Czy można zmienić nauczyciela w szkole? To problem, który nurtuje wielu rodziców napotykających problemy na ścieżce edukacji swojego dziecka. Zmiana nauczyciela na innego to temat bardzo zawiły i najeżony mnóstwem wymogów prawnych – na tyle trudny, że nawet w internecie brakuje artykułów, co klasa wraz z rodzicami może zrobić, by odwołać nieodpowiedniego (ich zdaniem) pedagoga.
Zasięgnęłyśmy więc porady dyrektora jednej z placówek oświatowych w Warszawie i zajrzałyśmy do Karty Nauczyciela, by jak najrzetelniej wyjaśnić wszystkie możliwości i trudności mogące się pojawić na długiej drodze prowadzącej do zmiany pedagoga. Czy to w ogóle możliwe? Co zrobić, by dany nauczyciel nie uczył dłużej danej klasy?
Spis treści
- Zmiana nauczyciela na innego – powody
- Zmiana nauczyciela na wniosek rodziców z powodu stosowania przemocy
- Podanie o zmianę nauczyciela z powodu nieefektywnego nauczania
- Czy można zmienić nauczyciela w szkole?
- Zmiana nauczyciela - kto go zastąpi?
- Wniosek o zmianę nauczyciela przedmiotu. Jak napisać podanie?
Zmiana nauczyciela na innego – powody
Powodów, przez które uczniowie, a także ich rodzice, mogą żądać zmiany nauczyciela, jest mnóstwo. Zazwyczaj jednak taka chęć wynika ze słabych kompetencji danego pedagoga. Może on na przykład:
- nieefektywnie prowadzić lekcje, co skutkuje słabymi wynikami w nauce wśród dzieci;
- stosować nieakceptowane przez innych metody pracy;
- nieodpowiednio traktować uczniów (źle się do nich odnosić, dyskryminować);
- nie radzić sobie z organizacją pracy i/lub uczniami, notorycznie spóźniać się na lekcje itp.
- stosować przemoc.
Powody, który sprawiają, że klasa chce zmiany nauczyciela, są niezwykle istotne. To od nich i ich rzetelnego uargumentowania zależy cały bieg wydarzeń.
Czytaj również: Problemy w szkole: gdy nauczycielka nie lubi dziecka
Edukacja wczesnoszkolna - jak wygląda nauczanie początkowe?
Zmiana nauczyciela na wniosek rodziców z powodu stosowania przemocy
Jeśli przyczyną ma być stosowana przez pedagoga przemoc, to rodzice powinni wnieść skargę na nauczyciela– ta zaś powinna być rozpatrywana zgodnie z procedurą regulującą sposób postępowania w przypadku naruszenia praw ucznia. Tryb rozpatrywania takich skarg powinien być określony w statucie szkoły.
Dyrektor jest zobowiązany podjąć wówczas działania wyjaśniające, które obejmują m.in. wysłuchanie wyjaśnień nauczyciela, rozmowę z pokrzywdzonymi uczniami (lub uczniem), wysłuchanie relacji świadków zdarzenia i skarżących pedagoga rodziców. Musi on też odpowiednio udokumentować wszystkie czynności.
Jeśli dyrektor udowodni nauczycielowi winę, może zawiesić go w pełnieniu obowiązków, a także powiadomić rzecznika dyscyplinarnego i organy ścigania.
Podanie o zmianę nauczyciela z powodu nieefektywnego nauczania
Dużo trudniej jest udowodnić uczniom i rodzicom tak zwane miękkie przewinienia pedagoga, z którymi się nie zgadzają, takie jak – najczęściej wiążące się z chęcią zmiany nauczyciela – nieefektywne prowadzenie zajęć lekcyjnych. Bywa, że klasa nie jest odpowiednio przygotowana z danego przedmiotu, ponieważ nauczyciel źle tłumaczy materiał lub nie robi tego wcale.
Rodzice są wówczas niezadowoleni tym bardziej, że dzieci wymagają dodatkowej pomocy w postaci płatnych korepetycji. Czy takie powody mogą być przyczynkiem do zmiany nauczyciela? Jak najbardziej.
Jeśli nauczyciel jest nieprzygotowany do zajęć i zamiast prowadzić lekcje, za każdym razem włącza uczniom film bądź też każe samodzielnie czytać materiał z książki to jest to dobry argument do zmiany nauczyciela. Jeśli na lekcji materiał omawiany jest częściowo, a na sprawdzianach pojawiają się inne zagadnienia, a zwłaszcza, gdy zajęcia są nieefektywne – nawet najlepsi uczniowie w klasie u tego nauczyciela mają bardzo słabe stopnie, to także warto to uwzględnić w podaniu o zmianę nauczyciela.
Czy można zmienić nauczyciela w szkole?
Zwolnienie lub po prostu zmiana nauczyciela na wniosek uczniów i ich rodziców jest możliwe, ale… bardzo trudne do zrealizowania. Wymaga przede wszystkim niepodważalnych argumentów i przychylności dyrekcji. Zwykle też taki proces może rozciągać się w czasie, gdyż wiąże się z różnymi wymogami prawnymi.
Każdy, kto chciałby zmienić nauczyciela w trakcie roku szkolnego, powinien zdawać sobie sprawę z tego, że organizację całej szkoły, w tym pracę wszystkich pedagogów, opracowuje dyrektor danej placówki. Następnie organizacja taka musi zostać zatwierdzona przez władze zwierzchnie i związki zawodowe.
Zatwierdzenie odbywa się ostatecznie w maju na kolejny rok szkolny. W ten sposób każda placówka oświatowa działa zgodnie z wcześniej usankcjonowanym porządkiem, w który nie można ot tak ingerować.
Należy przy tym wiedzieć, że cała procedura zmiany nauczyciela zależy w dużej mierze od tego, z jakim pedagogiem mamy do czynienia. Najłatwiejsza sytuacja jest w przypadku nauczyciela kontraktowego – z nim dyrektor może po prostu rozwiązać umowę.
Najtrudniej natomiast zwolnić nauczyciela mianowanego i dyplomowanego – wymaga to m.in. dokonania jego oceny przez dyrektora. Od jej wyniku zależy, czy pedagog zostanie na swoim stanowisku, czy też nie.
Zmiana nauczyciela - kto go zastąpi?
Istotne jest także to, czy dany nauczyciel może być zastąpiony w szkole przez innego pedagoga uczącego tego samego przedmiotu. Jeśli bowiem klasa chce zmiany np. pani od fizyki, a w placówce nie ma innego nauczyciela o tym profilu, sprawa jeszcze bardziej się komplikuje i zmiana nauczyciela w danym roku szkolnym jest praktycznie niemożliwa.
Na marginesie warto przy tym wspomnieć o głośnej sprawie zwolnienia nauczycielki matematyki z zespołu szkół w jednym z polskich miast (media nie podały, w jakim). Pracowała ona w danej placówce od 1993 roku. Rada rodziców, niezadowolona z jej pracy z uczniami, zwróciła się do pani dyrektor z wnioskiem o jej ocenę pracy.
W efekcie otrzymania oceny negatywnej miała ona zostać zwolniona, jednak odwołała się do sądu i kuratorium oświaty. Apelację oddalono. Pełnomocnik matematyczki wniósł jeszcze kasację do Sądu Najwyższego, jednak ten oddalił skargę kasacyjną. Ku uciesze wszystkich zainteresowanych nauczycielka musiała odejść.
Ta sprawa to światełko nadziei dla uczniów i rodziców – dowód na to, że mimo trudności, jakich nastręcza próba zmiany nauczyciela, jest to możliwe do realizacji.
Czytaj również: Oceny z zachowania - jak jest oceniane zachowanie ucznia w szkole?
Co zrobić, żeby dziecko przeszło na edukację domową? Poradnik krok po kroku
Wniosek o zmianę nauczyciela przedmiotu. Jak napisać podanie?
Przede wszystkim rodzice uczniów powinni napisać wniosek do dyrektora szkoły z prośbą o zmianę nauczyciela, a jako jego uzasadnienie dołączyć opinię o jego pracy. Ważne jest, by dobrze uargumentować swoją prośbę. Dokument taki powinna podpisać trójka klasowa, przewodniczący trójki rodziców oraz jak największa liczba rodziców danej klasy.
To, co się wydarzy dalej, zależy od dyrektora. Może on nie uwzględnić prośby rodziców uznając, że jego/jej zdaniem praca rzeczonego nauczyciela jest bez zarzutu. W takiej sytuacji rodzice mogą napisać do dyrekcji podanie o dokonanie oceny pracy nauczyciela. Wówczas dyrektor musi wszcząć postępowanie na ocenę pedagoga – cała procedura może potrwać 3 miesiące.
Ocena pracy nauczyciela ma charakter opisowy i kończy ją stwierdzenie uogólniające:
- ocena wyróżniająca,
- ocena bardzo dobra,
- ocena dobra,
- ocena negatywna.
Tylko ocena negatywna stanowi podstawę do zmiany nauczyciela.
Podczas dokonywania oceny dyrektor zasięga opinii rady rodziców, może też zasięgać opinii samorządu uczniowskiego. Nauczycielowi zaś, który otrzyma ocenę, przysługuje prawo wniesienia odwołania do kuratorium w terminie 14 dni od jej doręczenia. W takiej sytuacji kuratorium od nowa rozpoczyna ocenę pedagoga. Jeśli będzie ona ponownie negatywna, dyrektor może zwolnić takiego nauczyciela.
A co jeśli dyrektor wystawi nauczycielowi ocenę dobrą, bardzo dobrą lub wyróżniającą, a tym samym będzie chciał zachować go na stanowisku? Wówczas, gdy rodzice nie zgadzają się z taką decyzją, pozostaje im słać skargi na nauczyciela – do dyrektora i kuratorium.
