Spis treści
- Opis przeżyć wewnętrznych - jak napisać?
- Opis przeżyć wewnętrznych - przykład
- Opis przeżyć wewnętrznych - najczęstsze błędy
Opis przeżyć wewnętrznych bohatera to inaczej stan emocjonalny w jakim bohater się znajduje. Wywołują go określone bodźce, okoliczności. Żeby napisać opis przeżyć wewnętrznych należy wiedzieć, w jakiej sytuacji znalazł się bohater, co spowodowało określone emocje, odczucia, jakie mu w danej chwili towarzyszą.
Opis przeżyć jest formą opowiadania, w której należy zawrzeć nazwy uczuć oraz przedstawienie wewnętrznych i zewnętrznych ich przejawów. Każda forma pisemna zawiera:
- wstęp,
- rozwinięcie,
- zakończenie.
Opis przeżyć wewnętrznych bohatera musi być podzielony na akapity.
Opis przeżyć wewnętrznych - jak napisać?
Pisząc opis przeżyć należy posługiwać się słowami opisującymi emocje. Należy także odnieść się do zewnętrznych objawów, czyli np. drżenia rąk, drżenia ciała, pojawienia się rumieńców, objawów zdenerwowania albo wręcz przeciwnie - objawów spokoju, zrelaksowania, błogości.
Do innych objawów zewnętrznych zaliczamy: bladość (np. ze strachu), płacz, śmiech, uśmiech, zaciśnięcie pięści ze złości, rumieńce, kulenie ze strachu, przyspieszone bicie serca i inne.
Warto więc znać słownictwo opisujące uczucia wewnętrzne bohatera. W swojej pracy należy wykorzystywać synonimy, stosować głębsze opisy. Co może ci się przydać:
- smutek: melancholia, przygnębienie, zasmucenie, żal, rozpacz (beznadziejna; nieopisana); chandra; depresja;
- ból: (dotkliwy; nieznośny; przejmujący);
- miłość: (dozgonna, gwałtowna, niewysłowiona; głęboka; gorąca; ślepa; bezinteresowna) ; uwielbienie;
- nienawiść: (dzika; fanatyczna; głucha; mściwa; nieprzejednana; zaciekła; zapamiętała; zimna);
- radość: (szczera; dziecinna) wesołość, rozbawienie;
- tęsknota: (wszechogarniająca, bezdenna, bolesna, najskrytsza, nieokiełznana, niepojęta, nieukojona, niewymowna, straszliwa, wiekuista) nostalgia;
- wstręt: (chorobliwy, niepohamowany, instynktowny, mimowolny, niepokonany, niewymowny) obrzydzenie;
- złość: (bezbrzeżna, bezsilna, histeryczna, mściwa, szatańska, tajona, zapiekła) zdenerwowanie; wściekłość, irytacja, wzburzenie, pasja, gniew, agresja;
Źródło: M. Kuziak, S. Rzepczyński, R. Kasterski, Jak pisać po Polsku? W szkole. W domu. W pracy., Bielsko- Biała 2004.
Opis przeżyć wewnętrznych bohatera musi być bogaty w słownictwo opisujące uczucia. Oznacza to, że jeżeli nie masz pomysłu na nazywanie uczuć (na przykład masz operujesz pojęciem strachu, ale nie masz pomysłu jak inaczej go nazwać - obawa, niepokój, lęk, strach, przerażenie, trwoga, panika), to musisz sięgnąć do Słownika wyrazów bliskoznacznych albo do Słownika frazeologicznego języka polskiego.
Bardzo ważne jest różnorodne słownictwo w opisie! W opisie należy także używać porównań (np. zrobiłem się blady jak ściana) i przenośni (np. miałem duszę na ramieniu).
Opis przeżyć wewnętrznych - przykład
Bardzo dobrym przykładem opisu przeżyć wewnętrznych bohatera są "Cierpienia młodego Wertera" Goethego, czyli powieść epistolarna. Zapewne fabuła jest wam świetnie znana - młodzieniec wyjeżdża na wieś, aby zaznać ukojenia po nieudanych perypetiach miłosnych. Pisze listy do swojego przyjaciela Wilhelma, w których prezentuje swoje uczucia właśnie.
Na podstawie listów możemy dowiedzieć się, co w danej chwili przeżywa bohater. Znamy także kontekst, w tym przypadku jest to nieodwzajemniona miłość dziewczyny poznanej na wsi, Lotty. Werter jest typowym romantykiem, który lokuje swoje uczucia tragicznie, co w konsekwencji prowadzi go do śmierci.
Na przykładzie jego listów można z łatwością napisać opis przeżyć wewnętrznych (one głównie są opisem uczuć Wertera z dopisaniem wydarzeń). Bohater popada ze skrajności w skrajność - od optymizmu, radości do skrajnej rozpaczy, z myślami samobójczymi włącznie.
Z perspektywy czytelnika Werter jawi się zupełnie inaczej - jako samolubna i egocentryczna postać, która na pierwszym miejscu stawia siebie i swoje problemy. Bardzo często płacze nad swoim losem i wie, że jest "kochliwy". Nie zmienia to faktu, że idealizuje obiekt westchnień, nie znając nawet dobrze swojej wybranki.
Czytelnik od początku wie, że Lotta nie odwzajemnia uczuć Wertera, co jemu nie przeszkadza w zakochaniu się i postawieniu tego jako główny cel swojej egzystencji.
Pisząc opis przeżyć Wertera należy wczuć się w jego sytuację, co nie będzie trudne. Bohater w listach dokładnie opisuje swoje emocje i objawy zewnętrzne - zalewa się łzami rozpaczy, płynnie opisuje przejście "z troski do swawoli, ze słodkiej melancholii do zgubnej namiętności".
Jednak uwaga - opis przeżyć wewnętrznych ma być opisem! Nie można relacjonować tego, co czuje bohater. Należy wczuć się w sytuację, nie opowiadać, co przydarzyło się bohaterowi, należy konkretnie nazywać towarzyszące mu uczucia.
Opis przeżyć wewnętrznych - najczęstsze błędy
- przechodzenie do opowiadania, co przydarzyło się bohaterowi;
- pomijanie wielu ciekawych przeżyć wskutek braku wyobraźni i chęci wczucia się w sytuację bohatera;
- relacjonowanie wewnętrznych rozważań bohatera zamiast nazywania jego uczuć.
Przypominamy raz jeszcze, że praca powinna posiadać wstęp, rozwinięcie i zakończenie oraz być podzieloną na akapity. To bardzo częsty błąd - zbyt krótka praca lub brak np. wstępu. W rozwinięciu pracy pamiętaj o opisie uczuć (radość, złość, smutek, rozczarowanie, miłość), opisie przeżyć wewnętrznych - np. mętlik w głowie, oczy rzucały pioruny, wpadłem w popłoch, chciałem się zapaść pod ziemię, kamień spadł mi z serca oraz o opisie zmian zachodzących w wyglądzie: oblałem się rumieńcem, zbladłem z przerażenia.
Czytaj również:
Jak napisać rozprawkę? Konstrukcja i zwroty stosowane w rozprawce
Egzamin ósmoklasisty 2020 język polski - zakres materiału
Zaimek - czym jest zaimek, na jakie odpowiada pytania i kiedy używa się zaimków?
Strona bierna – czym różnią się od siebie strona bierna i czynna czasownika?
