Skóra dziecka kilkuletniego nie jest już tak delikatna jak niemowlęcia, bo od ok. 4. roku życia zaczyna w pełni dojrzewać. Ale jej grubość to tylko 20 proc. skóry dorosłego człowieka.
Cieńsza warstwa rogowa i luźno rozmieszczone komórki, a także mała aktywność gruczołów łojowych i potowych sprawiają, że płaszcz ochronny skóry jest słaby, a zdolność do obrony przed czynnikami zewnętrznymi ograniczona.
Dopiero w okolicy 12. urodzin skóra uzyskuje pełnię możliwości ochronnych, a jej struktura zaczyna przypominać strukturą skórę dorosłego. Do tego czasu może jednak nadmiernie reagować na to, co dorosłemu nie wyrządziłoby najmniejszej szkody. Dlatego często mówimy o tym, że dzieci mają wrażliwą skórę.
Spis treści
- Jak rozpoznać wrażliwą skórę u dziecka?
- Łagodna pielęgnacja wrażliwej skóry dziecka
- Wrażliwa skóra dziecka - a może to alergia?
Jak rozpoznać wrażliwą skórę u dziecka?
Kilkulatków z nadwrażliwą skórą przybywa. Ich skóra zachowuje się zupełnie inaczej niż u innych dzieci. Może ją podrażniać niemal wszystko – chlorowana woda, kremy, detergenty znajdujące się w mydłach, substancje zapachowe czy barwniki dodawane do kosmetyków, farb, plasteliny, kredek.
Objawy wrażliwej skory to bolesne, piekące zaczerwienienie, niekiedy wysypka. Pojawiają się od razu po kontakcie z czynnikiem drażniącym w miejscu, gdzie doszło do tego kontaktu, dlatego też rozpoznanie, co je wywołało, zazwyczaj nie nastręcza trudności.
Jeśli przyczyną był np. składnik zapachowy nowych kredek, zaczerwienienie pojawi się na ręce, w której dziecko trzymało kredkę, jeżeli winny jest kosmetyk, podrażnienie obejmie okolicę, na którą był nałożony.
Skóra wrażliwa kiepsko reaguje też na zmiany temperatury i niekorzystną pogodę – mróz, wiatr czy silne słońce od razu powodują na niej spustoszenie.
Zobacz również: Łuszcząca się skóra u niemowlaka. Przyczyny, objawy, pielęgnacja
Zmiany skórne u niemowląt: plamki, wysypka, naczyniaki
Łagodna pielęgnacja wrażliwej skóry dziecka
O nadmiernie wrażliwą skórę dziecka trzeba odpowiednio dbać, by niewłaściwą pielęgnacją nie pogorszyć jej stanu. Konieczna jest zmiana kosmetyków na takie, które nie tylko nie powodują podrażnień (a więc nie zawierają środków zapachowych i mają odpowiedni odczyn pH), ale też pomagają odbudować ochronną warstwę hydrolipidową naskórka.
Takie działanie mają emolienty. To preparaty pielęgnacyjne, które uzupełniają substancje wiążące wodę w skórze i naturalnie występujące w niej lipidy międzykomórkowe, natłuszczają ją i nawilżają, a także regenerują płaszcz hydrolipidowy.
Emolienty są w postaci kremów pielęgnacyjnych, jak i środków do mycia czy kąpieli: płynów, olejków, żeli czy kostek myjących.Ubrania nadwrażliwego malca trzeba prać w proszkach typu sensitive, a jeżeli na nie skóra też źle reaguje – w delikatnych środkach piorących przeznaczonych specjalnie do prania odzieży niemowlęcej.
Jeśli planujecie zakup nowej pralki, warto pomyśleć o takiej, która ma system prania odzieży dziecięcej, z funkcją podwójnego płukania (np. BEKO).
Kupując farby, kredki, masy plastyczne, dobrze jest poszukać takich, które mają nie tylko certyfikat CE, dopuszczający do użytku w krajach Unii Europejskiej, ale również pozytywną opinię lub atest którejś z rodzimych instytucji certyfikujących, np. PZH, IMiD albo CZD.
Wrażliwa skóra dziecka - a może to alergia?
Nadmierna wrażliwość skóry nie oznacza jeszcze, że dziecko jest alergikiem. Reakcje skóry wrażliwej są bowiem błyskawiczne, alergicznej zaś opóźnione. Alergię można więc podejrzewać dopiero, gdy zmiany na skórze pojawiają się po upływie 12–72 godzin od chwili kontaktu z substancją drażniącą (alergenem) albo występują po zjedzeniu jakiejś potrawy lub wywołane są kontaktem z sierścią zwierząt czy kurzem.
Skórne objawy alergii to rumień, wysypka, silne łuszczenie się. Jeśli podejrzewasz, że malec ma alergię, konieczna będzie pomoc specjalisty – z powodu opóźnionej reakcji nie jest łatwo odkryć, co wywołuje uczulenie.
Alergolog zapewne zleci testy, które potwierdzą, na co dziecko jest uczulone, i zaleci dalsze postępowanie. Leczenie wymaga zmiany kosmetyków i stosowania leków przepisanych przez specjalistę.
AZS - narastający problem małych Polaków
Przewlekłą chorobą skóry o podłożu alergicznym jest AZS – atopowe zapalenie skóry. Alergolodzy szacują, że cierpi na nie już co piąte dziecko w Polsce. Przyczyny nie są do końca znane. Wiadomo, że AZS ma związek z nieprawidłowym działaniem układu odpornościowego.
Chorobę zdiagnozuje tylko lekarz, można ją jednak podejrzewać, jeśli skóra malca jest sucha, łuszczy się, zmiany skórne umiejscawiają się głównie pod kolanami i w zgięciach łokci, a także na grzbietach rąk i stóp i mają skłonność do lichenizacji (skóra staje się zgrubiała, szorstka).
Charakterystycznym objawem jest swędzenie, które czasem przeszkadza normalnie funkcjonować. Choroba wymaga nie tylko leczenia specjalistycznego, ale też odpowiedniej pielęgnacji.
Skórę dziecka z AZS trzeba kilka razy dziennie natłuszczać emolientem (ich działanie daje efekt przez ok. 4 godziny, dlatego należy często powtarzać aplikację), emolienty dodaje się również do wody podczas kąpieli. Dziecko powinno mieć zawsze krótko obcięte paznokcie, by drapaniem nie uszkadzało sobie skóry.
miesięcznik "Zdrowie"
