Pierwsze trzy miesiące życia - odruchy niemowlęce i umiejętności

2021-10-05 9:35

Pierwsze trzy miesiące życia dziecka są najważniejsze. Systematyczna kontrola malca u pediatry to podstawa. Lekarz będzie ważył i mierzył dziecko, oceniał jego odruchy niemowlęce, ale mama także powinna uważnie przyglądać się postępom maluszka. Co czeka rodziców i noworodka w tym czasie?

Pierwsze trzy miesiące życia dziecka

i

Autor: thinkstockphotos.com

U noworodka, wszelkie przejawy aktywności związane są jego potrzebami biologicznymi. Jego zachowanie determinują odruchy niemowlęce, których z wiekiem zacznie się wyzbywać. Dowiedz się, jak powinny wyglądać pierwsze trzy miesiące życia z maleństwem, by w razie potrzeby skonsultować odstępstwa od normy na wizytach kontrolnych u pediatry lub neonatologa

Spis treści

  1. Odruchy niemowlęce - 1. miesiąc życia dziecka
  2. Odruchy i umiejętności niemowlęce 2. miesiąc życia dziecka
  3. Odruchy i umiejętności niemowlęce 3. miesiąc życia dziecka
Wizyta u pediatry

Odruchy niemowlęce - 1. miesiąc życia dziecka

  • Noworodek przechyla głowę w jedną lub drugą stronę, nie potrafi ustawiać jej symetrycznie – zarówno gdy leży na brzuszku, jak i na plecach. Niektóre noworodki potrafią już na moment unieść chwiejną główkę i ułożyć buzię na drugim policzku.
  • Gdy czuwa, jego dłoń jest luźno zamknięta. Jeśli dotknie się wnętrza rączki, wszystkie paluszki i kciuk zaciskają się.
  • Gwałtownie reaguje na ostre, głośne dźwięki – krzyczy, rozrzuca na bok rączki i nóżki (tzw. odruch Moro).
  • Uspokaja się dzięki dotknięciu – gdy jest brany na ręce, głaskany, przytulany.
  • Krzyczy w sposób niezróżnicowany, każdy krzyk jest podobny do poprzedniego.
  • Reaguje na ostre światło.
  • Ruchy jego nóżek i rączek są jeszcze niezborne i chaotyczne.
  • Sam nie potrafi zmienić pozycji ciała.
  • Potrafi rozróżniać kwaśny i słodki smak – najbardziej mu smakuje słodkie i ciepłe mleko mamy.

Po ukończeniu pierwszego miesiąca twoje dziecko powinno umieć:

  • zatrzymywać wzrok na twojej twarzy
  • leżąc na brzuchu, podnieść na krótko głowę.

Przeczytaj też: Odruch Babińskiego - na czym polega objaw Babińskiego

Zrób to koniecznie

Jeśli coś cię zaniepokoi bądź dziecko rozwija się wyraźnie wolniej niż powinno, kontaktuj się z pediatrą. Lekarz oceni, czy twoje obawy są uzasadnione, i w razie potrzeby zaleci dalsze badania lub odpowiednie ćwiczenia rehabilitacyjne.

Odruchy i umiejętności niemowlęce 2. miesiąc życia dziecka

  • Maleństwo jest coraz bardziej aktywne, energicznie wymachuje nóżkami i rączkami, ale samo jeszcze nie potrafi zmienić pozycji.
  • Gdy leży na plecach, przyjmuje asymetryczną pozycję, obracając główkę w jedną stronę, prostując po tej samej stronie rączkę i nóżkę lub jednocześnie zginając kończyny znajdujące się po przeciwnej stronie ciała.
  • Ściśle zaciśnięte dotąd piąstki coraz częściej otwiera, a paluszki prostuje. Zaczyna też powoli prostować zgięte nóżki.
  • Położone na brzuchu – unosi głowę i trzyma ją uniesioną przez ok. 10 sekund. Próbuje podpierać się na zgiętych ramionach.
  • Kiedy nie śpi, chętnie obserwuje twarze rodziców i wpatruje się we wszystko, co znajduje się niedaleko.
  • Na buzi malca pojawia się pierwszy świadomy uśmiech.
  • Zaczyna gruchać – to znaczy mówić: „ee”, „aa” – i głużyć, czyli wydawać gardłowe dźwięki w rodzaju „eehe”.
  • Wsłuchuje się w domowe odgłosy i odwraca główkę w kierunku źródła dźwięku.
  • Pod koniec tego miesiąca dziecko potrafi potrzymać w rączce podaną grzechotkę i przypatrywać się jej przez dłuższą chwilę.

Po ukończeniu drugiego miesiąca twoje dziecko powinno umieć:

  • poruszać główką na boki
  • odpowiadać uśmiechem na uśmiech
  • gruchać
  • wodzić wzrokiem za przedmiotem, przesuwanym mu przed oczami

Sprawdź: Odruch moro. Pierwotne odruchy noworodka

Odruchy i umiejętności niemowlęce 3. miesiąc życia dziecka

  • Dziecko trzymane pionowo potrafi przez kilka–kilkanaście sekund utrzymać sztywno główkę w pionie.
  • Leżąc na brzuszku, unosi główkę tak wysoko, że jest w stanie patrzeć prawie na wprost. W tej pozycji może wytrzymać nawet kilkadziesiąt sekund.
  • Jego plecy na całej długości przylegają do podłoża, rączki są otwarte, maluszek potrafi je łączyć w linii środkowej ciała.
  • Podejmuje pierwsze próby pełzania, unosząc pośladki i starając się odepchnąć nóżkami od podłoża.
  • Zaczyna próbować obrócić się z brzucha na plecki.
  • Najchętniej bawi się swoimi rączkami, przypatruje się im, wkłada je do buzi.
  • Ma coraz bardziej celowe, skoordynowane ze wzrokiem ruchy rąk. Próbuje dotknąć zawieszonej nad nim zabawki, trafić do buzi palcem, trzymać przez chwilę w rączce grzechotkę, potrząsnąć nią (choć nie potrafi jej jeszcze samodzielnie uchwycić).
  • Potrafi już komunikować swoje potrzeby i stany, zmieniając ton płaczu i intonację głosu. Umie już piszczeć z radości! Na uśmiech odpowiada promiennym uśmiechem, czasem wydaje radosny dźwięk, energicznie prostując rączki i nóżki.
  • Na głos odpowiada głosem – na ogół coraz dłuższymi ciągami gardłowych dźwięków (głużenie), czasem pojawiają się niewyraźne sylaby.
  • Reaguje silnym ożywieniem na twarz ludzką. Cieszy się na widok bliskich osób, zwłaszcza mamy i taty.

Po ukończeniu trzeciego miesiąca twoje dziecko powinno umieć:

  • potrząsać podaną mu grzechotką
  • w pozycji pionowej trzymać prosto główkę
  • odwracać główkę w kierunku dźwięku
  • leżąc na brzuszku, na krótko unieść się na rękach
  • wkładać rączki do buzi
  • przewracać się z pleców na bok.

Dowiedz się: Odruch chwytania u noworodka i umiejętności chwytania u niemowlęcia

Zdaniem eksperta
Izabela Laber-Napora
Izabela Laber-Napora, lekarz rehabilitacji medycznej, specjalista diagnozy i terapii metodą Vojty

Raz uruchomiony zegar rozwoju dziecka biegnie nieustannie, co dzień twoje dziecko nabywa nowych umiejętności, które nie są wynikiem nauki i ćwiczeń, ale odzwierciedleniem dojrzewania układu nerwowego. Otaczając niemowlę troską i miłością, stwarzasz mu najlepszą bazę do doskonalenia nowych funkcji.

Pamiętaj, że każde dziecko ma swoje mocniejsze i słabsze strony, co powoduje, że niektóre opisane tu funkcje u jednego dziecka rozwijają się szybciej, a u innego wolniej. Fascynujące są obserwacje przechodzenia jednego etapu rozwojowego w drugi, logicznego i konsekwentnego rozwijania się według tych samych zasad – bo mimo indywidualnych różnic, rozwój u wszystkich dzieci przebiega według tego samego, zakodowanego genetycznie planu.

miesięcznik "M jak mama"