Spis treści
- Co to jest nadwrażliwość dotykowa?
- Czym jest nieprawidłowa integracja wrażeń sensorycznych
- Co to jest niezintegrowany odruch TOB?
- Co oznacza nieprawidłowe napięcie mięśniowe?
- Chodzenie na palcach może wynikać z nieprawidłowości anatomicznych?
- Co zrobić, jeśli zauważymy, że dziecko chodzi na palcach?
Małe dzieci, na przełomie drugiego i trzeciego roku życia, doskonalą umiejętność chodzenia. Stabilizacja ciała i koordynacja ruchowa rozwija się razem z nowymi doświadczeniami motorycznymi.
Charakterystyczne w tym okresie może być chodzenie na palcach. Jest to naturalny objaw, który umożliwia maluchowi utrzymanie równowagi, a czasem może pojawia się w sytuacji podekscytowania lub radości. Nieustanne poruszanie się na palcach u dzieci starszych jest nieprawidłowym nawykiem, który powinien wzbudzić czujność rodziców.
Z artykułu dowiesz się:
- Co to jest nadwrażliwość dotykowa?
- Czym jest nieprawidłowa integracja wrażeń sensorycznych?
- Co to jest niezintegrowany odruch TOB?
- Co oznacza nieprawidłowe napięcie mięśniowe?
- Chodzenie na palcach może wynikać z nieprawidłowości anatomicznych?
- Co zrobić, jeśli zauważymy, że dziecko często chodzi na palcach?
Co to jest nadwrażliwość dotykowa?
Nadwrażliwość sensoryczna pojawia się u osób, których mózg odbiera wrażenia zmysłowe zbyt mocno. Dla dzieci z nadwrażliwością dotykową zwykłe doznania czuciowe są nieprzyjemne. Mogą one reagować tak, jakby doświadczały czegoś bolesnego lub niebezpiecznego.
Objawem nadwrażliwości dotykowej w obrębie stóp może być właśnie chodzenie na palcach.
- Dziecko nie lubi chodzenia boso po trawie, płytkach łazienkowych, piasku.
- Do nowego obuwia przyzwyczaja się długo.
- Czuje się niepewnie stawiając całą stopę na podłożu.
- Odczuwa dyskomfort, kiedy między paluszkami lub w butach cokolwiek zalega, np. nitka, piach, zwinięta skarpetka czy metka.
Aby uniknąć nieprzyjemnych doznań zaczyna poruszać się na palcach w różnych miejscach. Nadwrażliwości stóp często towarzyszy obronność dotykowa w obrębie dłoni i całego ciała.
Przeczytaj także: Wady postawy powstają już u niemowląt - nieświadome błędy rodziców
Czym jest nieprawidłowa integracja wrażeń sensorycznych
Chodzenie na palcach może być objawem nieprawidłowego funkcjonowanie poszczególnych zmysłów oraz integracji wrażeń z płynących systemów - dotyku, wzroku, równowagi i czucia głębokiego.
Prawidłowa współpraca tych systemów dostarcza mózgowi informacji o ułożeniu ciała w przestrzeni oraz planowanym ruchu. U niektórych dzieci integracja sensoryczna rozwija się nieprawidłowo, co może niekorzystnie wpływać na umiejętności motoryczne, jak i poznawcze dzieci.
Co to jest niezintegrowany odruch TOB?
Dziecko, pojawiając się na świecie, jest wyposażone w odruchy pierwotne, które umożliwiają mu przejście przez kanał rodny i adaptację w nowym środowisku. Wraz z dojrzewaniem układu nerwowego dochodzi do ich wygaszenia. Jednym z odruchów pierwotnych jest toniczny odruch błędnikowy.
Wyróżnia się dwa typy tego odruchu:
- przedni (w zgięciu) - pierwszy typ pojawia się w życiu płodowym, a jego wygaszenie następuje do około 4 miesiąca życia
- tylny (w wyproście) - drugi typ pojawia się podczas porodu, a zaniknąć powinien do trzeciego roku życia. Toniczny odruch błędnikowy w wyproście, jeśli nie zostanie wygaszony o czasie wpływa na postawę ciała, koordynację ruchową i regulację napięcia mięśniowego przez co dzieci mają tendencję do chodzenia na palcach.
Co oznacza nieprawidłowe napięcie mięśniowe?
Tendencję do poruszania się na palcach często możemy zaobserwować u dzieci z nieprawidłowym, najczęściej obniżonym napięciem mięśniowym. Mają one trudność z utrzymaniem prawidłowej postawy ciała przeciwko sile grawitacji.
Dzieci z obniżonym napięciem mięśniowym, kompensują sobie te trudności chodząc na palcach. W ten sposób próbują regulować napięcie mięśniowe i utrzymać kontrolę ciała. Często towarzyszącym objawem jest również nieprawidłowa pozycja podczas siedzenia, tak zwany siad w literę „W”.
Chodzenie na palcach może wynikać z nieprawidłowości anatomicznych?
Chodzenie na palcach może mieć także podłożone w budowie anatomicznej kości oraz ścięgien. Ścięgno Achillesa odpowiada za podeszwowe zgięcie stopy. Nieprawidłowości w budowie i jego funkcjonowaniu u dzieci (wrodzone skrócenie lub jego nadmierne napięcie) może powodować tendencję do chodzenia na palcach.
Co zrobić, jeśli zauważymy, że dziecko chodzi na palcach?
Częste chodzenie na palcach może przejść w nawyk. Bez odpowiedniej interwencji taki sposób poruszania się może prowadzić do wad postawy, wtórnych nieprawidłowości w budowie stopy, nabywaniu złożonych umiejętności motorycznych (np. jazda na rowerze), a przy deficytach integracji sensorycznych wpływać na rozwój funkcji poznawczych (spostrzegania, koncentracji i uwagi).
Niezbędna jest konsultacja ze specjalistami (ortopedą, fizjoterapeutą lub terapeutą integracji sensorycznej) w celu ustalenia przyczyny takiego stanu i wdrożenia odpowiednich ćwiczeń rehabilitacyjnych.
