Co zrobić, gdy dziecko nie chce się uczyć? Przede wszystkim - nie panikować! Niechęć do nauki nie oznacza od razu, że dziecko jest nieukiem, jest mało inteligentne i ma trudności ze zrozumieniem materiału. Przyczyn awersji do nauki może być wiele. Przedstawiamy wam kilka możliwych źródeł problemu.
Spis treści
- Dlaczego dziecko nie chce się uczyć?
- To rodzic ma zachęcić dziecko do nauki
- Co zrobić, gdy dziecko nie chce odrabiać lekcji?
- Tego nie rób - rady dla rodziców
- Co robić, gdy dziecko jest powolne?
- Jak zmotywować dziecko do nauki?
- Gdzie szukać pomocy?
Dlaczego dziecko nie chce się uczyć?
Brak motywacji do nauki najczęściej wynika z niechęci do wyrobienia nawyków systematycznego uczenia się. Dzieci nie lubią się uczyć, ponieważ zanadto przeżywają swoje niepowodzenia.
Trudności z nauką mogą wystąpić, np. kiedy dziecko ma: dysleksją rozwojową, problemy z koncentracją uwagi, nadpobudliwość, nadruchliwość, czy np. wady wzroku, słuchu lub wady wymowy.
Dziecko może też nie chcieć się uczyć ze względu na problemy z rówieśnikami. Być może jest wyśmiewane w klasie, szykanowane, wykorzystywane, nieakceptowane. Może ma problem z nauczycielem, który je przeraża, ocenia niesprawiedliwie albo nie potrafi do niego dotrzeć. W takich sytuacjach nauka szkolna w może być prawdziwą traumą.
Czytaj również: Mapy myśli – czym są i jak pomagają w nauce?
Jak odróżnić geniusza? Poznaj genialne dzieci ostatnich lat
To rodzic ma zachęcić dziecko do nauki
Dziecko podchodzi nieodpowiednio do nauki szkolnej i nie chce się uczyć nie dlatego, że jest zbyt leniwe, czy niezbyt inteligentne. Motywacji uczy się przez całe dzieciństwo, chłonie jak kalka zachowania swoich rodziców. Rodzice są dla dziecka autorytetem. Od nich czerpie wzorce, to ich pochwały dodają mu skrzydeł.
Ciągłe zarzuty, karanie, komentowanie jego wyborów zniechęcają skutecznie do podejmowania nowych wyzwań. Rolą rodziców jest zatem tak pokierować młodym człowiekiem, aby nie zniechęcił się do nauki, obowiązków dnia codziennego, kolegów, zainteresowań.
Nie wolno oczekiwać, że dopiero w wieku szkolnym w dziecku zaszczepi się ciekawość świata. Rodzice powinni to robić sukcesywnie od pierwszych chwil życia na świecie, poświęcając dziecku czas, czytając mu bajki, tłumacząc rzeczywistość.
Obowiązkiem rodziców jest czujne baczenie nad postępami dziecka, zarówno edukacyjnymi, jak i społecznymi czy emocjonalnymi. Rodzice nie tylko posyłają swoją pociechę do szkoły, lecz również zachęcają ją do nauki, najlepiej swoim przykładem i ciepłym słowem.
Uczmy dziecko, aby zawsze dawało z siebie sto procent bez względu na to, co robi. Pielęgnujmy w nim również szacunek do pracy i chęć bycia kimś lepszym niż my sami jesteśmy.
Co zrobić, gdy dziecko nie chce odrabiać lekcji?
O braku motywacji do nauki warto z dzieckiem otwarcie rozmawiać. Należy dziecku tłumaczyć, dlaczego nauka jest jego obowiązkiem. Na przykład w taki sposób: "Każdy ma swoje obowiązki. Ty chodzisz do szkoły, uczysz się, poznajesz nowych kolegów i zdobywasz nową wiedzę, ja natomiast chodzę do pracy. Pracuję ciężko i zawsze staram się dawać z siebie jak najwięcej.
Jeżeli nie będziesz odrabiał prac domowych, to będziesz mieć złe oceny, będziesz czuł się gorzej od innych rówieśników z grupy. Jeśli ja nie będę pracować, to nie będziemy mieć pieniędzy, np. na przyrządzenie pysznego obiadu, a wtedy wszyscy będziemy głodni".
Ze starszym dzieckiem i młodzieżą należy w takiej sytuacji przeprowadzić rzeczową i szczerą rozmowę na temat jego przyszłości, jego szans na robienie tego, o czym marzy. Dorastający młody człowiek powinien samodzielnie podejmować decyzje na temat swojej przyszłości i tego, co go satysfakcjonuje.
Czytaj również: Czy wiesz, że praca domowa krzyżuje plany 63 proc. rodzin? Poznaj raport M jak mama
Tego nie rób - rady dla rodziców
- Nie porównuj dziecka nieustannie do rówieśników na zasadzie: "Julka pisze ładniej od Ciebie". To może znacząco wpłynąć na samoocenę dziecka i obniżyć jego poczucie własnej wartości
- Nie mów dziecku, że jeśli nie będzie się uczyć, to nigdy niczego nie osiągnie. Jeśli będziesz ciągle to powtarzać dziecku, samo zacznie tak myśleć i straci jakąkolwiek motywację do zmiany sytuacji
- Nie podnoś głosu na dziecko. Krzykiem niczego nie załatwisz. Możesz jedynie zestresować swojego malucha i sprawić, że odrabianie lekcji stanie się dla niego traumą
- Nie stosuj przemocy. Żadnej
Co robić, gdy dziecko jest powolne?
Nie wymagajmy, by dziecko pracowało szybko. Jeśli lekcje odrabia powoli, może po prostu taki ma charakter. Tego nie zmienimy. Możemy jedynie ćwiczyć z nim koncentrację, wykonując proste ćwiczenia (jest ich wiele w internecie).
Pamiętajmy też, że nie możemy dziecka przymusić do nauki. Nie wymagajmy, by nagle stało się wzorowym uczniem. Nawet jeżeli rodzic będzie kazał dziecku siedzieć nad lekcjami tak długo, dopóki nie opanuje wymaganej partii materiału, to i tak na niczego nie osiągnie. Malec tylko jeszcze bardziej się zniechęci.
Jak zmotywować dziecko do nauki?
- Pokaż dziecku, że nauka może być ciekawa. Zabierz je do interaktywnego muzeum, zapisz na zajęcia praktyczne z dziedziny, która interesuje je najbardziej. Może dzięki temu zrozumie, że nauka nie jest tylko suchą teorią
- Zachęcaj dziecko do rozwijania się w interesujących je dziedzinach
- Nie wymagaj, żeby dziecko ze wszystkich przedmiotów miało bardzo dobre oceny. Jeśli interesuje je przyroda, nie musi mieć piątek z historii. Nie można być dobrym we wszystkim!
- Zadbaj o odpowiednią przestrzeń do pracy. Miejsce do nauki powinno być wydzielone, spokojne i ciche. Biurko powinno być utrzymywane w ciągłym porządku. Zachęcaj dziecko, by regularnie je sprzątało - dużo łatwiej jest pracować w schludnym otoczeniu, gdzie wszystko jest pod ręką
- Wdróż nawyk systematycznego uczenia się. W tym celu wprowadź regularny plan dnia, w którym dziecko będzie miało z góry określony czas na odrabianie lekcji, np. godzinę czy dwie dziennie. Wszelkie przyjemności (np. wyjścia do kolegów, na basen, do kina) powinny czekać je później
- Zadbaj o zbilansowaną dietę swojego ucznia
- Pilnuj, by dziecko regularnie się wysypiało
- Wolny czas spędzajcie aktywnie na świeżym powietrzu (np. na rodzinnej wycieczce rowerowej), a nie wyłącznie przed telewizorem czy komputerem
Czytaj również: Oceny z zachowania - jak jest oceniane zachowanie ucznia w szkole?
Bullying w szkole czyli przemoc i agresja wśród dzieci
Gdzie szukać pomocy?
Każde dziecko w toku nauki, szczególnie jeżeli za nią nie przepada, potrzebuje wsparcia zarówno ze strony rodziców, jak i nauczycieli. Pragnie potwierdzenia swoich wyborów, wiary, że sobie poradzi i że może osiągać sukcesy jak inni rówieśnicy.
Najważniejsze, aby się nie poddawać i zawsze myśleć pozytywnie. Jeśli twoje dziecko jednak wciąż sobie nie radzi, a efekty twoich działań nie przynoszą poprawy sytuacji, porozmawiaj o niej z nauczycielem. Pomocy możesz również szukać u psychologa, który powie ci, co dalej robić.
Na zakończenie warto zapamiętać sobie jeszcze jedną ważną radę: nigdy nie wolno korzystać z różnego rodzaju wspomagaczy, lub co gorsze dopalaczy w trakcie problemów wynikających z niechęcią do nauki. To droga donikąd.