Niemowlę marudzi z różnych przyczyn. Niekiedy powód marudzenia dziecka jest błahy – niemowlakowi jest niewygodnie, uwiera go źle zapięta albo przepełniona pieluszka, zgłodniał, nudzi się bądź zwyczajnie potrzebuje bliskości mamy. W takim przypadku zwykle wystarczy wziąć dziecko na ręce, nakarmić, przewinąć i wszystko wraca do normy.
Czasem jednak przyczyna związana jest z jakąś mniej lub bardziej poważną dolegliwością, na którą nie działa przytulenie - chore, marudne dziecko potrzebuje pomocy lekarza. Nierozpoznana w porę albo zlekceważona może przysporzyć dziecku sporo bólu, a wam zapewnić ciężkie dni.
Choćby z tego powodu warto poznać objawy charakterystyczne dla najczęstszych powodów marudzenia niemowlęcia i wiedzieć, co robić, gdy się pojawią.
Spis treści
- Niemowlę marudzi, bo ma zatkany nosek
- Niemowlę marudzi, bo ma zaparcie
- Niemowlę marudzi, bo jest przeziębione
- Niemowlę marudzi, bo ma odparzenia
- Niemowlę marudzi, bo ząbkuje
- Niemowlę marudzi, bo ma kolkę
- Niemowlę marudzi, bo ma odczyn poszczepienny
- Niemowlę marudzi, bo ma pieluszkowe zapalenie skóry
Niemowlę marudzi, bo ma zatkany nosek
Niemowlę umie oddychać wyłącznie przez nos. Jeśli z jakichś powodów jest on zablokowany, dziecko bardzo się męczy.
Przyczyny i objawy. Przyczyną zatkanego noska najczęściej jest katar u niemowlaka. Ale nie tylko – osadzające się na rzęskach noska zanieczyszczenia pochodzące z powietrza (np. kurz) łączą się z naturalną wydzieliną błony śluzowej i zasychają, tworząc w nosku coś w rodzaju koreczka.
Trudności z oddychaniem, wywołane przez zatkany nosek, możesz podejrzewać, jeśli zdrowe, niegorączkujące maleństwo zaczęło chrapliwie oddychać, w nosku coś mu furczy, ma wyraźny problem ze ssaniem piersi, z trudem zasypia.
Jak pomóc dziecku? Zatkany nosek trzeba oczyścić. Zaschniętą wydzielinę najlepiej rozpuścić, stosując morską wodę w sprayu albo roztwór soli fizjologicznej (szczegółową instrukcję stosowania preparatu znajdziesz na opakowaniu), a potem usunąć za pomocą zwiniętej w rulon chusteczki higienicznej albo specjalnego przyrządu – aspiratora.
Jeśli przyczyną zablokowanego noska jest katar, dziecku możesz dodatkowo robić inhalacje i zadbać, by podczas snu jego główka była nieco wyżej niż reszta ciała (tak, by wydzielina zamiast zostawać w nosku, sama z niego wypływała) – w tym celu warto podłożyć pod materacyk np. dziecięcą poduszkę.
Niemowlę marudzi, bo ma zaparcie
To stan, kiedy malec nie wypróżniał się przez kilka dni i ma zaparcia - z tego powodu jest marudny.
Przyczyny i objawy. Przyczyną zaparć najczęściej jest niedojrzałość układy pokarmowego malca, dieta mamy, a jeśli dziecko jest karmione mlekiem modyfikowanym - wsypywanie do wody zbyt dużej ilości mieszanki. Dziecko, któremu dokuczają zaparcia, ma twardy, napięty brzuszek, słabo przybiera na wadze, jest drażliwe, nie ma apetytu, a próbując zrobić kupkę, napina się i płacze z bólu. Stolce są twarde i przypominają kozie bobki.
Jak pomóc dziecku? Sposób postępowania zależy od diety maluszka. Jeśli karmisz go piersią, unikaj słodyczy i bananów, a wzbogać dietę o produkty zawierające błonnik, np. razowe pieczywo, gruboziarniste kasze i surowe warzywa.
Jeśli karmisz butelką, sprawdź, czy na pewno właściwie przygotowujesz mieszankę albo po konsultacji z lekarzem zmień ją na inną. Próbując pomóc dziecku, unikaj wkładania do odbytu palca czy końcówki termometru, bo dziecko może się uzależnić od tego typu stymulacji i z każdym tygodniem będzie mu trudniej samodzielnie się wypróżnić.
Zamiast tego możesz podawać malcowi laktulozę w syropie (dostępną w aptece bez recepty). Laktuloza to syntetyczny cukier, będący pochodną laktozy. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego, dopiero w okrężnicy jest rozkładana przez bakterie jelitowe, a proces ten rozluźnia masy kałowe, dzięki czemu stolce nie są już twarde i dziecku łatwiej jest się wypróżnić. Koniecznie umów się na wizytę u pediatry – w przypadku zaparć ważne jest rozpoznanie ich przyczyny.
Czytaj również: Sposoby na płacz niemowlaka - skuteczne triki, które uspokoją małe dziecko
Gorączka a karmienie piersią. Nie musisz odstawiać dziecka od piersi
Infekcja wirusowa czy bakteryjna? Jak sprawdzić, z jaką infekcją mamy do czynienia
Niemowlę marudzi, bo jest przeziębione
Infekcję możesz podejrzewać, jeśli malec zachowuje się wyraźnie inaczej niż zazwyczaj.
Przyczyny i objawy. Nie każde przeziębienie zaczyna się wysoką gorączką. Niemowlę przez kilka godzin może być niespokojne, marudne, może popłakiwać, nie mieć apetytu. W początkowym stadium infekcji może być niezdecydowane – chce na ręce, a kiedy je utulisz, znów chce do łóżeczka.
Jak pomóc dziecku? Zapewnij mu ciszę i spokój. Nie zostawiaj go jednak samego – bądź przy nim, co jakiś czas sprawdzaj temperaturę. Jeśli nie ma gorączki, wstrzymaj się z wezwaniem lekarza do czasu, aż pojawią się jakieś inne objawy, sugerujące rodzaj infekcji. Ale wezwij lekarza jak najszybciej, jeśli dziecko będzie nienaturalnie ospałe, zacznie lać się przez ręce. Nie wahaj się wezwać pediatry, jeśli pociecha gorączkuje, a nie skończyła jeszcze sześciu miesięcy.
Niemowlę marudzi, bo ma odparzenia
Na skórze maluszka mogą pojawiać się nawet kilka razy w miesiącu.
Przyczyny i objawy. Do odparzeń najczęściej dochodzi wówczas, gdy pieluszka zmieniana jest zbyt rzadko. Mogą je też powodować zmiany składu stolca, wywołane wprowadzaniem nowych pokarmów, wyrzynaniem się ząbków, szczepieniem albo antybiotykami. Odparzenie możesz podejrzewać, jeśli maluszek jest niespokojny, wierci się, czasem płacze, a skóra pod pieluszką (na pośladkach, w pachwinach albo na udach) jest zaczerwieniona.
Jak pomóc dziecku? Pupę trzeba wymyć ciepłą, przegotowaną wodą, osuszyć i na pewien czas zostawić dziecko bez pieluszki. Pod kocyk, na którym leży, warto podłożyć ceratkę, która zabezpieczy podłoże przed zamoczeniem. Zanim ponownie założysz pieluszkę, nasmaruj skórę kremem łagodzącym.
Niemowlę marudzi, bo ząbkuje
Pierwszy ząbek zapewne wyrżnie się dziecku nie wcześniej, niż gdy będzie miało sześć, siedem miesięcy. Ale objawy ząbkowania mogą zacząć się dużo wcześniej – nawet w trzecim, czwartym miesiącu życia.
Przyczyny i objawy. Dziąsła, w których znajdują się wędrujące ku górze ząbki, są rozpulchnione, zaczerwienione i bardzo swędzą. Dziecko zaczyna się więc obficie ślinić, wkłada do buzi swoje paluszki i wszystko, co znajdzie się w ich zasięgu, bo ściskanie przedmiotów dziąsłami łagodzi nieprzyjemne doznania. Zwykle ząbkujące niemowlę jest też marudne, płaczliwe, nie chce ssać piersi, ma kłopoty ze snem, czasem oddaje rzadkie stolce. Gdy wyrzynający się ząbek przetnie w końcu dziąsło, dziecko przez pewien czas może nawet popłakiwać z bólu.
Jak pomóc dziecku? Swędzące i bolące dziąsła można znieczulić niewielką ilością żelu na ząbkowanie. Ponieważ można go stosować tylko kilka razy dziennie, a zwykle pomaga on najwyżej na godzinę, warto też przygotować sobie zapas schłodzonych w lodówce gryzaczków, których gryzienie przyniesie dziecku ulgę.
Nie wkładaj ich jednak do zamrażarki, bo zamrożona guma może uszkodzić śluzówki. Jeśli ból dziąseł nie pozwala maluszkowi spać ani normalnie funkcjonować, możesz podać mu środek przeciwbólowy (paracetamol lub ibuprofen dla niemowląt) w dawce dopasowanej do wagi i wieku. Jeśli podczas ząbkowania malec gorączkuje (tzn. temperatura jego ciała będzie wyższa niż 38ºC), koniecznie trzeba odwiedzić pediatrę, bo może to świadczyć o tym, że przyplątała się infekcja.
Niemowlę marudzi, bo ma kolkę
To ból brzuszka, który może pojawić się nawet w okresie noworodkowym. Możesz podejrzewać kolkę, jeśli napady bólu brzuszka albo złe samopoczucie dokuczają maluszkowi przynajmniej trzy razy w tygodniu.
Przyczyny i objawy. Nie ma jednej przyczyny kolki, lekarze podejrzewają, że mogą ją wywoływać zarówno błędy dietetyczne mamy karmiącej piersią, jak i uczulenie na białko mleka krowiego czy połykanie przez dziecko dużej ilości powietrza (np. podczas karmienia). P
odczas ataku kolki niektóre dzieci są niespokojne, prężą się i głośno oddają gazy, jednak zdecydowana większość maluszków rozpaczliwie płacze z bólu, podkurcza nóżki, czasem ulewa i wymiotuje, jest spocona z wysiłku.
Jak pomóc dziecku? Kolkę można łagodzić na kilka sposobów. Maluszka możesz ułożyć albo nosić tak, by jego brzuszek do czegoś przylegał – może to być zwinięty kocyk lub twoje przedramię – bo to ułatwia odprowadzanie gazów.
Jeśli to nie pomoże, wypróbuj masaż brzuszka, który również pomaga usuwać gazy – delikatnie, w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, masuj dziecku brzuszek na przemian lewą i prawą dłonią. Lewą rób ruchy okrężne, a prawą półkola, od zewnątrz do środka brzuszka. Brzuszek możesz też ogrzać ciepłym termoforem, niekiedy ulgę przynosi ciepła kąpiel.
Pomocne bywają środki farmakologiczne, na przykład preparaty o działaniu wiatropędnym i rozkurczowym na bazie kopru włoskiego i rumianku. Niektóre zawierają również simetikon albo dimetikon – związki ułatwiające odprowadzanie z jelit pęcherzyków gazu. Jeśli karmisz piersią, możesz pić specjalną herbatkę antykolkową.
Pamiętaj jednak, że jej składniki przenikną do twojego mleka, nie podawaj więc już maluszkowi żadnego preparatu antykolkowego bez uprzedniej konsultacji z lekarzem.
Czytaj również: Jak uniknąć zaparć i wzdęć po mleku modyfikowanym?
Noworodek w domu: 19 porad dla mamy
Język niemowląt: jak interpretować mowę ciała noworodka?
Niemowlę marudzi, bo ma odczyn poszczepienny
Gorsze samopoczucie może być przejściowym efektem ubocznym niektórych szczepionek. NOP możesz je podejrzewać, jeśli maluszek zrobi się marudny w ciągu 24–48 godzin od chwili szczepienia.
Przyczyny i objawy. Szczepionka, wprowadzona do organizmu, wywołuje reakcję układu odpornościowego. Jej celem jest wytworzenie pamięci odpornościowej, dzięki której w przyszłości organizm będzie umiał zwalczyć prawdziwe zagrożenie.
Czasem jednak w efekcie szczepienia pojawia się odczyn poszczepienny – zaczerwienienie, obrzęk i bolesność w miejscu szczepienia, złe samopoczucie, podwyższona temperatura, niekiedy nawet wysypka. Taka reakcja układu odpornościowego jest najzupełniej prawidłowa, a niekorzystne samopoczucie mija zazwyczaj w ciągu 2–3 dni.
Jak pomóc dziecku? Sposób postępowania zależy od rodzaju odczynu i opisany jest w ulotce, którą powinnaś otrzymać po szczepieniu (jeśli jej nie dostałaś, koniecznie się o nią upomnij). Na bolące miejsce możesz przyłożyć okład z sody, a jeśli dziecko ma gorączkę, podać mu preparat przeciwgorączkowy w dawce dostosowanej do wagi i wieku.
Niemowlę marudzi, bo ma pieluszkowe zapalenie skóry
Dolegliwość znacznie poważniejsza niż odparzenia. Może pojawić się nawet u noworodka. Przeciętny malec cierpi z tego powodu przynajmniej raz w życiu.
Przyczyny i objawy. Przyczyną pieluszkowego zapalenia skóry najczęściej jest zaniedbane albo źle pielęgnowane odparzenie. Już po kilku godzinach od pojawienia się odparzeń skóra pod pieluszką może zrobić się mocno czerwona, gorąca w dotyku, może też się łuszczyć i wygląda na poparzoną, a malec bardzo płacze i może mieć gorączkę. Charakterystyczne jest to, że dolegliwości mogą obejmować nie tylko pośladki, ale także część ud i pachwiny. Ból przy pieluszkowym zapaleniu skóry jest porównywalny do tego, jaki odczuwa poparzony człowiek.
Jak pomóc dziecku? Przemyj skórę ciepłą, przegotowaną wodą bez dodatku środków myjących, bardzo delikatnie osusz (najlepiej papierowym ręczniczkiem), posmaruj kremem łagodzącym odparzenia i pozwól dziecku poleżeć z gołą pupą, bo świeże powietrze zmniejsza dolegliwości.
Gdy malec bardzo płacze, możesz podać mu środek przeciwbólowy. Do lekarza najlepiej pojechać z dzieckiem jeszcze tego samego dnia. Przy pieluszkowym zapaleniu skóry konieczne bywa bowiem smarowanie skóry maścią z antybiotykiem, by nie dopuścić do zakażenia – podrażniona skóra ma przecież cały czas kontakt z bakteriami znajdującymi się w moczu i kale.
miesięcznik "M jak mama"
