Bullying w szkole czyli przemoc i agresja wśród dzieci

2021-08-06 10:34

Bullying w szkole to odmiana mobbingu, ale ze względu na to, że problem dotyczy dzieci – miewa często dramatyczniejszy przebieg a skutki prześladowania odciskają trwałe piętno na niedojrzałej psychice. Jak rozpoznać, że dziecko jest prześladowane w szkole i jak mu pomóc?

Przemoc w szkole

i

Autor: thinkstockphotos.com

Bullying to przemoc wśród uczniów, głównie psychiczna. Choć trudno w to uwierzyć, problem dotyczy niemal każdej szkoły, na każdym etapie edukacji a więc może pojawić się nawet w pierwszych klasach szkoły podstawowej.

Spis treści

  1. Co to jest bullying w szkole?
  2. Kto może być ofiarą bullyingu?
  3. Jak rozpoznać, że dziecko jest prześladowane w szkole?
  4. Typowymi objawami bullyingu są:
  5. Jak reagować na bullying w szkole?
Makijaż dla nastolatek na 2020 rok!

Co to jest bullying w szkole?

Bullying jest szkolną odmianą mobbingu, który zwykle dotyczy pracownika.  Uczeń będący ofiarą bullyingu jest prześladowany i dręczony przez innego ucznia. Rzadko się zdarza, że sprawcą bullyingu jest nauczyciel.

Najczęstszymi formami prześladowania są przezwiska, wyśmiewanie, nękanie liścikami i smsami (telefonami), ośmieszanie publiczne, rozpowszechnianie wstydliwych dla ofiary treści (np. filmików), szykanowanie i upokarzanie. Bullying jako znęcanie się może występować w formie:

  • fizycznej (przemoc siłowa, niszczenie mienia),
  • ustnej (wyszydzanie, wyśmiewanie, obrażanie),
  • socjalnej (plotki, rozsiewanie podejrzeń wśród innych osób),
  • elektronicznej (tzw. cyberbullying czyli nękanie drogą elektroniczną).

Sprawdź również: Kalendarz rozwoju dziecka 

Przemoc w rodzinie w czasie epidemii. Gdzie szukać pomocy?

Kto może być ofiarą bullyingu?

Na ofiarę bullyingu sprawcy wybierają sobie zwykle osobę słabszą, którą łatwo zastraszyć i która nie będzie mieć siły i odwagi się przeciwstawić. Najczęściej są to dzieci nieśmiałe, trzymające się na uboczu, ale także takie, które się czymś wyróżniają z grupy i nie dostosowują się do oczekiwań kolegów. 

Osoby, które dopuszczają się bullyingu mają tylko jeden cel – upokorzyć i zastraszyć swoją ofiarę. Czują satysfakcję, jeśli prześladowana osoba traci swoją reputację i staje się pośmiewiskiem wśród innych uczniów.

Przeczytaj również: Przepisanie dziecka do innej klasy 

Jak rozpoznać, że dziecko jest prześladowane w szkole?

Rzadko kiedy ofiara bullyingu szuka pomocy bezpośrednio zwracając się z problemem do dorosłych. Prześladowani uczniowie zwykle boją się prosić o pomoc nauczyciela, bo obawiają się posądzenia o skarżenie i nie chcą zemsty.

Nie zawsze też dziecko jest w stanie zwierzyć się ze swojego problemu rodzicom, często wstydząc się, że nie jest akceptowane przez rówieśników. By w porę rozpoznać, że mamy do czynienia z bullyingiem, należy dobrze obserwować swoje dziecko i dociekać, dlaczego nagle zaczyna się inaczej zachowywać.

Typowymi objawami bullyingu są:

  • niechęć chodzenia do szkoły (dziecko może nawet nie mówić dlaczego, symulowanie chorób),
  • brak kolegów (dziecko nie ma przyjaciół w szkole a po szkole unika spotkań z kolegami, nie jest zapraszane przez nich do domów, na urodziny itd.)
  • nagłe opuszczenie się w nauce (słabe stopnie, brak motywacji do nauki, wagary),
  • stany lękowe (dziecko coraz łatwiej i częściej się denerwuje, może popaść w depresję),
  • apatia, bezsenność, brak apetytu (nagła zmiana zachowania),
  • myśli samobójcze (interesowanie się samobójstwami, próby samobójcze, czytanie poradników dla samobójców),
  • niskie poczucie wartości (brak wiary w swoje możliwości, brak motywacji),
  • niewyjaśnione zjawiska gubienia wartościowych przedmiotów, niszczenia swoich rzeczy (np. uczeń często mówi, że zgubił pieniądze lub przychodzi do domu w zniszczonej kurtce).

Przeczytaj również: Jak pomóc dziecku odnaleźć sie w grupie?

Jak reagować na bullying w szkole?

Jeśli jesteśmy świadkami przemocy w szkole na innych uczniach, należy niezwłocznie powiadomić dyrekcję szkoły, nawet jeśli sprawa nie dotyczy naszego dziecka. Jeśli docierają do nas sygnały, że to nasze dziecko jest ofiarą przemocy w szkole, nie wolno tego bagatelizować.

Pobicie nie powinno być z góry określane jako typowe zachowanie dla chłopców, bo za tym może stać dłuższa, smutna historia. Ważne, by widząc, że coś się dzieje z dzieckiem – natychmiast się tym zainteresować. Pierwszą rzeczą jest rozmowa i próba dowiedzenia się czegoś więcej o problemie.

Jeśli dziecko jest zamknięte w sobie i nie chce podzielić się takimi informacjami, konieczna jest wspólna wizyta u psychologa, który pomoże się otworzyć dziecku na rozmowę.

Zobacz też: Jak przygotować dziecko do szkoły - wywiad z psychologiem

Ze względu na potrzebę szczerej rozmowy w takich przypadkach, ważne jest by ten dobry kontakt z dzieckiem wypracowywać sobie od samego początku. Syn czy córka powinni wiedzieć, że z każdym problemem mogą zwrócić się do rodziców, bez obaw, że zostaną odsunięci.

Ważne jest, by interesować się życiem swojej pociechy – jego pasjami, przyjaźniami, radzeniem sobie w szkole. Istotą wychowania jest także wypracowanie w swoim dziecku asertywności, pewności siebie, umiejętności przeciwstawienia się i niegodzenia na akty przemocy. To może okazać się najskuteczniejszą bronią w walce z bullyingiem.

Jeśli mamy dowody na to, że naszemu dziecku w szkole dzieje się krzywda, należy niezwłocznie poinformować o problemie wychowawcę. Warto również porozmawiać z rodzicami dzieci, które dopuszczają się nękania. Sama ofiara bullyingu powinna trafić pod opiekę psychologa, który pomoże uporać się z problemem. Nic się jednak nie uda bez wsparcia i pomocy samych rodziców.

Sprawdż także: Jak poznać, że dziecku dzieje się krzywda?

Prześladowane dziecko musi czuć wsparcie swoich bliskich, nawet jeśli to co stało się powodem nękania, okaże się czymś złym. W tej sytuacji najważniejsze jest ratowanie swojego dziecka i wspólne rozwiązanie problemu a nie analizowanie spraw z przeszłości.