Depresja poporodowa jest pojęciem raczej dość znanym. W powszechnym mniemaniu ten rodzaj zaburzeń depresyjnych jest typowy dla młodych matek, w rzeczywistości jednak tak nie jest – depresja poporodowa u mężczyzny również jest możliwa.
O problemie tym nie mówi się wiele, choć tak naprawdę depresja poporodowa u mężczyzn wcale nie występuje rzadko. Dostępne statystyki różnią się od siebie, jednakże według różnych opracowań zaburzenia depresyjne po porodzie pojawiają się u od 10 do nawet u 25% wszystkich młodych ojców.
Spis treści
- Depresja poporodowa u mężczyzn: jakie są jej przyczyny?
- Po czym poznać, że młody tata ma depresję poporodową?
- Co zrobić w przypadku depresji poporodowej u mężczyzny?
Depresja poporodowa u mężczyzn: jakie są jej przyczyny?
Dla niektórych wydawać się może dość dziwne to, że depresja poporodowa występuje również u mężczyzn. W końcu to matka dziecka doświadcza największych zmian w swoim życiu, to ona przez 9 miesięcy nosi pod sercem swoją pociechę...
Rzeczywiście jest tak, że ze zmianami funkcjonowania organizmu w czasie ciąży boryka się kobieta, jednakże z przyjściem dziecka na świat związanych jest również szereg innych zmian w życiu obojga młodych rodziców.
Dosyć znane i stosunkowo dokładnie przebadane zostały zmiany gospodarki hormonalnej, które występują u kobiet po zakończeniu ciąży. Co ciekawe, zmiany ilości hormonów pojawiają się również u świeżo upieczonych ojców. Uczeni wysunęli już co najmniej kilka teorii dotyczących zaburzeń hormonalnych jako przyczyn depresji poporodowej u mężczyzn.
Przyczyniać się do tego zaburzenia miałyby np. obniżenie poziomu testosteronu (które prawdopodobnie następuje po porodzie po to, aby młody ojciec nie doświadczał agresji i łatwiej mógł nawiązać więź ze swoim potomkiem) czy też niedobory prolaktyny lub kortyzolu w męskim organizmie.
Czytaj: Kryzys po narodzinach dziecka. Jak dbać o związek, gdy urodzi się dziecko?
W przypadku różnych zaburzeń depresyjnych jako czynnik ryzyka ich wystąpienia wymienia się różne ważne zdarzenia życiowe, takie jak zmiana miejsca zamieszkania, utrata pracy czy właśnie narodziny dziecka. Przyjście potomka na świat może wzbudzać w młodym tacie rozmaite emocje.
Może się on obawiać, że nie sprosta wyzwaniu, jakim jest rodzicielstwo. Opiekowanie się młodym człowiekiem to przecież wielka odpowiedzialność, związana nie tylko z wymogiem poświęcania mu czasu, ale i z koniecznością zapewnienia mu odpowiednich warunków materialnych.
Przyczyną męskiej depresji poporodowej mogą być również zmiany, jakie zachodzą w związku młodych rodziców. Po przyjściu dziecka na świat kobieta nierzadko kieruje właśnie ku niemu większość swojej uwagi – dla młodego ojca taka sytuacja może być zwyczajnie przykra. Istotne jest również to, jaki był wpływ ciąży i urodzenia dziecka na stan psychiczny matki – jeżeli ona cierpi na depresję poporodową, to ryzyko wystąpienia podobnego problemu u jej partnera jest znacząco zwiększone.
Predysponować do depresji poporodowej u mężczyzn mogą też zdarzenia, które młody tata doświadczył sam we wczesnych latach swojego życia. Zwiększone ryzyko wystąpienia tego rodzaju zaburzeń depresyjnych odnotowywane jest u mężczyzn, którzy doświadczali chociażby niedostatku uwagi ze strony swoich ojców – w takim przypadku świeży rodzic może obawiać się, że i on również nie sprosta wymaganiom związanych z ojcostwem.
Po czym poznać, że młody tata ma depresję poporodową?
Depresja typowo kojarzona jest ze smutkiem, tymczasem w przebiegu depresji poporodowej u mężczyzn na pierwszy plan wysuwać się mogą takie problemy, jak zwiększona drażliwość, impulsywność czy nawet wybuchowość. Wśród innych możliwych objawów męskiej depresji poporodowej wymieniane są:
- unikanie kontaktów z innymi ludźmi,
- zmieniony apetyt (może on zarówno wzrastać, jak i znacząco spadać),
- problemy ze snem (w przebiegu depresji poporodowej mężczyzna może zarówno borykać się z bezsennością, jak i spać zdecydowanie dłużej niż zwykle),
- tendencja do uciekania w nałogi (młody ojciec może zarówno zwiększyć ilość spożywanego alkoholu, jak i np. wrócić do nałogu, z którym kiedyś się już rozstał – np. do palenia papierosów),
- niesprecyzowane, nieuzasadnione odczuwanie lęku i zamartwianie się,
- niechęć do zajmowania się dzieckiem, podejmowanie różnych prób, aby tylko uniknąć opieki (np. poprzez dłuższe przebywanie w pracy),
- obniżona chęć do podejmowania kontaktów seksualnych,
- smutek i przygnębienie.
Depresji poporodowej u mężczyzn nie powinno się bagatelizować. Przy dużym jej nasileniu młody tata może – podobnie jak w przypadku innych zaburzeń depresyjnych – doświadczać myśli samobójczych, przez które może on nawet podjąć się próby samobójczej. To właśnie z tego względu młode mamy – które typowo najwięcej czasu spędzają ze świeżo upieczonym tatą – powinny być czujne i zwracać uwagę na stan psychiczny swojego partnera.
Co zrobić w przypadku depresji poporodowej u mężczyzny?
Jeżeli młoda matka podejrzewa, że jej partner cierpi na męską depresję poporodową, przede wszystkim powinna ona z nim szczerze porozmawiać. Mężczyźni ogólnie raczej są mniej skorzy do rozmawiania o swoich emocjach – kobieta powinna więc ostrożnie podjąć z partnerem rozmowę o tym, że martwi ją jego stan psychiczny.
W łagodnych przypadkach depresji poporodowej u mężczyzn zaburzenia mogą przemijać stosunkowo szybko i samoistnie, a udzielane mężczyźnie wsparcie ze strony najbliższego otoczenia może przyspieszać tempo tych procesów. Istnieje jednak ryzyko, że młody ojciec z depresją poporodową będzie wymagał specjalistycznej opieki, np. w postaci leczenia farmakologicznego, czy też pomocy psychoterapeuty.
Jeżeli więc młoda mama zauważy znaczne odchylenia stanu psychicznego u swojego partnera, które mogą odpowiadać zaburzeniom depresyjnym, nie powinna się ona wahać – po prostu trzeba wtedy szukać pomocy. Przy znacznym nasileniu męskiej depresji poporodowej istnieje nie tylko ryzyko, że więź pomiędzy ojcem a dzieckiem będzie znacznie słabsze, ale istnieje przecież groźba, że młody ojciec nawet zakończy przedwcześnie swoje życie na skutek popełnienia samobójstwa.
