Przez ostatnie 2 lata, Britney Spears walczyła o zniesienie trwającej od kilkunastu lat kurateli, sprawowanej przez jej własnego ojca. Gwiazda odzyskała możliwość decydowania o swoim majątku wartym 60 mln dolarów i o własnym życiu prywatnym. Choć jest dorosłą kobietą, matką dwóch synów, funkcjonowała całkiem jak nieletnia.
Jak doszło do ubezwłasnowolnienia gwiazdy? I czy taka sytuacja mogłaby się wydarzyć w Polsce? Kiedy kobietom grozi utrata praw rodzicielskich i prawa o decydowaniu o własnym życiu?
Spis treści
- Ubezwłasnowolnienie Britney Spears - jak do tego doszło?
- Uwolnienie Britney i jej zarzuty wobec ojca - kuratora
- Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym - komu grozi i jak wygląda?
Ubezwłasnowolnienie Britney Spears - jak do tego doszło?
Przez lata media huczały o sprawie ubezwłasnowolnienia gwiazdy pop, za sprawą ruchu #FreeBritney. Jak jednak wyglądała sprawa od początku? Przyglądamy się związkom, macierzyństwu i... uzależnieniom piosenkarki, rok po roku.
- W 2002 roku zakończył się medialny związek Britney i Justinem Timberlakiem.
- W 2004 roku Britney wyszła za mąż w Las Vegas za swojego kolegę z dzieciństwa. "Związek" trwał 55 godzin.
- Kilka miesięcy później Spears wzięła ślub na poważnie z tancerzem z zespołu towarzyszącego Justinowi Timberlakeowi podczas koncertów - Kevinem Federlinem. Miałą wówczas 22 lata.
- Para została rodzicami bardzo szybko. W 2005 roku urodził się ich pierwszy syn, a w 2006 - drugi.
- 2 miesiące po narodzinach młodszego syna, także w 2006 roku, Spears złożyła pozew o rozwód.
- W kolejnych miesiącach media coraz częściej donosiły o tym, że życie Britney nabrało bardzo imprezowego charakteru. Gwiazda bawiła się wraz z Lindsey Lohan i Paris Hilton. Wspólne imprezy były zawsze pełne kontrowersyjnych zachowań - jak brak bielizny, a także suto zakrapiane alkoholem.
Przeczytaj: Jakie doświadczenia seksualne mają polscy nastolatkowie? 7 faktów, które zaskakują
- Imprezowe wybryki Britney uszłyby jej płazem, jako gwieździe, ale papparazzi przyłapali ją wielokrotnie na nieodpowiedniej opiece nad dziećmi. Robiono jej zdjęcia, jak źle przewoziła synów samochodem, albo jak jeden z nich nieomal wypadłby jej z rąk, bo w jednej trzymała... szklankę.
- W 2007 roku, Spears została przyjęta na pierwszy odwyk, z którego wypisała się po kilku godzinach.
- Również w 2007 roku media obiegły zdjęcia Britney, która ogoliła głowę na łyso. To był już ewidentny początek jej problemów.
- We wrześniu 2007 po wystąpieniu Federline`a o całkowitą opiekę nad synami, Britney dostała od sądu nakaz przechodzenia testu na obecność narkotyków i alkoholu we krwi dwa razy w tygodniu.
- Niedługo później, gwiazda spowodowała wypadek i uciekłą z miejsca zdarzenia. Dzieci zostały sądownie odebrane matce.
- W kolejnych miesiacach Britney była kilkakrotnie zabierana z domu przez karetkę.
- 1 lutego 2008 roku sąd przekazał Britnej pod kuratelę jej ojca - Jamesa Spearsa oraz wysłał ją do szpitala psychiatrycznego.
Przeczytaj także: Uwaga NARKOTYKI - jak rozmaiwać z nastolatniem o uzależnieniach
Uwolnienie Britney i jej zarzuty wobec ojca - kuratora
Jak ujawniono, dopiero w 2021 roku, przez te wszystkie lata Britney Spears nie mogła zarządzać swoim 60 mln majątkiem. Co więcej nie miała nawet prawa do zawiązywania nowych znajomości, bez zgody ojca. Walka o wolność Britney trwała 2 lata.
Gwiazda próbowała przez ten czas udowodnić, że jest już w dobrym stanie psychicznym i fizycznym, a jej wcześniejsze zachowania były wynikiem uzależnienia, załamania psychicznego i nagonki medialnej.
Dowiedz się: Co zrobić, aby zwiększyć alimenty? Radca prawny wyjaśnia
Spears zapowiada, że dla niej to nie koniec, bo chce walczyć o sprawiedliwość. Zarzuca ojcu nie tylko sprzeniewierzenie majątku, ale także nadużywanie swojej kontroli. Gwiazda mówi otwarcie, że przez ostatnie lata czuła się zastraszana i ignorowana.
Podważa też wcześniejsze dokumentacje medyczne, złożone w sądzie. Widnieje w nich diagnoza świadcząca o demencji, podczas gdy piosenkarka wciąż koncertowała i wywiązywała się ze zobowiązań zawodowych. Dodaje też, że gdy miała występy, specjalnie zwiększano jej dawkę leków.
Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym - komu grozi i jak wygląda?
Czy sytuacja Britney mogłaby wydarzyć się w Polsce?
W świetle polskiego prawa, z dniem ukończenia 18. roku życia, człowiek nabiera pełnej zdolności do czynności prawnych. Oznacza to możliwość decydowania o swoim majątku, leczeniu, a także prowadzeniu działań ze skutkiem prawnym, jak podpisywanie umów, zaciąganie kredytów itp.
Przed tym wiekiem, od 13. roku życia, człowiek ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Aby odebrać te prawa, potrzebne jest ubezwłasnowolnienie. W Polsce może być ono całkowite lub częściowe.
Przeczytaj: Samookaleczanie u młodzieży - dlaczego nastolatkowie zadają sobie ból?
Ubezwłasnowolnienie całkowite
Ubezwłasnowolnienie całkowite dotyczy osób powyżej 13. lat, które w wyniku choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego lub np. alkoholizmu czy narkomanii, nie są w stanie kierować swoim postępowaniem. Taka osoba, po ubezwłasnowolnieniu nie może już samodzielnie decydować o sobie.
Nie będzie mogła wynająć mieszkania, zrezygnować z leczenia, czy sprzedać majątku. Może jednak decydować w sprawach drobnych - typu wizyta u fryzjera.
Sprawdź: Prawa i przywileje ciężarnej pracującej na etacie
Ubezwłasnowolnienie częściowe
Zgodnie z prawem, dochodzi do niego - „jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenie jej spraw” – wyjaśnia artykuł 16. Kodeksu cywilnego. Zasądza się je także w wypadku chorób psychicznych, niedorozwoju umysłowego i uzależnień.
W tym wypadku potrzebna jest osoba kuratora - który będzie musiał wyrażać, lub nie wyrażać zgodę na czynności prawne podejmowane przez ubezwłasnowolnionego częściowo. Potrzebne jest wówczas np. potwierdzenie umowy, zawieranej przez osobę częściowo ubezwłasnowolnioną. Osoba ubezwłasnowolniona częściowo może też dysponować samodzielnie swoją pensją, chyba, że sąd postanowi inaczej.
Kto w Polsce może zostać kuratorem/ opiekunem?
Ustanowienie opiekuna prawnego lub kuratora zasądza sąd opiekuńczy, wydając stosowne zaświadczenie. Kuratorem lub opiekunem może zostać osoba pełnoletnia i ciesząca się pełnią praw publicznych, nie karana, w pełni władz umysłowych, o dobrym zdrowiu.
Ze względu na dobro osoby ubezwłasnowolnionej, polskie sądy zwykły ustanawiać kuratorami członków rodziny ubezwłasnowolnionego. W wypadku ich braku, rolę taką może pełnić kurator z pomocy społecznej.
