Dziecko może być bardziej podobne do dziadków niż rodziców. Takie są fakty, a genetyka potrafi płatać niezłe figle. Jak dziecko dziedziczy geny bo twoich rodzicach i teściach?
W uproszczeniu sprawa jest jasna. Dziecko dziedziczy 50 proc. genów mamy i 50 proc. genów taty. Obydwoje rodzice z kolei mają po połowie genów swoich własnych matek i ojców. Wychodzi zatem, że dziecko ma po 25 proc. genów każdego ze swoich dziadków. Czy jednak w 1/4 będzie podobne do każdego z nich? Niekoniecznie, a nawet - rzadko kiedy geny dzielą się tak sprawiedliwie.
Warto pamiętać o czymś, co potocznie nazywamy "siłą" genów. Mowa o genach dominujących i recesywnych. Choć te pierwsze najczęściej się ujawniają, to może być też tak, że cecha recesywna uwidoczni się właśnie u Twojego dziecka. U rodzica mogła być niewidoczna, choć przekazał ją w genach kolejnemu pokoleniu.
Na czym polega podobieństwo przekazywane w genach?
Choć teoretycznie każdy z nas ma 50 proc. genów mamy i 50 proc. genów ojca, to np. plemnik może zawierać 80 proc. materiału genetycznego dziadka i tylko 20 proc. genów babci. Podobnie jest z komórką jajową. Właśnie dlatego, to jakie urodzi się dziecko jest wielką niewiadomą.
Pewne cechy jednak dziedziczy się łatwiej od innych. Chodzi o tzw. cechy dominujące. Zaliczają się do nich tak charakterystyczne cechy jak ciemne i kręcone włosy, oczy w kolorze brązowym lub zielonym, piegi, czy... krzywy nos. Jeśli ktoś z rodziców lub dziadków miał te cechy, jest duże prawdopodobieństwo, że dziecko je odziedziczy.
Co dziecko odziedziczy po twoich rodzicach, a co po teściach?
Drugą wskazówką co do wyglądu dziecka w dorosłym życiu jest fakt dziedziczenia po ojcu. Według naukowych doniesień, usta i uzębienie to cechy, które dzieci najczęściej dziedziczą właśnie po ojcu, a więc i po dziadkach z jego strony. W tych kwestiach bowiem, w większości przypadków, to geny męskie są dominujące.
Po kim dziecko ma charakter?
Wiadomo, że charakter czy też osobowość kształtują się przez całe życie i mają na nie wpływ doświadczenia czy środowisko w jakim przebywamy. Mimo to szacuje się, że dziecko dziedziczy po rodzicach około 40 proc. cech osobowości. Łącznie jednak po swoich przodkach mamy 60 do 70 proc. cech charakteru. Łatwo więc wyliczyć, że na babcie i dziadków przypada tu 20 do 30 proc. "udziałów".
Jakie choroby dziecko może dziedziczyć po dziadkach?
Nie od dziś wiadomo, że wiele chorób jest dziedzicznych. Choć wcale nie jest powiedziane, że twoje dziecko zachoruje podobnie jak twoi rodzice czy teściowie, to część osób bywa genetycznie obciążonych genami odpowiadającymi za choroby nowotworowe. Tymi najczęściej dziedziczonymi są rak piersi, rak jajnika, rak tarczycy i rak jelita grubego.
Na tym nie koniec tych mało pozytywnych kwestii związanych z genami. Po dziadkach, zwłaszcza tych ze strony ojca dziedziczymy też skłonność do tycia. Z badania opublikowanego w piśmie Nature Communications wynika, że to, ile tłuszczu przechowujemy, szczególnie wokół narządów, jest w dużej mierze determinowane przez geny przekazywane przez ojca i jego rodziców.
