stanowić co najmniej połowę naszego dziennego posiłku. Według nowej piramidy żywieniowej powinniśmy zwracać też uwagę na odpowiednią proporcję warzyw i owoców w naszych posiłkach - powinno być 3/4 warzyw i 1/4 owoców.
- Należy sięgać po nie jak najczęściej, badania nie pozostawiają wątpliwości, że każda ich porcja zmniejsza ryzyko wielu schorzeń, w tym głównie chorób sercowo-naczyniowych oraz nowotworów, i wydłuża życie - akcentuje prof. Jarosz w depeszy PAP.
Nowa piramida żywieniowa: produkty zbożowe
Ostatnie miejsce na podium w nowej piramidzie żywieniowej zajęły produkty zbożowe, ze wskazaniem na pełnoziarniste, czyli te z pełnego przemiału. Zalecane jest, by towarzyszyły one większości posiłków. Produkty zbożowe stanowią ogromne źródło błonnika. Warto sięgać po produkty z mąki razowej i żytniej, brązowy ryż, makarony razowe oraz te z pszenicy durum i naturalne musli.
źródło zdjęcia: Instytut Żywności i Żywienia
Nowa piramida żywieniowa: mleko
Wysoką pozycję wśród produktów, które dobrze działają na nasze zdrowie, zajęło mleko. Powinniśmy, bez względu na wiek, wypijać minimum dwie duże szklanki mleka dziennie. Jeśli bardzo nie lubimy jego smaku, możemy zastąpić je kefirem bądź jogurtem czy serem. Oczywiście, w przypadku alergii na tego rodzaju produkty należy z nich rezygnować, jeśli jednak ona nie występuje - można, a nawet należy pić mleko.
Nowa piramida żywieniowa: produkty mięsne
To już produkt, którego spożywanie powinniśmy ograniczać. Ma być ono jedynie dodatkiem do bardziej wartościowych składników: warzyw i produktów zbożowych. Mięso czerwone oraz przetworzone produkty mięsne powinny być spożywane co najwyżej do 0,5 kg tygodniowo. Wołowina, wieprzowina, wędliny i drób mają właśnie w takiej ilości znajdować się w naszych posiłkach. Według nowej piramidy żywieniowej najbardziej wskazanymi do spożycia produktami odzwierzęcymi są jaja i ryby.
- Czerwone mięso uznano niedawno za kancerogenne, jego spożycia należy ograniczyć, lepiej je zastąpić rybami i drobiem, ale spożycie ryb w naszym kraju ostatnio spadło - dodaje prof. Jarosz.
>>Przeczytaj również: Jedzenie - fakty i mity. Jakie jedzenie rzeczywiście nam szkodzi?>>
Nowa piramida żywieniowa: tłuszcze
Tłuszcze znalazły się na ostatnim miejscu w nowej piramidzie żywieniowej. Instytut Żywności i Żywienia zaleca, by ograniczyć spożywanie tłuszczów zwierzęcych i zastąpić je produktami roślinnymi. Spożywanie tłuszczów w Polsce zwiększyło się w ostatnich latach aż trzykrotnie, a to prosta droga do nadwagi i otyłości.
- Dzieci z nadwagą i otyłych jest u nas trzy, cztery razy więcej niż przed ponad 20 laty. Najwięcej jest ich w woj. mazowieckim, gdzie prawie co trzeci nastolatek w wieku 10-15 lat ma kłopoty tuszą - przytacza wypowiedź prof. Jarosza Polska Agencja Prasowa.
Nowa piramida żywieniowa: o czym jeszcze warto pamiętać?
W nowej piramidzie żywieniowej zabrakło miejsca dla cukru i słodyczy. Lepiej zastąpić je orzechami i słodyczami. Eksperci z Instytutu Żywności i Żywienia podkreślają również, by unikać solenia potraw - sól zwiększa ryzyko wystąpienia udaru mózgu, raka żołądka i zawału serca. Wskazuje się również na to, że może być ona zastąpiona ziołami: kurkumą, imbirem, oregano, rozmarynem, tymiankiem. Pamiętajmy również, by spożywać co najmniej 1,5 litra napojów dziennie: wskazana jest woda, ale również herbata i kawa. Ta ostatnia zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy, a nawet Alzheimera i Parkinsona.
