Czy stawiamy przecinek przed spójnikiem „ale”? A przed „albo”? Wyjaśniamy, jak powinna wyglądać interpunkcja przed spójnikami i dlaczego przed niektórymi spójnikami stawiamy przecinek, a przed innymi – nie.
Spis treści
Przecinek przed „ale”
Spójnik „ale” stosowany jest w zdaniach współrzędnych przeciwstawnych, czyli takich, które opisują przeciwstawne czynności. Na przykład:
- Chciałem zjeść zupę, ale dla mnie nie starczyło.
- Miałem iść na kawę z Hanią, ale ona odwołała spotkanie.
W takiej sytuacji przed spójnikiem „ale” stawiamy przecinek, podobnie jak przed spójnikami „a, inaczej, jednak, jednakże, jedynie, lecz, natomiast, przecież, raczej, tylko, tylko że, tymczasem, wszakże, zaś, za to”.
Na przykład:
- Basia narysowała na plastyce kota, a Ania namalowała psa.
- Miałam kupić chleb, lecz sklep był już zamknięty.
Przecinek przed „albo”
Inna zasada obowiązują w zdaniach, w który występuje wyraz „albo”: przed "albo" nie stawiamy przecinka. Ten spójnik używany jest w zdaniach współrzędnych rozłącznych, czyli takich, które wzajemnie się wykluczają. Na przykład:
- Pojadę na trening albo pójdę do biblioteki.
- Mama kazała mi kupić pomarańcze albo mandarynki.
Od tej zasady istnieje wyjątek. Stawiamy przecinek przed albo, jeśli spójnik ten powtarza się w zdaniu kilkakrotnie - stawiamy przecinek przed drugim i kolejnym "albo", nigdy przed pierwszym. Na przykład:
- Albo posprzątasz pokój teraz, albo nie będziesz mógł zagrać na Playstation.
- Albo on na tym deszczu złąpie katar, albo się przeziębi, albo będzie miał tylko przemoczone buty.
Kiedy jeszcze stawiamy przecinek?
A oto zasady stawiania przecinka w innych zdaniach współrzędnych.
Stawiamy przecinek w zdaniach:
1. wynikowych, czyli takich, w które jedna czynność wynika z drugiej. Dotyczy to np. spójnika „więc” i „dlatego”. Oto przykłady:
- Była brzydka pogoda, dlatego zrezygnowaliśmy z wycieczki.
- Dostałam pieniądze na urodziny, więc kupiłam sobie sukienkę.
2. synonimicznych, czyli takich, które mówią o tym samym lub to wyjaśniają również stawiamy przecinek. Takie zdania łączy zwykle spójnik: „czyli, to znaczy”. Na przykład:
- On jest cudzoziemcem, czyli nie pochodzi z Polski.
- Basia już poszła spać, to znaczy że jest zmęczona.
Nie stawiamy przecinka w zdaniach:
1. łącznych, które występują w jednakowym czasie i przestrzeni i gdy stosujemy spójniki: „i, oraz, tudzież, i zarazem, ani, ni". Na przykład:
- Jutro chciałbym odrobić lekcje i przeczytać lekturę.
- Mama nie poszła do sklepu ani nie kazała tacie tam iść.
Czytaj również:
Przecinek przed oraz - czy stawiamy przecinek przed spójnikami?
Zaimek - czym jest zaimek, na jakie odpowiada pytania i kiedy używa się zaimków?
Równoważnik zdania - co to jest równoważnik zdania. Przykłady
Strona bierna – czym różnią się od siebie strona bierna i czynna czasownika?
Cyfry rzymskie - jak je zapisywać i kiedy stosować?
Jak napisać rozprawkę? Konstrukcja i zwroty stosowane w rozprawce