Skład mleka modyfikowanego jest stale udoskonalany przez producentów mieszanek dla niemowląt. To dlatego, że dąży on do ideału, czyli kobiecego mleka, które chroni malca przed chorobami, dostarczając jego organizmowi przeciwciała i substancje wzmacniające układ odpornościowy.
Mleko mamy zawiera też wszystkie składniki potrzebne do prawidłowego rozwoju małego człowieka, a więc witaminy, wapń, białko czy tłuszcze w odpowiednich proporcjach.
Od wielu lat w laboratoriach firm produkujących żywność dla dzieci, naukowcy starają się opracować sztuczny odpowiednik mleka matki – wartościowe, zdrowe i smaczne mleko modyfikowane. Co jest w składzie mleka modyfikowanego?
Spis treści
Skład mleka modyfikowanego sprzyja rozwojowi
Badania naukowe potwierdzają, że prawidłowe żywienie od pierwszych dni życia ma olbrzymi wpływ na rozwój fizyczny i psychiczny dziecka. Wkrótce po urodzeniu kształtują się wszystkie najważniejsze funkcje organizmu.
Aby proces ten przebiegał prawidłowo, maluch potrzebuje wielu składników odżywczych. W następnych miesiącach wymagania żywieniowe dziecka jeszcze rosną, wzrasta jego zapotrzebowanie na bardziej wartościowy pokarm.
Dlatego w składzie mleka modyfikowanego – zarówno pierwszego, jak i następnego – znajdują się substancje, które znaleźć można w pokarmie matki, a które są niezbędne dla zdrowia i prawidłowego rozwoju.
Mleko modyfikowane to produkt na bazie mleka krowiego, który poddawany jest specjalnej modyfikacji (stąd jego nazwa), dzięki czemu przypomina swoim składem pokarm ludzki. Mleko krowie nie nadaje się bowiem dla niemowląt – ma za dużo białka i sodu, co mogłoby obciążać nerki dziecka, a zbyt mało żelaza – co doprowadziłoby do anemii.
Niewiele jest w nim również nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), koniecznych do rozwoju układu nerwowego, a także laktozy i witamin. Dlatego podczas procesu modyfikacji w mleku krowim obniżana jest ilość i zmieniane są proporcje oraz jakość białek – przez dodanie białek serwatki. Obniża się poziom sodu, potasu i chloru, zmienia ilość i jakość tłuszczów – dodawane są tłuszcze roślinne, które zawierają NKKT.
Czytaj: 15 zasad karmienia butelką. Poradnik dla mam karmiących sztucznie
Jakie mleko dla rocznego dziecka? Od kiedy podawać dziecku mleko krowie?
Co znajduje się w składzie mleka modyfikowanego?
- Oligosacharydy, inaczej prebiotyki
Jedno z największych odkryć ostatnich lat. Jest to specyficzny rodzaj węglowodanów – oligosacharydy mleka kobiecego (HMO). Występują naturalnie w mleku matki, odgrywając tam niezwykłą rolę: są prebiotykami, czyli "pokarmem" dla bifidobakterii. Innymi słowy – dzięki nim w jelitach dziecka mogą bez większych przeszkód namnażać się probiotyki, korzystne bakterie, występujące w przewodzie pokarmowym dziecka, które regulują proces trawienia.
Część oligosacharydów nie jest rozkładana przez enzymy trawienne w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Dzięki temu dostają się do jelita grubego i tam ulegają fermentacji.
Dowiedziono, że dzieci karmione mlekiem modyfikowanym z dodatkiem prebiotyków rzadziej miewają zaparcia, bo prebiotyki sprawiają, że stolec dziecka jest bardziej miękki. Ułatwiają również wchłanianie się wapnia.
Bez prebiotyków dobre bakterie nie mogłyby właściwie funkcjonować, a to z kolei zaburzałoby pracę układu odpornościowego; mogłoby mieć również niekorzystny wpływ na wszystkie inne procesy, w których niezbędny jest udział „dobrych” bakterii. Oligosacharydy biorą też udział w procesie dojrzewania mózgu dziecka, eliminują bakterie chorobotwórcze (patogeny).
- Probiotyki
To tak zwane „dobre” bakterie, które kolonizują jelita. „Dobre”, gdyż pełnią w organizmie wiele ważnych ról. Przyczepiają się do ścian jelit, spychając z nich grzyby i bakterie chorobotwórcze, pobudzają układ odpornościowy do wytwarzania przeciwciał, a także zakwaszają środowisko jelit, dzięki czemu groźne bakterie i wirusy nie mogą się namnażać. Chroni to przed infekcjami i biegunkami.
Wiele probiotyków wytwarza także naturalne substancje antybakteryjne (tak zwane bakteriocyny) hamujące rozwój wirusów i bakterii. Probiotyki uniemożliwiają też groźnym drobnoustrojom przedostanie się do krwiobiegu.
Aktywne kultury żywych bakterii w mleku modyfikowanym łączone są często w kompleksy, składające się z kilku rodzajów probiotyków, co zwiększa skuteczność ich działania.
Oprócz wspierania odporności maluszka probiotyki zawarte w mleku modyfikowanym biorą udział w przyswajaniu cennych składników mineralnych (wapnia, fosforu i żelaza), witamin z grupy B, a także w syntezie witaminy K.
Utrzymują również równowagę mikrobiologiczną w jelitach. Gdy w organizmie jest wystarczająco dużo probiotyków, jelita pracują prawidłowo, pokarm jest wchłaniany tak jak trzeba, a niestrawione resztki bez trudu usuwane. Niektóre probiotyki łagodzą również objawy nietolerancji laktozy (cukru mlecznego), takie jak biegunki, kolki i wzdęcia, gdyż wytwarzają enzym (beta-D-galaktozydazę) rozkładający laktozę do cukrów prostych.
- Kwasy tłuszczowe
W składzie mleka modyfikowanego są też inne substancje, na przykład długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe LCPUFA powodują obniżenie ciśnienia tętniczego, a ma to wpływ na zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych w wieku późniejszym. Długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe (LCPUFA), które wpływają korzystnie na rozwój ośrodkowego układu nerwowego, zdolności poznawczych, językowych, proces zapamiętywania oraz na ostrość widzenia u dziecka.
Kwasy te występują w mleku mamy, a najważniejsze z nich to kwas arachidonowy (ARA) oraz dokozahesaenowy, inaczej DHA.
Kwas ARA należy do grupy kwasów omega-6. Jest kluczowym składnikiem błon komórkowych i prekursorem różnych mediatorów chemicznych, czyli substancji zapewniających odpowiednią budowę i prawidłowo pracują.
Z kolei kwas DHA należy do grupy kwasów omega-3. Od kilku lat obecne są na rynku mleka modyfikowane wzbogacone w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, pochodzące z rafinowanego oleju rybiego. Kwasy te są bardzo cenne dla zdrowia: zmniejszają ryzyko miażdżycy, poprawiają ostrość widzenie, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu niemowlęcia.
Jest potrzebny komórkom siatkówki oka oraz całego układu nerwowego. Pełni ważną rolę w procesach rozwoju ośrodkowego układu nerwowego, poprawia pracę mózgu i ostrość widzenia.
Ważnym kwasem jest również kwas alfalinolenowy z grupy kwasów omega-3 i jest niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanek nerwowych.
- Nukleotydy
To „cegiełki” wykorzystywane przez organizm o budowy DNA. Biorą udział w procesach podziału komórek, są więc niezbędne w okresach intensywnego wzrostu. Biorą też udział w procesach biologicznych organizmu, a także pracy układu odpornościowego.
- Zhydrolizowane białka
Niektóre mleka modyfikowane, choć są stworzone z mleka krowiego, mają obniżone właściwości alergizujące. Jest to możliwe dzięki specjalnemu procesowi modyfikacji, w którym białko zostało poddane częściowej hydrolizie, czyli rozbiciu na mniejsze cząsteczki.
Takie mleko hipoalergiczne (HA) podaje się dzieciom, u których istnieje ryzyko wystąpienia alergii (ma ją któreś z rodziców lub rodzeństwa). Ponieważ w jego składzie nie ma glutenu, mleko takie nadaje się też dla dzieci uczulonych na tę substancję.
Dla dzieci ze stwierdzoną alergią przeznaczone są natomiast preparaty mlekozastępcze (hydrolizaty białkowe), w których cząsteczki białka zostały podzielone na fragmenty tak małe, że są niemal całkowicie pozbawione właściwości alergizujących.
- Witaminy i minerały
W składzie mleka modyfikowanego znajduje się również witamina D, która zapewnia prawidłowy rozwój kości, a której jest zbyt mało nawet w naturalnym pokarmie z piersi. Istotne jest też zapobiegające anemii żelazo – ważne dla prawidłowego wytwarzania czerwonych krwinek, wspomagające rozwój psychiczny i fizyczny dziecka – oraz niezbędny do produkcji hormonów tarczycy jod.
W sztucznym mleku znajdują się też pierwiastki śladowe, takie jak magnez, miedź, cynk, wapń, czy selen, który jest naturalnym przeciwutleniaczem – chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników tlenowych.
- Tauryna
To kwas 2–aminoetanosulfonowy, pochodna aminokwasów. Znajduje się w pokarmie kobiecym, bierze udział w budowie tkanek tworzących siatkówkę oka i w procesach zachodzących w mózgu. Ułatwia trawienie tłuszczów.
Substancja ta wspiera prawidłowy rozwój wzroku i mózgu, regenerację komórek nerwowych, chroni również ośrodkowy układ nerwowy.
Czytaj również:
Mleko modyfikowane: jak przygotować mleko dla dziecka?
Jak uniknąć zaparć i wzdęć po mleku modyfikowanym?
Rodzaje mleka modyfikowanego: jakie wybrać?
Skład mleka modyfikowanego ma znaczenie
Warto wiedzieć, że to, co dajemy do jedzenia niemowlęciu, wpływa na jego zdrowie i kondycję w przyszłości. Odpowiedni pokarm rozwija inteligencję maluszka, ale również chroni jego organizm – zmniejsza ryzyko zawałów serca, nadciśnienia, otyłości, cukrzycy oraz osteoporozy, gdy dziecko będzie już dorosłym człowiekiem.
miesięcznik "M jak mama"