Fobia szkolna (HMA - ang. high math anxiety) to zjawisko, które swoją skalą może przerażać. Według autorów raportu na ten temat - na lęk matematyczny cierpią coraz młodsi uczniowie. I uwaga, to coś zupełnie innego niż dyskalkulia.
Fobia matematyczna: objawy
Objawy fobii matematycznej przypominają objawy innego rodzaju fobii. To między innymi:
- bóle brzucha i/lub głowy,
- potliwość,
- nudności,
- wzmożone napięcie mięśni,
- przyspieszone bicie serca,
- drżenie rąk a nawet...
- zmiany skórne.
Osoba, która cierpi na skutki lęku matematycznego, zmaga się z:
- silnym stresem związanym z matematyką,
- atakami paniki w związku z matematyką,
- niską samooceną w zakresie umiejętności matematycznych,
- dekoncentracją,
- natłokiem myśli,
- problemami z nauką matematyki.
Przyczyny fobii matematycznej
Wśród przyczyn lęku matematycznego wymienia się przede wszystkim negatywne doświadczenia związane z matematyką. Jak łatwo się domyślić, ogromne znaczenie ma:
- podejście nauczyciela (do nauczanego przedmiotu oraz uczniów),
- krytyka i porównywanie z innymi,
- presja związana z szybkością wykonywania zadań matematycznych,
- różnice w kompetencjach matematycznych (np. na tle klasy)
- strach przed (powtórnym) ośmieszeniem.
Dla wielu z nas są to czynniki znane aż zbyt dobrze. Dawniej jednak nikt nie łączył ich ze zjawiskiem fobii, a najwyżej z... wyjątkową niechęcią do lekcji (nauczyciela) matematyki. Współczesne określanie zjawiska fobią, nadaje mu zupełnie nowy wymiar.
Fobia: coś więcej niż strach. Jak pomóc dzieciom?
Strach to uczucie, które towarzyszy nam, gdy czujemy uzasadnioną obawę przed czymś niebezpiecznym dla zdrowia i życia (naszego lub bliskich).
Lęk natomiast pojawia się, gdy obawiamy się czegoś, co w rzeczywistości nie stanowi zagrożenia ani dla życia, ani dla zdrowia.
Wynikiem długotrwałego odczuwania lęku (i powtarzających się ataków paniki) może być fobia (np. fobia szkolna, arachnofobia - lęk przed pająkami, antofobia - lęk przed kwiatami, awiofobia - lęk przed lataniem etc.).
Eksperci nie mają wątpliwości: największą rolę w łagodzeniu fobii matematycznej mają nauczyciele oraz rodzice uczniów.
Nie ma szans na to, by wszyscy świetnie umieli matematykę, lecz jest w mocy nauczycieli, by zdecydowana większość polubiła ten przedmiot. Chodzi o to, by bezpiecznie, wzbudzając zaufanie, przeprowadzić ucznia przez stresujący etap życia szkolnego. Często obawa przed matematyką to obawa przed nieznanym.
- powiedział nauczyciel Wiktor Kuźmicki na łamach portalu trojmiasto.pl
Jeśli chodzi o rodziców - ich rola polega przede wszystkim na obniżeniu wymagań względem ocen swych dzieci. Zdaniem psycholog Ewy Wojaczek, dobrze też, by rodzice:
- dali dziecku prawo do wyrażania lęków i obaw (bez komentarzy typu: przecież to proste, nie ma się czego bać),
- pomagali oswajać dziecku emocje związane z fobią matematyczną starannie dobierając słowa (masz prawo się bać tego, co dla ciebie trudne),
- wspólnie z dzieckiem ustalili, co można zrobić, by uczeń poczuł się bezpiecznie w obliczu matematycznych wyzwań (lekcji, sprawdzianów, prac domowych, etc.)