Wiele noworodków ssących pierś (ale czasem i karmionych butelką) ma na wargach niewielki pęcherzyk, tzw. ssawkę. To efekt drobnego urazu spowodowanego tarciem delikatnych ust maluszka o brodawkę piersi mamy - mechanizm powstawania ssawki jest taki sam jak powstawania bąbli na stopach w czasie tarcia butów.
Pęcherze na wargach nie są groźnym objawem, ale dla położnej czy doradcy laktacyjnego są jasnym znakiem, że noworodek nieprawidłowo chwyta pierś.
Spis treści
- Jak i kiedy pojawia się ssawka?
- Czy pojawienie się ssawki świadczy o problemie w ssaniu?
- Położna radzi - nie lekceważ ssawki
Jak i kiedy pojawia się ssawka?
Pęcherzyki pojawiają się zwykle po środku górnej wargi noworodka (rzadziej na dolnej). Obok przezroczystego bąbelka może wystąpić lekkie złuszczenie. Czasem można je zauważyć dopiero w czasie karmienia, gdy usta maluszka są uchylone.
Skąd się bierze ssawka? Skóra na ustach jest cieńsza w porównaniu do skóry twarzy - ma 3-5 warstw tkanek, podczas gdy na buzi malca jest ich aż 16. Skóra ust nie ma gruczołów łojowych, nie jest wiec chroniona żadną wydzieliną. To sprawia, że wargi są bardziej wrażliwe na urazy, a takimi jest ucisk spowodowany kontaktem ust z brodawką piersi mamy.
Pęcherze na wargach to objaw charakterystyczny dla pierwszych dni życia dziecka, gdy uczy się chwytać pierś i kiedy sesje karmienia są długie i częste. Zazwyczaj znikają same, gdy malec opanuje sztukę ssania. Ale, zdaniem pediatrów, znane są przypadki dzieci, które przyszły na świat ze ssawką na ustach - zmiany te powstały u nich w okresie życia płodowego z powodu ssania kciuka.
Czytaj również: Karmienie piersią: najważniejsze informacje dla mam o karmieniu piersią
Poranione brodawki? Położna wyjaśnia, jak chwycić pierś, by tego uniknąć
Czy pojawienie się ssawki świadczy o problemie w ssaniu?
Bardzo małe pęcherzyki, które pojawiają się w pierwszych dniach po narodzinach i znikają samoistnie, są normalne u noworodków, które uczą się chwytać i ssać. Gdy jednak nie znikają lub stają się większe, mogą świadczyć o nieprawidłowym chwytaniu piersi przez dziecko, a dokładnie zbyt płytkim.
Noworodek, który poprawnie chwyta pierś powinien objąć ją językiem, tworząc próżnię w buzi. Następnie ruchami języka naciskać pierś, aby wypłynęło z niej mleko i wysysać je. Język dziecka ma tu kluczową rolę, w przeciwieństwie do jego warg, które powinny jedynie zapobiegać wyciekaniu mleka z ust.
Gdy dziecko chwyta pierś zbyt płytko, musi mięśniami warg utrzymywać brodawkę w buzi - taka czynność wymusza ruszy ust i zwiększa tarcie, powodujące pęcherze.
Położna radzi - nie lekceważ ssawki
Doskonale tłumaczy to Brenda Munz, australijska położna i doradczyni laktacyjna, która na swoim tiktokowym profilu @thegentlevillage wyjaśnia mechanizm powstawania ssawki.
"Czy widziałaś kiedyś dziecko z pęcherzami na wargach? A może dziecko wyglądające, jakby ktoś pomalował jego usta konturówką? Chociaż pęcherze i dwukolorowe usta są powszechne, nie jest to normalne! To zwykle oznaką problemów/trudności z chwytaniem piersi.
Niemowlęta mogą mieć zmiany warg spowodowane nadużywaniem mięśnia wargowego (orbicularis oris). Jakie są przyczyny nadużywania mięśni ust?
- Płytkie przyssanie - może to być spowodowane złym ułożeniem podczas karmienia, wysokim podniebieniem, ograniczeniami w jamie ustnej i/lub napięciem ciała.
- Wcześniactwo - takie maluszki nie mają dobrze rozwiniętej tkanki tłuszczowej na policzkach w porównaniu do dzieci urodzonych w terminie. Funkcją tych poduszek tłuszczowych jest wspomaganie ssania, mięśni policzkowych i innych mięśni wykorzystywanych do żucia. Pomagają podeprzeć język, aby zwiększyć efektywność ssania. Bez nich niemowlęta używają alternatywnych mięśni twarzy, aby utrzymać chwyt, stąd pęcherze na wargach.
- Krótkie wędzidełko – pęcherze na wargach są klasycznym objawem za krótkiego wędzidełka. Usta kompensują brak zakresu ruchu i siły języka, ponieważ jest on przytrzymywany przy dnie jamy ustnej. Maluch „przeżuwa” zamiast „ssać” pierś.
Dla mam dzieci, które miały małe pęcherzyki z pęcherzami na wargach - jestem pewna, że mogłaś odczuwać dyskomfort lub ból podczas karmienia, ale spójrzmy na to z tej perspektywy. Spróbuj trzymać marchewkę w buzi około 2- 3 cm. Czy czujesz podparcie językiem i policzkami? Teraz spróbuj trzymać marchewkę naprawdę płytko ustami i przednimi zębami. Czy czujesz, jak mięśnie wokół ust ciężko pracują? To właśnie dzieje się, gdy dziecko płytko ssie – i dlatego mamy mogą odczuwać ból i uraz brodawki sutkowej przy płytkim przystawieniu".
