Smółka u noworodka - co robić, gdy nie pojawia się w 1. dobie życia dziecka?

2022-02-01 13:36

Smółka to pierwszy oddawany w życiu dziecka stolec. Dla lekarzy informacja, czy dziecko oddało smółkę, jest bardzo ważna – w sytuacji, kiedy mijają kolejne doby od porodu, a rodzice nadal nie zauważyli oddania smółki przez niemowlaka, może to bowiem stanowić sygnał, że dziecko boryka się z jakąś chorobą. Czym jest smółka i kiedy dziecko powinno ją oddać?

Smółka

i

Autor: Thinkstock|thinkstockphotos.com

Świeżo upieczeni rodzice bywają nieco oszołomieni przyjściem niemowlaka na świat. Pojawienie się dziecka wywołuje ogromną rewolucję w ich życiu. Muszą oswoić się z myślą, że stali się odpowiedzialni za maluszka i nauczyć się nowych umiejętności w zakresie pielęgnacji noworodka.

Spis treści

  1. Czym jest i jak wygląda smółka?
  2. Co zawiera smółka?
  3. W jakim czasie po urodzeniu dziecko powinno oddać smółkę?
  4. Co może oznaczać zbyt późne oddanie smółki?
  5. Jakie choroby można oznaczać późne oddanie smółki?
  6. Jak wygląda smółka? Zdjęcia
  7. Problemy związane ze zbyt wczesnym oddaniem smółki
  8. Ciekawe możliwości badania smółki

Czym jest i jak wygląda smółka?

Smółka to tak naprawdę nic innego, jak pierwsza oddana przez dziecko kupa. Nazwa pierwszego w życiu dziecka stolca może prowadzić nawet do rozbawienia, wzięła się ona jednak stąd, jak ta smółka wygląda. Otóż ma ona zazwyczaj czarną lub ciemnozieloną barwę, jest gęsta i dość lepka.

Co zawiera smółka?

Smółka złożona jest z różnych substancji, które dostały się do dziecięcego organizmu jeszcze podczas trwania ciąży. Smółka zaczyna powstawać w okolicy 16. tygodnia ciąży. W jej skład wchodzą głównie wody płodowe i maź płodowa, a także komórki nabłonka samego przewodu pokarmowego dziecka, bilirubina i cholesterol oraz enzymy trawienne.

Zobacz też: Pierwsze dni z dzieckiem - 5 faktów, które cię zaskoczą

Skala Apgar - ile punktów i za co dostaje noworodek?
Dobrze wiedzieć

W składzie smółki znajdują się również… włosy – mowa tutaj o lanugo, czyli meszku pokrywającym ciało rozwijającego się wewnątrz macicy dziecka.

W jakim czasie po urodzeniu dziecko powinno oddać smółkę?

U przeważającej ilości noworodków do wydalenia smółki dochodzi w ciągu pierwszej doby od ich przyjścia na świat. Tak jest jednak przede wszystkim w przypadku dzieci z donoszonych ciąż – u maluchów urodzonych przedwcześnie do oddania smółki może dochodzić później niż standardowo (zwykle jednak rodzice takich pociech mogą zauważyć smółkę w ciągu pierwszych dwóch dób od porodu).

Co może oznaczać zbyt późne oddanie smółki?

Lekarze interesują się oddaniem przez dziecko smółki z tego powodu, że zbyt późne jej wydalenie może być sygnałem różnych schorzeń u noworodka. Nie jest jednak tak, że każdy niemowlak, u którego smółka pojawi się później niż standardowo, cierpi na poważną chorobę.

Opóźnienie w wydaleniu smółki stanowi wskazanie do bliższego przyjrzenia się stanowi zdrowia dziecka.

Jakie choroby można oznaczać późne oddanie smółki?

Wśród schorzeń, które mogą stanowić przyczyny opóźnionego wydalenia smółki, wymieniane są:

  • choroba Hirschprunga -związana z brakiem części splotów nerwowych w ścianie jelita, przez co zaburzeniu ulega przebieg ruchów perystaltycznych w części przewodu pokarmowego
  • mukowiscydozaw której dochodzić może do utrudnień w wydaleniu smółki spowodowanych zwiększeniem gęstości tejże wydaliny.

Jak wygląda smółka? Zdjęcia

 

Dobrze wiedzieć

O tym, że z dzieckiem rzeczywiście dzieje się coś niedobrego, sugerować mogą pojawiające się u niego inne – poza opóźnionym oddaniem smółki – dolegliwości. Wśród takowych wymienia się przede wszystkim:

  • drażliwość
  • płaczliwość
  • niepokój noworodka
  • niechęć do przyjmowania pokarmu (wyrażająca się poprzez niechęć do ssania matczynej piersi czy przyjmowania pokarmu z butelki)

Problemy związane ze zbyt wczesnym oddaniem smółki

Dziecko może oddać smółkę zbyt późno, ale i zbyt wcześnie – obie sytuacje są tak naprawdę niekorzystne. Zbyt wczesne oddanie smółki – czyli jeszcze podczas przebywania dziecka w łonie matki – stwarza różne zagrożenia, z których najistotniejszym jest zespół aspiracji smółki.

Sprzyjać tej patologii może wiele różnych zjawisk, przede wszystkim odpowiedzialne za jej występowanie są takie problemy, w których przebiegu dochodzi do niedotlenienia u dziecka. Inną przyczyną przedwczesnego oddania smółki jest wystąpienie jakiegoś zakażenia wewnątrzmacicznego. Do oddania smółki jeszcze w łonie matki dochodzić może także u dzieci z ciąż przenoszonych.

Ciekawe możliwości badania smółki

Najczęściej lekarze zainteresowani są przede wszystkim tym, czy dziecko w ogóle oddało smółkę. W zagranicznych ośrodkach naukowych przeprowadzane bywają jednak różnorodne badania smółki badające występowanie w niej różnych substancji. Okazuje się bowiem, iż istnieje możliwość sprawdzenia, czy w czasie ciąży matka paliła tytoń – smółkę można przebadać na obecność specyficznych metabolitów związanych z paleniem wyrobów tytoniowych.

Poprzez badanie smółki można się także przekonać, czy matka w czasie ciąży spożywała alkohol – w tym celu oznaczać można odpowiednie metabolity alkoholu etylowego. Obecnie – przynajmniej w Polsce – takie badania rzadko się wykonywane.

Czytaj: Używki w ciąży: kawa, czekolada, alkohol, papierosy