Ciemieniucha na głowie niemowlaka przypomina żółtą skorupkę. Skorupka ta przysparza młodym rodzicom niemało wątpliwości: czy ciemieniucha boli dziecko, w jaki sposób pielęgnować ciemieniuchę i czy w jakiś sposób można się jej pozbyć? Na te i wiele innych pytań w sprawie ciemieniuchy odpowiada lekarz pediatra Andrzej Kwaśny.
Spis treści
- Jak poznać, że mamy do czynienia z ciemieniuchą?
- Co jest przyczyną ciemieniuchy?
- Kiedy zazwyczaj pojawia się ciemieniucha?
- Czy ciemieniucha jest dla dziecka dokuczliwa?
- Czekamy, aż ciemieniucha sama zniknie?
- Czy są jakieś domowe sposoby na ciemieniuchę?
- A jeśli domowe sposoby na ciemieniuchę nie pomagają?
- Czy można ciemieniusze zapobiec?
Jak poznać, że mamy do czynienia z ciemieniuchą?
– Gdy na skórze na główce dziecka widać zrogowaciały naskórek, łuskowaty, na początku biały, a później o pomarańczowym zabarwieniu – to najpewniej właśnie ciemieniucha. Najczęściej zmiany występują nie na całej główce, tylko w okolicach ciemiączka, stąd nazwa.
Wygląda to trochę jak tłusty łupież. Prześwitująca przez włosy ciemieniucha może dawać takie wrażenie, jakby maluch miał lekko rude włoski. Zmiany mogą się pojawiać także na innych częściach ciała, na przykład w okolicach brwi albo nosa.
Zobacz: CIEMIENIUCHA na brwiach - czy możliwe jest występowanie ciemieniuchy poza główką?
Mąka ziemniaczana w pielęgnacji niemowląt
Jak wygląda ciemieniucha? [Galeria]
Co jest przyczyną ciemieniuchy?
– Ciemieniucha bywa kojarzona z niedostateczną higieną dziecka, dlatego niektóre mamy na jej widok popadają w panikę, wstydzą się i martwią. Ale to mylny trop, bo nic nie wskazuje, by brak dbałości o czystość był przyczyną ciemieniuchy.
My, pediatrzy, jesteśmy zgodni, że jest wynikiem niedojrzałości gruczołów łojowych, które w pierwszym okresie życia pracują bardzo intensywnie i zbyt mocno natłuszczają wrażliwą skórę dziecka. Niewykluczone, że za tę nadczynność są odpowiedzialne hormony matki, wciąż obecne w organizmie jej dziecka.
Dlatego uspokajam mamy – jeśli dziecko ma ciemieniuchę, to nie dlatego, że źle o nie dbają. Jest to częsta przypadłość wieku niemowlęcego. Dzieci, które mają także objawy alergii, na przykład atopowe zapalenie skóry, mają większą skłonność do ciemieniuchy.
Kiedy zazwyczaj pojawia się ciemieniucha?
– Ciemieniucha najczęściej w pierwszych sześciu tygodniach życia. Jednak może się zdarzać u starszych dzieci, nawet dwu- i trzyletnich. Częściej występuje latem, gdy gruczoły łojowe pracują intensywniej. Może też nawracać, nawet wielokrotnie. Jednak najczęściej raz zlikwidowana ciemieniucha pozostaje tylko wspomnieniem.
Czy ciemieniucha jest dla dziecka dokuczliwa?
– Nie boli, nie swędzi, nie piecze, nie jest groźna dla zdrowia. Może się zdarzyć, że łuska utrudnia skórze oddychanie i główka niemowlaka bardziej się poci. W zasadzie jednak ciemieniucha nie powoduje dyskomfortu, jest uznawana przede wszystkim za problem estetyczny.
Czekamy, aż ciemieniucha sama zniknie?
– Bywa, że ciemieniucha znika sama po kilku tygodniach i już nigdy nie wraca. Jednak w niektórych przypadkach może mieć cięższą postać, a łuski stworzą na główce dziecka twardą, trudną do usunięcia skorupę.
Lepiej więc zareagować przy pierwszych objawach ciemieniuchy, bo wtedy łatwiej ją zlikwidować. W aptekach dostępne są preparaty, które przyspieszają jej eliminację.
Zobacz też: Główka niemowlaka - dlaczego główka noworodka jest płaska?
Jak pielęgnować skórę niemowlaka? [PORADY]
Czy są jakieś domowe sposoby na ciemieniuchę?
– Odpowiednia pielęgnacja skóry głowy może sprawić, że ciemieniucha zniknie.
- Należy codziennie myć główkę dziecka
- Przed każdym myciem smarować skórę na głowie oliwką dla niemowląt albo oliwą z oliwek
- Można też zastosować peeling z rozmoczonych w wodzie płatków owsianych lub otrąb pszennych. Taką papką, która zmiękcza naskórek i delikatnie go ściera, smarujemy główkę dziecka na krótko przed kąpielą.
A jeśli domowe sposoby na ciemieniuchę nie pomagają?
– Jeżeli po kilkunastu dniach walki ciemieniucha nie znika albo jeśli objawy nasilają się i rozprzestrzeniają, warto skonsultować się z pediatrą. Oceni on, jak poważny jest problem i być może doradzi któryś ze specyfików dostępnych w aptekach.
To kremy, które regulują proces rogowacenia naskórka i łagodzą podrażnienia. Przestrzegam przed próbami usuwania naskórka na siłę i "na sucho", bez użycia kremów czy oliwki. Taki zabieg może sprawiać dziecku ból, łatwo też wtedy o infekcję podrażnionej skóry.
Gdy ciemieniucha jest bardzo nasilona, a łusek jest dużo, można spróbować wyleczyć je za pomocą specjalnego szamponu lub maści salicylowej. Wcześniej należy natrzeć główkę oliwką.
W niektórych wypadkach preparaty te mogą jednak nasilić objawy ciemieniuchy, dlatego warto każdy krok skonsultować z pediatrą.
Czy można ciemieniusze zapobiec?
– Warto spróbować i profilaktycznie smarować główkę niemowlęcia oliwką, a później czesać ją miękką szczotką – nawet jeśli główka jest zupełnie łysa.
Radzę unikać przegrzewania główki, bo pocenie sprzyja powstawaniu ciemieniuchy. W domu nie należy zakładać dziecku czapeczek, chyba że po kąpieli i na krótko. Oczywiście, czapki powinny być wykonane z naturalnych tkanin.
miesięcznik "M jak mama"
