Małym dzieciom zdarza się sporadycznie zezować i nie ma w tym nic złego. Jednak zez nieleczony może prowadzić do poważnych konsekwencji - może powodować zaburzenia samooceny oraz inne problemy ze wzrokiem. Kiedy pójść do okulisty, gdy dziecko ma zeza?
Spis treści
Jak wykryć przyczynę zeza u dziecka?
Przyczyną zeza u dzieci jest zwykle nieprawidłowa budowa gałki ocznej lub słabe mięśnie, mające utrzymywać oko we właściwym położeniu. Przy diagnozowaniu zeza najpierw bada się wnętrze oka. Potem, zasłaniając kolejno zdrowe i zezujące, określa się kąt zeza.
U starszego dziecka można zbadać ostrość widzenia, pokazując mu tablicę z rysunkami, i sprawdzić widzenie obuoczne, używając synoptoforu - urządzenia przypominającego lornetkę. Gdy dziecko przez nią patrzy, jednym okiem widzi np. lwa, a drugim klatkę. Jeśli ma sprawne widzenie obuoczne, po chwili zobaczy lwa w klatce. Przy zezie - nie.
Czytaj: Zez u noworodka: czy to normalne? Przyczyny zeza u noworodka
Oczy noworodka - jak myć oczy niemowlaka?
Idź z dzieckiem do okulisty, jeśli zauważysz, że:
- jedno oczko dziecka gdzieś ucieka - na boki lub do dołu czy do góry.
- malec przyjmuje dziwne pozycje, które ułatwiają mu patrzenie.
- miewa kłopoty z utrzymaniem równowagi (także gdy siedzi).
- używa jednego sprawniejszego oczka, zasłaniając ręką to osłabione.
Sposoby leczenia zeza u dzieci
Oko samo się nie naprawi. A nieleczony zez będzie się pogłębiał. Jeśli dziecko, które skończyło pół roku, nadal zezuje - trzeba pomyśleć o terapii. Gdy przyczyną zeza jest zła budowa gałki ocznej (efekt to krótkowzroczność, dalekowzroczność, czasem astygmatyzm), leczenie polega na korekcji wady, czyli na noszeniu przez malca okularów. Szkła zmienia się zwykle co 3-6 miesięcy.
Okulista często zaleca zasłanianie zdrowego oka (lub szkła w okularach), by zmusić gorzej widzące do pracy. Od czasu do czasu zasłonkę zdejmuje się, by zapobiec ewentualnemu pogorszeniu widzenia w zdrowym oku. Taka terapia przynosi dobre efekty. Można ją stosować nawet u dzieci, które nie mają jeszcze roku.
Równolegle trzeba namawiać dziecko do ćwiczeń wzmacniających mięśnie podtrzymujące gałkę oczną, np. do wodzenia wzrokiem za palcem poruszanym w różne strony. Gdy zez nie był leczony w odpowiednim czasie lub terapia nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, bywa konieczna operacja oka. Wykonuje się ją z reguły w 5-6 roku życia. Polega na właściwym ustawieniu mięśni sterujących gałką oczną.
Zaniedbanie zeza u małych dzieci
Zez opóźnia rozwój dziecka. Ma ono problemy z rozpoznawaniem kształtów, chwytaniem zabawek, raczkowaniem, chodzeniem. Nie ocenia prawidłowo odległości. Obija się o stojące na drodze przedmioty.
Zaniedbanie pogłębia wadę, co prowadzi do niedowidzenia, a nawet utraty wzroku, jeśli i “lepsze” oko obarczone jest jakąś wadą. Konsekwencją nieleczenia zeza jest także ograniczenie możliwości wyboru zawodu, np. nie można być pilotem.
Czytaj: Wzrok dziecka: jak uaktywnić leniwe oko
Krótkowzroczność – najczęstsza obecnie wada wzroku u dzieci
miesięcznik "Zdrowie"