Masaż Shantala niemowlaka: zasady i zalety [wywiad z instruktorką masażu Shantala]

2021-07-15 13:00

Masaż Shantala niemowlaka to forma delikatnego dotyku. Ma ona korzystny wpływ na rozwój dziecka. O zasadach i zaletach masażu niemowlaka rozmawiamy z Martą Bącler, instruktorką masażu Shantala.

Masaż Shantala niemowlaka: zasady i zalety [wywiad z instruktorką masażu Shantala]

i

Autor: Getty images Masaż Shantala niemowlaka

Spis treści

  1. Na czym polega masaż Shantala niemowlaka?
  2. Czyli masaż Shantala nie jest przeznaczony tylko dla niemowlaków?
  3. Czy masaż Shantala jest komuś szczególnie zalecany, np. wcześniakom?
  4. Co jest potrzebne do wykonania masażu Shantala niemowlaka?
  5. A oliwka do pielęgnacji dziecka?
  6. Jak przygotować dziecko i siebie do masażu Shantala?
  7. Jak często i kiedy wykonywać masaż niemowlaka?
  8. Co zrobić, gdy podczas masażu dziecko się denerwuje, nie chce w nim uczestniczyć?
  9. Jakie są zalety masażu Shantala?
  10. Czyli możemy masażem wpłynąć na to, że dziecko szybciej zacznie mówić?
  11. Regularne masaże muszą sprzyjać wzmocnieniu więzi między dzieckiem a rodzicem...
  12. Co daje mamie masowanie dziecka?
  13. A korzyści dla taty?
  14. Czy są przeciwwskazania do wykonania masażu Shantala?

Masaż Shantala ma wiele zalet. Zapytaliśmy instruktorkę, na czym polega masaż Shantala niemowląt, jakie ma zalety i jak go prawidłowo wykonać.

Masaż niemowlaka

Na czym polega masaż Shantala niemowlaka?

Kursy masażu Shantala przeważnie prowadzone są dla rodziców dzieci od drugiego do dziewiątego miesiąca życia. Masaż można stosować również wcześniej, ale, zwłaszcza przy pierwszym dziecku, na samym początku rodzicom towarzyszy lęk, ponieważ dopiero uczą się obcować z niemowlakiem i zajmować się nim.

Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, żeby masaż Shantala wykonywać od momentu narodzin. Można go również stosować u dzieci starszych – modyfikuje się wtedy technikę. Kursy masażu Shantala są tak organizowane, żeby były na nich dzieci mniej więcej w jednym wieku.

Czyli masaż Shantala nie jest przeznaczony tylko dla niemowlaków?

Oczywiście, że nie. Mój syn ma trzy latka i jest do tej pory masowany. Bardzo często, gdy nie ma mnie przez dłuższy czas w pobliżu, mówi: „Mamusiu, boli mnie brzuszek, chodź pomasuj mnie”. Jest nauczony dotyku, masowania. Dzięki masażowi Shantala uczymy dziecko bycia dotykanym, oswajamy je z tym.

Czy masaż Shantala jest komuś szczególnie zalecany, np. wcześniakom?

Masaż Shantala można stosować zarówno u dzieci zdrowych, jak i niepełnosprawnych fizycznie czy też umysłowo, w zależności od potrzeb dziecka. Można go modyfikować i dostosować do ewentualnego deficytu dziecka. Natomiast trzeba tutaj wspomnieć, że w takim przypadku masaż Shantala jest uzupełnieniem leczenia dziecka niepełnosprawnego.

Najczęściej dzieci leczone są albo metodą Vojty, albo metodą Bobath, bądź te dwie techniki są łączone, a masaż Shantala jest tylko ich uzupełnieniem. Moje dziecko miało wzmożone napięcie w kończynach, a zbyt słabe napięcie w tułowiu. Od 2. tygodnia do 9. miesiąca życia syn ćwiczony był metodą Vojty. Stosowałam masaż Shantala jako uzupełnienie tej techniki i dziecko rozwija się świetnie.

Czytaj również: Masaż noworodka i niemowlaka. Jak go wykonać prawidłowo?

Masaż antykolkowy: sposób na kolki. Jak zrobić masaż, by złagodzić ból brzuszka?

Co jest potrzebne do wykonania masażu Shantala niemowlaka?

W pomieszczeniu, w którym wykonujemy masaż niemowlaka, musi być ciepło, bo dziecko jest rozbierane i masowane nago. Osoba wykonująca masaż powinna zdjąć pierścionki i na tyle skrócić paznokcie, żeby nie poranić dziecka. Potrzebne są również koc lub ręcznik oraz podgrzana oliwa. Najlepiej, żeby był to olej naturalny, najczęściej polecany jest olej migdałowy, może być to również zwykła oliwa z oliwek.

A oliwka do pielęgnacji dziecka?

Nie, oliwka nie jest zalecana podczas masażu, ponieważ dziecko może brać rączki do buzi, a w oliwkach kosmetycznych mogą znajdować się związki chemiczne nienadające się w żadnym wypadku do spożycia. Dlatego do masażu niemowlęcia polecane są naturalne oleje.

Jak przygotować dziecko i siebie do masażu Shantala?

Znajdujemy sobie wygodne miejsce, może to być dywan czy kanapa. Musi być wygodnie i nam, i dziecku, nie może ono odczuwać napięcia naszego ciała. Jeżeli mamy napięte mięśnie bądź czujemy się źle i niekomfortowo, dziecko, zwłaszcza takie maleńkie, to odczuwa.

Siadamy z wyprostowanymi nogami, na nogach rozkładamy ręcznik. Niemowlę jest masowane nago, więc może się posiusiać, dlatego warto mieć gdzieś pod ręką jeszcze jeden ręcznik. Z boku przygotujmy oleje do masowania. Bardzo ważna jest również atmosfera.

Podczas wykonywania masażu Shantala niemowlaka powinno być cicho, telewizor czy radio wyłączone, telefon wyciszony. To ma być czas przeznaczony wyłącznie dla dziecka. Możemy włączyć muzykę relaksacyjną bądź specjalną płytę z muzyką do masażu Shantala, czyli bicie serca matki, które dziecko słyszy w życiu płodowym.

Jak często i kiedy wykonywać masaż niemowlaka?

Po pierwsze, najważniejsza jest systematyczność w wykonywaniu masażu niemowlęcia. Żeby uzyskać efekt, jaki sobie założymy, bardzo ważna jest regularność masaży. Mówi się, że powinien on być wykonywany dwa razy dziennie, ale wiadomo, że młodym rodzicom czas na to nie pozwala, najczęściej go brakuje. Ja zawsze robiłam to przed kąpielą.

Dla dziecka to relaks, którego zakończeniem jest ciepła kąpiel. Wpływa to pozytywnie na niemowlę, które później bez problemu zasypia, jest zrelaksowane i wyciszone. Kąpiel po masażu pozwala również na zmycie nadmiaru oliwy z ciała dziecka.

Co zrobić, gdy podczas masażu dziecko się denerwuje, nie chce w nim uczestniczyć?

Jeśli dziecko płacze, denerwuje się, nie róbmy nic na siłę. Odpuszczamy, próbujemy innym razem. Możemy też zaczynać stopniowo. Jeśli np. dziecko denerwuje się przy masażu buzi, nie masować buzi, zrobić masaż rączek i tych partii ciała, na które „dostaniemy aprobatę”.

Stopniowo, powoli można masaż Shantala poszerzać o kolejne partie ciała. Za pierwszym razem nie będziemy masować dziecka przez pół godziny, bo nam na to pewnie nie pozwoli. Początkowo masujemy 10 minut bądź tyle, na ile dziecko „się zgodzi”, z czasem ten czas w miarę możliwości wydłużamy.

Bardzo ważne jest również to, żeby nie masować dziecka głodnego ani zaraz po posiłku. Czas optymalny to 1,5 do 2 godzin po nim. Z tego też powodu masaż łatwiej zacząć jest z dwumiesięcznym dzieckiem, ponieważ ma ono już dość regularne przerwy między karmieniami i łatwiej jest zorganizować czas i wyznaczyć w miarę stałą porę.

Jakie są zalety masażu Shantala?

Zacznijmy może od korzyści, jakie płyną z masażu Shantala dla dziecka. Jest to prawdziwa inwestycja w jego przyszłość. Po pierwsze, stymuluje on rozwój układu nerwowego. Warto zaznaczyć, że skóra jest niejako reprezentantem naszego mózgu, znajduje się w niej bardzo duża ilość receptorów i właśnie dzięki dotykowi przekazujemy i uruchamiamy pewne informacje.

W mózgu tworzą się nowe połączenia, które rozwijają się między innymi poprzez dotyk, utrzymują się i nie giną. Do 10. roku życia u dzieci rozwija się największa ilość połączeń w mózgu, dlatego właśnie warto o nie zadbać na pierwszym etapie życia dziecka, gdy mózg rozwija się najszybciej.

Masaż Shantala to również stymulacja układu pokarmowego. U niemowląt zdarzają się kolki, wzdęcia, a masaż powoduje przyspieszenie perystaltyki jelit, reguluje tym samym wypróżnienia. Można więc powiedzieć, że ma działanie przeciwkolkowe oraz zapobiega wzdęciom.

Pobudzanie receptorów w skórze poprzez dotyk to także stymulacja rozwoju układu krążenia oraz układu wydzielania wewnętrznego, innymi słowy usprawnienie krążenia.

U dzieci krążenie i termoregulacja są słabe, dopiero się rozwijają. Masażem pobudzamy krążenie, wpływamy na jego poprawę w obrębie kończyn górnych i dolnych, które u niemowląt częściej bywają chłodne. Masaż Shantala wpływa także na napięcie mięśniowe. Jeżeli jest ono zwiększone, to masażem je rozluźniamy i relaksujemy dziecko. Masaż np. buzi sprzyja rozwojowi aparatu mowy, wpływa pozytywnie na rozwój żucia.

Czytaj również:  KOLKA u niemowlaka: sprawdzone sposoby na kolkę

Niemowlę nie chce spać: rytuały, które pomogą dziecku zasnąć

Czyli możemy masażem wpłynąć na to, że dziecko szybciej zacznie mówić?

Oczywiście. Zwłaszcza jeśli dziecko ma jakieś niewielkie problemy neurologiczne, to odpowiednio dobrana metoda fizjoterapii plus masaż w obrębie twarzy prowadzą do tego, że dziecku łatwiej jest zacząć mówić oraz wyeliminować inne zaburzone funkcje.

Do maleńkiego dziecka w ogóle powinno się dużo mówić, wtedy tworzą się połączenia w mózgu i mowa u dziecka jest z biegiem czasu łatwiejsza. Na przykładzie mojego dziecka – bardzo szybko zaczęło mówić, bo już w wieku 18 miesięcy. Po roku otworzył się „worek” z pojedynczymi słowami, z czasem był to potok słów i zdań budowanych bez najmniejszego problemu.

Regularne masaże muszą sprzyjać wzmocnieniu więzi między dzieckiem a rodzicem...

Jak najbardziej, uczymy dziecko potrzeby bycia masowanym, tworzymy ściślejszą więź między rodzicem a dzieckiem, poświęcamy ten czas wyłącznie dziecku, dajemy mu sto procent swojej uwagi i zainteresowania. Ponadto, zaspokajamy u dziecka potrzebę bezpieczeństwa i miłości, przez co wpływamy na jego lepszy rozwój emocjonalny i osobowościowy w dalszej przyszłości. Taki wieczorny masaż pomaga także w uregulowaniu snu, dziecko jest zrelaksowane, spokojne i odprężone.

Niemowlę bardzo szybko zaczyna też poznawać schemat własnego ciała. Mówiąc do dziecka i opisując to, co robimy, uczymy dziecko, że ma ono rączki, nóżki, czyli innymi słowy rozwijamy w nim świadomość własnego ciała. Masaż Shantala jest również dla dziecka pewnego rodzaju lekcją odporności na stres.

Gdy dziecko rozbieramy, odczuwa ono inną temperaturę i już samo to jest dla niego stresem, natomiast widok mamy jest pozytywnym bodźcem. Odczuwanie chłodu, czyli ten dyskomfort jest rekompensowany właśnie przez widok mamy. Jest to taki pierwszy trening radzenia sobie z negatywnymi odczuciami. Z czasem dzięki systematycznym masażom zostaje podniesiona u niego odporność na sytuacje stresowe.

Co daje mamie masowanie dziecka?

Przeciwdziała depresji, uspokaja i daje wiarę we własne siły. Jest to bardzo uspokajająca czynność, więc jak najbardziej wskazana dla świeżo upieczonej mamy. Dziecko wycisza się przed kąpielą, co również może być pomocne, zwłaszcza gdy mycie malucha wywołuje u mamy stres.

Masaż Shantala ułatwia również zrozumienie komunikatów niewerbalnych przekazywanych przez niemowlę. Tworzy się więź między mamą a dzieckiem, ponieważ jest to również znakomity sposób na spędzanie czasu. Gdy mama musi wrócić szybko do pracy i mało jest tych wspólnych chwil w ciągu dnia, to masaż może być takim sposobem na spędzenie go w bardzo efektywny sposób: mama poświęca wtedy dziecku całkowitą uwagę.

A korzyści dla taty?

Tata bardzo często w pierwszych miesiącach życia dziecka jest gdzieś z boku. Masując dziecko, nawiązuje i pogłębia z nim więź już na najwcześniejszym etapie. Odkrywa swoje zdolności opiekuńcze, nabiera przekonania, że potrafi zadbać o dziecko. Wsłuchuje się w język ciała dziecka i to, co chce ono przekazać. Dla taty to również sposób relaksu i odprężenia.

Czy są przeciwwskazania do wykonania masażu Shantala?

Główne przeciwwskazania do masażu to gorączka oraz inne stany, które mogą świadczyć o pojawiającej się infekcji. Całkowitymi przeciwwskazaniami są choroby skóry, np. atopowe zapalenie skóry oraz dysplazja bioder, epilepsja, astma, choroba nowotworowa i stan zaraz po szczepieniu.