Najczęstszą przyczyną łzawienia oczu u niemowląt jest wąski kanał nosowo-łzowy, który wraz z wiekiem ulega poszerzeniu, a właściwą wielkość osiąga ok. 3 roku życia. Ale za łzawienie może odpowiadać również zapalenie spojówek czy zaprószenie oka piaskiem. O czym świadczy łzawienie oczu u niemowlaka i kiedy trzeba wybrać się do lekarza?
Spis treści
- Skąd się bierze łzawienie oczy u niemowląt?
- Przyczyny łzawienia oczu u niemowląt - zapalenie spojówek
- Jak leczyć łzawienie oczu u niemowlaka wywołane zapaleniem spojówek?
- Przyczyny łzawienia oczu u niemowląt - jaskra wrodzona
Skąd się bierze łzawienie oczy u niemowląt?
Zadaniem kanału nosowo-łzowego u niemowląt jest odprowadzanie wilgoci z okolic oczu. W niektórych sytuacjach, takich jak silny wiatr, mróz, słońce czy narażenie na kurz dochodzi do zwiększenia ilości łez, których nadmiar nie może zostać odprowadzony przez zbyt wąskie kanaliki nosowo-łzowe. Jest to stan fizjologiczny, który mija po osiągnięciu prawidłowej wielkości kanalików nosowo-łzowych.
Jeżeli oczy dziecka łzawią, pojawia się gęsta, lepka wydzielina, która powoduje sklejanie rzęs niemowlęcia może świadczyć to o zablokowaniu kanalików nosowo-łzowych. Wówczas wydzielina nie może zostać odprowadzona, staje się lepka i czasami uniemożliwia otwarcie oczu dziecka.
Jeżeli nie widzimy jawnych objawów infekcji oczu, takich jak zaczerwienienie czy ropna wydzielina możemy zastosować delikatny masaż okolicy wewnętrznego kącika oka w celu odblokowania ujścia kanalika nosowo-łzowego. Ważne jest, aby robić to delikatnie, czystą ręką. Jeżeli objawy utrzymują się należy skonsultować się z lekarzem, w celu ewentualnego chirurgicznego odblokowania ujścia kanalika nosowo-łzowego.
Przyczyny łzawienia oczu u niemowląt - zapalenie spojówek
Kolejną częstą przyczyną łzawienia oczu u niemowląt jest zapalenie spojówek. Do przyczyn występowania zapalenia spojówek zalicza się infekcje zarówno wirusowe, jak i bakteryjne i grzybicze, alergie, związane z niedrożnym kanalikiem nosowo-łzowym, a u dzieci starszych najczęściej czynniki mechaniczne, czyli przeniesienie do oka np. piasku z piaskownicy lub podrażnienie oka brudną ręką dziecka.
Zapalenie spojówek jest stanem zapalnym śluzówki pokrywającej zewnętrzną część gałki ocznej. Do ogólnych objawów zapalenia spojówek niezależnie od przyczyny należą łzawienie, mrużenie powiek, obrzęk powiek, zaczerwienienie powiek, nieżyt nosa (katar), napady kichania, stany podgorączkowe. Należy także pamiętać, że zapalenie spojówek może być objawem zwiastunowym niektórych chorób wieku dziecięcego takich jak ospa czy różyczka.
Objawy zapalenia spojówek uzależnione są od przyczyny choroby:
- w przypadku zakażenia bakteryjnego dominującym objawem jest obecność żółtej, gęstej wydzieliny, która utrudnia otwarcie oczu.
- alergiczne zapalenie spojówek charakteryzuje się przekrwieniem oczu, świądem i łzawieniem. Dziecko może być niespokojne, charakterystyczne jest także tarcie oczu piąstkami.
Jak leczyć łzawienie oczu u niemowlaka wywołane zapaleniem spojówek?
Leczenie łzawienia oczu u niemowląt uzależnione jest od przyczyny choroby. W przypadku bakteryjnego zapalenia spojówek konieczne jest zastosowanie antybiotyku w formie kropli do oczu lub maści, zapalenie wirusowe wymaga czasami zastosowania miejscowego leku przeciwwirusowego, np. acyklowir.
Alergiczne zapalenie spojówek wymaga zastosowania leków przeciwalergicznych i w miarę możliwości usunięcia z otoczenia dziecka alergenu, który wywołał zapalenie spojówek.
W domu można starać się przemywać oczy dziecka solą fizjologiczną, pomocne może być także wkraplanie soli fizjologicznej do worka spojówkowego. Należy zadbać także o odpowiednie otoczenie dziecka – nie należy wystawiać oczu dziecka na działanie silnego wiatru czy promieni słonecznych.
Należy zadbać także o odpowiednie nawilżenie powietrza w pokoju dziecka i starać się nie dopuszczać do tarcia oczu przez niemowlę. Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, jeżeli stan dziecka nie poprawia się po upływie dwóch dni, lub pojawiają się inne niepokojące objawy takie jak gorączka, apatia, niechęć do jedzenia czy rozdrażnienie.
Przyczyny łzawienia oczu u niemowląt - jaskra wrodzona
Jedną z najpoważniejszych przyczyn łzawienia oka u niemowląt jest jaskra wrodzona. Powstaje ona na skutek nieprawidłowgo rozwoju kąta rogówkowo-tęczówkowego, co utrudnia odpływ cieczy wodnistej z gałki ocznej skutkując podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym.
Jaskra wrodzona może być rozpoznana przy urodzeniu, jednak najczęściej diagnozowana jest w 1 roku życia dziecka. Może mieć ona postać jedno- lub obuoczną.
Charakterystyczna dla jaskry jest triada objawów – łzawienie, zaciskanie powiek i światłowstręt. Dodatkowo występuje powiększony gałka oczna, obrzęk i utrata przezroczystości rogówki.
Diagnoza stawiana jest na podstawie badania okulistycznego z użyciem specjalistycznego sprzętu. W trakcie badania ocenia się dno oka, ciśnienie wewnątrzgałkowe, stan tarczy nerwu wzrokowego, a także ostrość widzenia.
W przypadku wystąpienia objawów jaskry wrodzonej należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza okulisty, ponieważ nieleczona jaska prowadzi do utraty wzroku.
Leczenie obejmuje zabiegi chirurgiczne i leczenie farmakologiczne. Głównym celem leczenia jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego. W jaskrze niemowlęcej zalecane jest leczenie chirurgiczne, które należy przeprowadzić przed ukończeniem 1 roku życia, co znacznie poprawia rokowanie co do zachowania wzroku.
U niemowląt leczenie farmakologiczne stosuje się uzupełniająco do leczenia chirurgicznego. U starszych dzieci natomiast zalecane jest stosowanie leków, a w przypadku niepowodzenia takiej terapii należy wykonać zabieg operacyjny.
Należy pamiętać, że nie istnieje leczenie przyczynowe jaskry wrodzonej, a leczenie polega na obniżaniu ciśnienia wewnątrzgałkowego do poziomu hamującego rozwój neuropatii prowadzącej do zaniku nerwu wzrokowego.
Chory na jaskrę wrodzoną powinien przyjmować na stałe leki zalecone przez lekarza oraz kontrolować regularnie swój wzrok u okulisty, ponieważ niekontrolowana jaskra może prowadzić do utraty wzroku.
Czytaj: Piasek w oku: pierwsza pomoc w przypadku zaprószenia oka
Okłady na zmęczone oczy dla dziecka
Zespół suchego oka: przyczyny, objawy i leczenie schorzenia u dzieci
Badania przesiewowe wzroku u noworodków: jak i kiedy się je wykonuje?
