Kryteria oceniania w szkole dotyczy osiągnięć edukacyjnych każdego ucznia. Rolą nauczyciela jest rozpoznanie poziomu i postępu w nauce dziecka w odniesieniu do wymagań określonych podstawą programową z danego przedmiotu i na danym etapie edukacji.
System oceniania zmienia się w 4 klasie, kiedy to oceny opisowe stosowane w edukacji wczesnoszkolnej, czyli w klasach 1-3, zostają zastąpione ocenami. System oceniania w klasach 4-8 ustalany jest indywidualnie przez każdą szkołę, dla każdego przedmiotu oddzielnie.
Spis treści
- System oceniania - stopnie w klasach 4-8
- Czego dotyczy system oceniania w klasach 4-8?
- Kryteria oceniania
- Ocena klasyfikująca
- Kryteria oceniania zachowania w klasach 4-8
System oceniania - stopnie w klasach 4-8
Na tym etapie edukacji uczniowie oceniani są w skali od 1 do 6, gdzie ocena 1 to najniższy stopień (niedostateczny), a ocena 6 to najwyższa (celująca) nota. Za oceny pozytywne uznaje się oceny 2-6. Ocena niedostateczna to stopień negatywny.
Oceny szkolne w klasach 4-8:
- 6 to stopień celujący
- 5 to stopień bardzo dobry
- 4 to stopień dobry
- 3 to stopień dostateczny
- 2 to stopień dopuszczający
- 1 to stopień niedostateczny
Czego dotyczy system oceniania w klasach 4-8?
W klasach 4-8 ocenianiu podlegają różne formy wykazywania się przez ucznia wiedzą. Są to m. in. odpowiedzi ustne, kartkówki, sprawdziany, egzaminy praktyczne, działalność dodatkowa (olimpiady, konkursy).
System oceniania jest tak skonstruowany, by w ciągu semestru uczeń otrzymywał oceny cząstkowe (bieżące), dotyczące poszczególnych obszarów wiedzy. Pod koniec semestru, na podstawie ocen cząstkowych nauczyciel ustala ocenę półroczną, a na koniec roku szkolnego wystawia ocenę klasyfikacyjną, która, jeśli jest pozytywna, promuje ucznia do wyższej klasy.
Ocenianie w klasach 4-8 jest jawne i powinno być uzasadniane przez nauczyciela. Każdy nauczyciel ocenia ucznia tylko w zakresie swojego przedmiotu.
Czemu służy ocenianie uczniów?
Celem oceniania uczniów jest nie tylko jasna informacja na tema poziomu wiedzy, jaki dane dziecko prezentuje, ale również udzielenie wskazówek, pomocy i motywowanie ucznia. Dla samego nauczyciela jest to równie ważne, bo dzięki ocenianiu swoich uczniów, ma świadomość efektywności nauki, którą przekazuje.
By ocenianie ucznia miało sens, musi pociągać za sobą korzyści np. chęć poprawienia swojej wiedzy czy motywację do osiągania dalszych sukcesów.
Kryteria oceniania
Ocenianie uczniów powinno opierać się na pewnych kryteriach ustanowionych odgórnie. Kryteria powinny być znane zarówno uczniom, jak i ich rodzicom, dlatego każdy z nich musi mieć możliwość zapoznać się z nimi jeszcze na początku roku szkolnego.
Kryteria oceniania ustanawia się na podstawie wymagań edukacyjnych. Szczegółowe warunki i sposób oceniania w danej szkole powinny znaleźć się w jej statucie. W przedmiotowym systemie oceniania muszą znaleźć się m. in. takie informacje jak: ilość nieprzygotowań, jakie może zgłosić uczeń z danego przedmiotu, sposób poprawy oceny, skala zastosowana przy ocenianiu prac, ocenianie aktywności ucznia na lekcji, waga ocen cząstkowych.
Nauczyciel ocenia ucznia na podstawie wiedzy, którą ten reprezentuje. Trudno jest ten system odnieść do takich przedmiotów jak: wychowanie fizyczne, plastyka czy muzyka, dlatego przyjmuje się, że w ocenianiu tych przedmiotów najważniejszy jest wysiłek i zaangażowanie ucznia, jakie wkłada on w lekcje.
Zobacz także: Oceny w szkole - czy wściekać się na dziecko, które dostało jedynkę?
Co zrobić, gdy dziecko nie chce się uczyć? Oto proste sposoby
Ocena klasyfikująca
Jest wystawiana na podstawie ocen śródrocznych. Uczeń jest o niej informowany przed końcem roku. Istnieją sytuacje, gdy uczeń nie jest klasyfikowany do następnej klasy. Powodem może być brak podstaw do ustalenia oceny rocznej na skutek np. licznych nieobecności ucznia (ponad połowa godzin lekcyjnych przypadająca na dany przedmiot).
Jeśli uczeń nie zostanie klasyfikowany, ma prawo podejść do egzaminu klasyfikacyjnego tuż przed końcem roku szkolnego. Egzamin w formie pisemnej i ustnej przeprowadza komisja, którą powołuje dyrektor danej szkoły.
Pozytywną ocenę klasyfikująca, czyli promocję do następnej klasy otrzymuje uczeń, który ze wszystkich obowiązkowych przedmiotów w danym roku szkolnym otrzymał pozytywne oceny klasyfikacyjne. Jeśli wśród przedmiotów obowiązkowych na koniec roku uczeń posiada co najwyżej dwa, z których otrzymał stopnie niedostateczne, może przystąpić do tzw. egzaminu poprawkowego.
Egzamin jest przeprowadzany pod koniec wakacji i ma formę ustną i pisemną. Jeśli egzamin dotyczy przedmiotu artystycznego np. plastyki, muzyki, techniki, ma on zwykle formę praktyczną.
W klasach 4-8 funkcjonuje również promocja z wyróżnieniem. Przysługuje ona uczniowi, który w wyniku klasyfikacji rocznej uzyskał średnią ocen na poziomie minimum 4,75. Do średniej tej wliczają się również takie przedmioty jak religia czy etyka. Jeśli uczeń był w danym roku szkolnym laureatem konkursu przedmiotowego o zasięgu co najmniej wojewódzkim, musi otrzymać najwyższą pozytywną ocenę klasyfikacyjną z danego przedmiotu.
Kryteria oceniania zachowania w klasach 4-8
Ocenianiu podlega również zachowanie każdego ucznia. Oceny za zachowanie wystawia się na podstawie tego, jak uczeń przestrzega zasad współżycia społecznego i norm etycznych obowiązujących w danej szkole. Szczegółowe kryteria oceniania zachowania zawarte są w statucie każdej szkoły. Zwykle uwzględnia się w nich: dbałość ucznia o honor i tradycje szkoły, piękno mowy ojczystej, bezpieczeństwo i zdrowie, kulturę i godne zachowanie się w szkole i poza nią, szacunek do innych, wywiązywanie się z uczniowskich obowiązków.
Ocenę z zachowania wystawia wychowawca ucznia, po konsultacji z innymi nauczycielami, którzy go uczą. W przypadku zachowania, oceny dokonuje się poprzez klasyfikację śródroczną i roczną. Ocenianie zachowania każdego ucznia opiera się na następującej skali:
- zachowanie wzorowe
- zachowanie bardzo dobre
- zachowanie dobre
- zachowanie poprawne
- zachowanie nieodpowiednie
- zachowanie naganne.
Na ocenę z zachowania nie powinny mieć wpływu oceny z zajęć edukacyjnych. W przypadku osób z dysfunkcjami rozwojowymi, ocena zachowania powinna być ustalana indywidualnie z uwzględnieniem zaburzeń przejawianych przez ucznia. Warunkiem jest dokument potwierdzający te zaburzenia u dziecka.