W ciągu 1. roku życia dziecka łuszcząca się skóra może pojawiać się przynajmniej kilkakrotnie. Po raz pierwszy, z powodów naturalnych, dochodzi do tego w ciągu kilku pierwszych dni po porodzie (nierzadko ma to miejsce już w drugiej dobie życia).
Niemowlę może wyglądać wtedy trochę jakby zmieniał skórę, bo może się ona łuszczyć w wielu miejscach naraz: na rękach, stopach, w zgięciach kolan i łokci, pod pachami, na szyi czy twarzy.
Spis treści
- Dlaczego noworodkowi schodzi skóra?
- Jak pielęgnować łuszczącą się skórę u niemowlaka?
- Schodzenie skóry u niemowlaka, a termin porodu
- Co zrobić, jeśli skóra noworodka łuszczy się bardzo mocno?
- Kiedy wybrać się z dzieckiem do lekarza?
Dlaczego noworodkowi schodzi skóra?
Przyczyną schodzącej skóry u niemowlaka jest zmiana wilgotności otoczenia (z bardzo wilgotnego na suche), a także usunięcie ze skóry mazi płodowej, która chroniła ją przez ostatnie tygodnie w brzuchu. W ciągu następnych miesięcy nieraz jeszcze możecie mieć ten problem, bo skóra niemowlęcia jest cienka i delikatna. Może się więc złuszczać wskutek nadmiernego przesuszenia, źle dobranych kosmetyków, a czasem nawet z powodu zbyt suchego powietrza.
Sprawdź również: Kalendarz rozwoju dziecka
Ciemieniucha na brwiach - czy możliwe jest występowanie
Jak pielęgnować łuszczącą się skórę u niemowlaka?
Jeśli łuszczenie się skóry u niemowlaka jest umiarkowane i typowo fizjologiczne, to znaczy pojawiło się tuż po porodzie, wszystkie łuszczące się miejsca wystarczy raz dziennie smarować kremem dla niemowląt. Najlepiej takim o działaniu natłuszczającym.
Ważne, aby zawierał emolienty, które wnikają w głąb skóry, odbudowując warstwę lipidową, dzięki czemu skóra nie przesusza się, a łuszczenie się nie pogłębia. Kremy działają również na powierzchni skóry, na której tworzą cienką warstwę ochronną, przez którą woda nie może wyparować. Wreszcie dają efekt wizualny, bo po ich nałożeniu łuszcząca się skóra wygląda na gładką, a w dotyku nie jest szorstka.
Ciało dziecka można też smarować oliwką dla niemowląt, która wygładza i zmiękcza skórę. Po jej nałożeniu łuski szybko znikną, bo zawarte w oliwce oleje mineralne (np. płynna parafina) tworzą na skórze cienki film, który wygładza ją i chroni przed wysychaniem. Najlepiej nakładać ją na skórę wilgotną lub dopiero co osuszoną po kąpieli, bo wtedy lepiej wniknie.
Porcję oliwki mieszczącą się w zakrętce można też dodawać do wody w trakcie kąpieli, najlepiej po umyciu i spłukaniu ciała, wtedy natłuści skórę i sprawi, że będzie ona gładka. Jeśli tak użyjemy oliwki, nie trzeba już niczym dodatkowo smarować ciała dziecka.
Po kąpieli, osuszaj, ale nie pocieraj ciała malca. Łuszcząca się skóra nie lubi silnego dotyku ani pocierania, ponieważ wtedy naskórek złuszcza się jeszcze mocniej. Dlatego po kąpieli lepiej nie trzeć jej ręcznikiem, lecz owinąć nim maluszka całego, a następnie delikatnie osuszać, przykładając materiał do skóry miejsce przy miejscu.
Schodzenie skóry u niemowlaka, a termin porodu
Poporodowe łuszczenie się skóry jest charakterystyczne dla noworodków urodzonych po terminie. Ich skóra łuszczy się zawsze, i dłużej niż u dzieci urodzonych o czasie, ponieważ nie była w wystarczającym stopniu chroniona mazią płodową. Maź ta tworzy się w 3. trymestrze ciąży i stopniowo zanika. Maluchy urodzone w 32., 33. tygodniu ciąży mają nią szczelnie pokryte całe ciało, dzieci urodzone w planowanym terminie porodu – tylko jej resztki.
Przeczytaj również: Kąpiel dziecka ze skórą wrażliwą lub AZS
Co zrobić, jeśli skóra noworodka łuszczy się bardzo mocno?
W przypadku, gdy skóra noworodka mocno się łuszczy, oprócz regularnego smarowania ciała kremem zawierającym emolienty, alantoinę lub d-pantenol warto robić dziecku kąpiele lecznicze w wodzie z dodatkiem emulsji emoliencyjnych, którymi, w odróżnieniu od oliwki, można również umyć skórę. Ich działanie jest też silniejsze i dłuższe. Zawarte w nich emolienty, np. olej z awokado, olej canola czy trójglicerydy, podczas mycia wnikają w skórę, uzupełniając niedobory lipidów i skutecznie natłuszczają.
Taka kąpiel powinna trwać nie dłużej niż 10 minut, bo inaczej nie pomoże skórze, lecz dodatkowo ją wysuszy, co tylko nasili łuszczenie się. Jeśli po osuszeniu problem nadal występuje, łuszczące się miejsca można dodatkowo nasmarować maścią natłuszczającą.
Maści zawierają zwykle podobne składniki co kremy (np. alantoinę i witaminę E, która skutecznie wygładza skórę), ale w dużo większym stężeniu. Działają też dłużej od nich, bo zostawiają na skórze cienki, ale dobrze wyczuwalny tłustawy film, z którego substancje aktywne uwalniane są stopniowo, nawet przez kilka godzin. Dzięki takiej pielęgnacji skóra niemowlaka powinna przestać się łuszczyć.
Kiedy wybrać się z dzieckiem do lekarza?
Jeśli skóra bardzo się łuszczy, a kremy, maści czy kąpiele pomagają tylko na krótko, dziecko trzeba pokazać lekarzowi. Nadmierne łuszczenie się skóry niemowlaka bywa bowiem objawem niektórych chorób.
Jeśli naskórek jest szorstki i złuszcza się, a skóra swędzi i jest zaczerwieniona, maluch może mieć atopowe zapalenie skóry (ta choroba może pojawić się już u 2.- 3. miesięcznego niemowlaka). U niemowląt może też wystąpić liszaj pęcherzowy – bardzo niebezpieczne ropne zapalenie skóry.
Ponadto pęcherze mogą wskazywać na pęcherzycę. Łuszczenie się, które do złudzenia przypomina skórę ryby, świadczy o genetycznym schorzeniu zwanym rybią łuską, u dzieci pojawia się najwcześniej w okolicy pierwszych urodzin.
