Problemy z karmieniem piersią przytrafiają się większości karmiących mam. W sytuacjach problematycznych warto odwiedzić poradnię laktacyjną, aby zaczerpnąć fachowych porad. Szukanie pomocy u innych źródeł często nie przynosi zadowalających rezultatów. Zdarza się, że nawet położne i lekarze nie mają wystarczającej wiedzy na temat laktacji.
Brak profesjonalnej pomocy to prawdopodobnie jeden z głównych powodów krótkiego karmienia piersią wśród polskich matek. Średnia długość karmienia w Polsce to 4,8 miesiąca. Natomiast WHO zaleca, aby dzieci były karmione wyłącznie piersią przez 6 miesięcy.
Choć karmienie piersią to naturalna czynności, na początku niemal każda młoda mama potrzebuje pomocy. Zwykle świeżo upieczona mama nie ma o tym pojęcia i musi nauczyć się karmić piersią. Podpowiadamy, dlaczego warto skorzystać z pomocy oferowanej przez poradnie laktacyjne.
Spis treści
- Już w ciąży znajdź poradnię laktacyjną
- Najczęstsze problemy laktacyjne
- Dobrze zacznij karmienie
- Kompetencje doradcy laktacyjnego
- Nie każdy lekarz zna się na karmieniu piersią
Już w ciąży znajdź poradnię laktacyjną
Wątpliwości i problemy związane z karmieniem piersią to najczęstszy powód zmartwień i niepokojów młodych mam. Właśnie w tej dziedzinie mamy potrzebują najwięcej porad i wsparcia po porodzie. Warto nawet już w ciąży pomyśleć o tym, gdzie tej pomocy szukać.
Zgodnie ze standardem w opiece okołoporodowej lekarz powinien skierować przyszłą mamę do położnej. Wizyta powinna odbyć się między 21. a 26. tygodniem ciąży. Obowiązkiem położnej jest przygotowanie kobiety do porodu i karmienia piersią. Ta sama położna powinna zjawić się u kobiety po porodzie – na cztery wizyty (przysługujące w ramach ubezpieczenia w NFZ). Do niej można również zgłaszać się z problemami laktacyjnymi.
Jednak nie każdy problem potrafi rozwiązać położna środowiskowa – wtedy należy skorzystać z pomocy specjalisty w dziedzinie laktacji. Warto poszukać doradcy laktacyjnego lub poradni laktacyjnej. Warto już w ciąży znaleźć odpowiednią osobę lub placówkę, aby w razie problemów móc szybko umówić się na wizytę. Dzięki temu można sobie nerwów i gorączkowego szukania, gdy problem już się pojawi.
Najczęstsze problemy laktacyjne
Są mamy i dzieci, które od pierwszych chwil po porodzie nie mają żadnych kłopotów z karmieniem, ale to raczej nieliczne wyjątki. Najczęściej zarówno mama, jak i noworodek muszą dopiero uczyć się sztuki karmienia piersią. Ważne, by dobrze zacząć karmienie, bo błędy popełnione w pierwszych dniach po porodzie często przekształcają się w poważne problemy. Zobacz, czego można oczekiwać od dobrego doradcy laktacyjnego:
- pomoże przyjąć mamie prawidłową pozycję do karmienia oraz dobrze przystawić dziecko do piersi;
- doradzi, jak często i jak długo karmić, po czym poznać, czy dziecko się najada oraz co robić, aby mieć odpowiednią ilość pokarmu w piersiach;
- nauczy, jak dać sobie rade z maluszkiem, który nie potrafi prawidłowo ssać, jest niejadkiem, żarłokiem albo śpiochem;
- oceni, czy nie masz za mało lub za dużo pokarmu;
- nauczy, w jaki sposób odciągać pokarm laktatorem, jak bezpiecznie przechowywać odciągnięty pokarm;
- doradca laktacyjny pomoże rozwiązać wszelkie problemy zdrowotne związane z karmieniem piersią, takie jak: poranione lub bolesne brodawki, zastój pokarmu lub obrzęk piersi, zapalenie sutka lub ropień piersi;
- poinformuje, jak postępować, kiedy ty lub dziecko chorujecie, pomoże dobrać bezpieczne leki;
- powie, jak utrzymać laktację na czas oddzielenia od dziecka;
- w razie potrzeby skieruje cię do innych specjalistów;
- doradzi, jak zahamować laktację, gdy zechcesz (lub będziesz zmuszona) zakończyć karmienie.
Dobrze zacznij karmienie
Jeśli jesteś nastawiona na karmienie piersią, warto też do porodu wybrać szpital, który temu sprzyja. Kiedyś placówki takie były wyróżnione tytułem Szpital Przyjazny Dziecku (ich listę można znaleźć np. na stronie internetowej: www.laktacja.pl). Obecnie zasady, które stosowano w tych szpitalach, zostały wprowadzone do naszego prawa i dotyczą wszystkich jednostek ochrony zdrowia. Dlatego teoretycznie w każdym szpitalu powinnaś otrzymać pomoc z zakresu fizjologii laktacji.
Świeżo upieczona matka ma prawo oczekiwać, że otrzyma ze strony personelu instruktaż, jak przystawiać dziecko, a także niezbędne wsparcie merytoryczne (odpowiedzi na pytania i wątpliwości), a nawet psychiczne.
Te pierwsze chwile są niezwykle ważne, bo od tego, jak się zacznie karmienie piersią, często zależy jego powodzenie i długość. Tylko jak ta pomoc wygląda w praktyce, zależy oczywiście od konkretnych ludzi. Warto więc poczytać opinie w internecie, czy w wybranym szpitalu rzeczywiście pomaga się w karmieniu, czy też pomoc ta sprowadza się do poleceń: „karmić, karmić” i ignorowaniu skarg, że pierś boli, bo „ma boleć”. A zatem zapamiętaj, jak ważny jest dobry początek i domagaj się pomocy, gdy jej potrzebujesz.
Kompetencje doradcy laktacyjnego
Fachowe wsparcie może być potrzebne młodej mamie także potem – w pierwszych dniach po opuszczeniu szpitala oraz gdy pojawią się konkretne problemy. Gdy pierwsza linia pomocy (położna środowiskowa, szpitalna pielęgniarka) zawodzi, trzeba poszukać poradni laktacyjnej zatrudniającej certyfikowanych doradców laktacyjnych (a właściwie doradczynie, bo to z reguły kobiety).
Zwykle są to położne, pielęgniarki lub lekarki, które przebyły szkolenie z zakresu poradnictwa laktacyjnego, potwierdzone otrzymaniem tytułu certyfikowanego doradcy laktacyjnego (CDL) lub międzynarodowego konsultanta laktacyjnego (IBCLC). Certyfikaty CDL przyznaje Centrum Nauki o Laktacji, znajdziesz kompletną i aktualną listę certyfikowanych doradców laktacyjnych.
Przed skorzystaniem z pobliskiej poradni laktacyjnej warto sprawdzić, czy zatrudnione tam konsultantki mają wspomniane certyfikaty, bo niestety zdarza się, że poradnictwo laktacyjne prowadzą osoby bez uprawnień. Poradnie laktacyjne działają przy niektórych szpitalach, poradniach lub stanowią samodzielne jednostki, założone przez certyfikowanych doradców. Można się do nich zapisać na wizytę stacjonarną lub zamówić wizytę domową.
Niestety w zdecydowanej większości trzeba za to zapłacić, ponieważ poradnie laktacyjne są poza systemem refundowanej ochrony zdrowia, co oczywiście powinno jak najszybciej się zmienić. Jeśli płatna wizyta to jedyna możliwość uzyskania fachowej pomocy i stać cię na taki wydatek (od 100 do 150 zł za godzinę), to warto zapłacić taką kwotę, aby usprawnić proces karmienia niemowlaka.
Sprawdź też, czy nie ma w twojej okolicy poradni bezpłatnej. Niektóre duże szpitale i przychodnie oferują taką pomoc w ramach swoich budżetów. Także władze lokalne niekiedy finansują poradnie laktacyjne z własnych środków, warto więc poszukać. Kiedy pomoc potrzebna jest nagle i szybko, możesz też skorzystać z porady przez telefon – udziela ich wiele poradni.
Są nawet całodobowe pogotowia laktacyjne (wybrane znajdziesz w ramce). Wprawdzie część z nich zastrzega, że porady są udzielane mieszkankom konkretnego miasta, ale mamy nadzieję, że gdy w środku nocy przestraszona matka prosi o pomoc, nikt nie będzie jej pytał o miejsce zamieszkania.
Nie każdy lekarz zna się na karmieniu piersią
Trzeba jeszcze raz podkreślić, że fachowcem od karmienia piersią jest certyfikowany doradca laktacyjny, a nie każdy lekarz i położna. Wiele matek poszukujących pomocy nie trafia do odpowiednio wykształconych specjalistów w tej dziedzinie i często uzyskuje nieaktualne informacje i błędne porady skutkujące zaburzeniami laktacji, powikłaniami i krótszym czasem karmienia.
Często się zdarza, że lekarze pediatrzy mają niewielką wiedzę o laktacji i nie doceniają znaczenia naturalnego karmienia. Dlatego w razie jakichkolwiek kłopotów radzą matce przestać karmić piersią i przejść na mleko modyfikowane – zamiast ją wspierać i szukać innego rozwiązania.
Bardzo powszechną praktyką jest np. zalecanie przez lekarzy przerwania karmienia w razie choroby matki i konieczności przyjmowania przez nią leków. A tymczasem jest bardzo dużo leków, które można bezpiecznie stosować podczas karmienia, tylko trzeba zrobić pewien wysiłek: poszukać wiarygodnego źródła i sprawdzić, czy dany lek koliduje z laktacją, czy też może być stosowany.
Szczegółowa lista leków jest dostępna np. na wspomnianej już stronie, prowadzonej przez Centrum Nauki o Laktacji, które wydaje certyfikaty CDL. Najlepiej byłoby oczywiście, aby przy decyzji o wyborze farmaceutyku lekarz współpracował z doradcą laktacyjnym, i do tego należy dążyć. Dlatego jest takie ważne, aby trafić do dobrego doradcy laktacyjnego, który rzetelnie zbada problem i spróbuje znaleźć takie rozwiązanie, w którym przerwanie karmienia będzie ostatecznością. Czasem trzeba się natrudzić, by otrzymać skuteczną i fachową pomoc, ale naprawdę warto.
miesięcznik "M jak mama"
