Spis treści
- Jakie są przyczyny migreny?
- Jakie są objawy migreny?
- Co to jest aura migrenowa?
- Kiedy warto wybrać się do lekarza?
- Jak sobie radzić z atakiem migreny?
- Jak zapobiegać atakom migreny?
Przyczyny, mechanizm i skutki tej przewlekłej choroby, jaką jest migrena, wciąż nie są w pełni wyjaśnione. Może dlatego czasem jest lekceważona - uważa się, że to silniejszy ból głowy, który przychodzi i odchodzi i, choć uciążliwy, sam w sobie nie jest groźny. Jednak im więcej wiemy o migrenie, tym więcej przemawia za tym, by migrenę traktować poważnie.
W artykule przeczytasz:
- Jakie są przyczyny migreny?
- Jakie są objawy migreny?
- Co to jest aura migrenowa?
- Kiedy warto wybrać się do lekarza?
- Jak sobie radzić z atakiem migreny?
- Jak zapobiegać atakom migreny?
Jakie są przyczyny migreny?
Migrena to schorzenie uwarunkowane genetycznie, ale nie musi być dziedziczone w prostej linii od rodziców. Do niedawna uważano, że ma podłoże naczyniowe, jednak coraz więcej wyników badań wskazuje na to, że prawdopodobnie jest spowodowane pewną dysfunkcją w pniu mózgu i we wzgórzu. Uważa się, że jest to wynik nadmiernej wrażliwości układu nerwowego i naczyniowego na pewne bodźce zewnętrzne lub wewnętrzne.
Mózg zdrowej osoby, atakowany nadmierną ilością bodźców, jest w stanie się od nich odciąć. Mózg migrenika tego nie potrafi, co prowadzi do nadmiernego pobudzenia układu nerwowego.
Podczas każdego ataku zachodzą zmiany w mózgu, które postępują, czyniąc każdy kolejny epizod choroby bardziej dokuczliwym. Są one jeszcze słabo poznane, ale naukowcy zauważyli, że u kilku procent osób wywołują uszkodzenia podobne do tych przy udarze.
Jakie są objawy migreny?
Migrena zwykle dotyka osoby między 25. a 50. rokiem życia, trzy razy częściej kobiety niż mężczyzn. Atak zwykle trwa od 4 do aż 72 godzin. Najbardziej charakterystycznym objawem jest oczywiście silny, napadowy ból głowy. Jednak poprzedzają go inne dolegliwości:
- niepokój
- przygnębienie,
- rozdrażnienie
- zmęczenie,
- mdłości
- zaburzenia apetytu
- zaburzenia nastroju
- sztywnienie karku
- zaburzenia widzenia
Następnie może (ale nie musi – pojawia się u 20 proc. pacjentów) wystąpić aura.
Co to jest aura migrenowa?
Aura trwa 15-30 minut i ustępuje na pół godziny przed pojawieniem się bólu. Polega na charakterystycznych zaburzeniach widzenia:
- mroczkach
- błyskach,
- jasnych zygzakach
- plamach przesłaniających pole widzenia.
Rzadziej mogą wystąpić drętwienia języka, ust, połowy twarzy lub całego ciała, niedowłady, zaburzenia mowy i równowagi, szum w uszach.
Objawy pojawiają się stopniowo i tak samo ustępują. Kolejnym etapem jest silny ból – pulsujący, może z początku występować z jednej strony głowy, by w końcu objąć całą głowę.
Bólowi towarzyszy światłowstręt, nudności i nadwrażliwość na dźwięki. Kiedy w końcu ból ustępuje, pojawia się zmęczenie i rozdrażnienie.
Warto zrobić wszystko, by zapobiegać atakom migreny. Choroba ta nie tylko dezorganizuje życie, ale też zwiększa ryzyko depresji i innych zaburzeń.
Kiedy warto wybrać się do lekarza?
Wiele osób cierpiących na tę chorobę nigdy nie decyduje się na wizytę u lekarza, a to błąd. Prowadź dzienniczek migrenowy, zapisuj w nim, co działo się 24 godziny przed atakiem (spożyte pokarmy i napoje, pogoda, zażyte leki, inne czynniki).
Diagnozę stawia się na podstawie wywiadu, tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego (często z opcją „angio” pokazującą stan naczyń). Leczenie na własną rękę coraz większymi dawkami preparatów przeciwbólowych bez recepty nie daje zadowalających efektów, a może prowadzić do polekowych bólów głowy.
Bezwzględnym wskazaniem do wizyty jest pierwszy atak migreny po 50. roku życia oraz ból głowy pojawiający się jeszcze w czasie aury.
Jak sobie radzić z atakiem migreny?
W trakcie napadu odizoluj się od otoczenia w ciemnym, wywietrzonym i cichym pomieszczeniu.
- Leki przyjmuj od razu na początku wystąpienia bólu głowy i w odpowiednio wysokiej dawce
- Pomogą zimne okłady na głowę i kark
- Zioła (rumianek, kozłek)
- Olejki eteryczne (bazyliowy, z mięty pieprzowej).
W leczeniu napadów migreny stosuje się leki przeciwbólowe i zapobiegające nudnościom, a gdy to nie pomaga – tryptany. W profilaktyce zastosowanie mają też beta-blokery, blokery kanału wapniowego, leki przeciwpadaczkowe.
Ważne, by nie zwiększać dawki leków, gdy ta zalecona przez lekarza nie zadziała, jak powinna. Może to prowadzić do pojawienia się polekowych bólów głowy. Terapię wspomagają akupunktura, fizjoterapia, refleksologia.
Jak zapobiegać atakom migreny?
W postępowaniu z migreną największy nacisk kładzie się na profilaktykę, a nie walkę z objawami. Napady mogą być wywołane przez różnorodne czynniki:
- stres lub odprężenie po wymagającym zadaniu, np. egzaminie
- pozostawanie na czczo
- zbyt długi sen
- nadmierny wysiłek fizyczny
- miesiączkę - to tzw. migrena miesiączkowa
- napoje: alkohol (zwłaszcza czerwone wino)
- pokarmy:sery pleśniowe, produkty fermentowane i marynowane, czekolada, cytrusy, pokarmy zawierające glutaminian sodu albo aspartam
- niektóre zapachy (np. benzyny)
- pewne okoliczności (np. migające światło).
Ponieważ reakcja na te czynniki jest indywidualna, znaczenie ma ich wyodrębnienie i w miarę możliwości kontrolowanie. Ważne są strategie radzenia sobie ze stresem, ćwiczenia rozluźniające, regularne i zdrowe posiłki, wysypianie się, noszenie z sobą zatyczek do uszu.
miesięcznik "Zdrowie"
