Podróż do egzotycznych krajów jest fascynująca, ale i niebezpieczna. Turystom zagrażają choroby zakaźne, które prowadzić mogą nawet do śmierci. Jak się przed nimi uchronić podpowiada dr Stanisław Hapyn z Centrum Medycyny Podróży Lecznicy Citomed.
Wyjazd do krajów odległych, egzotycznych wręcz, to marzenie niejednego turysty.
Stanisław Hapyn: Pamiętajmy jednak, że wyjazdy do krajów strefy tropikalnej, czyli położonych między zwrotnikami, są związane z podwyższonym ryzykiem zdrowotnym.
Wpływ na to mają choćby odmienne warunki klimatyczne.
Zgadza się - wysoka temperatura, większe nasłonecznienie, większa wilgotność powietrza. Nie zapominajmy również o innych czynnikach, choćby o endemicznym występowaniu niektórych chorób (np. żółtej gorączki, japońskiego zapalenia mózgu, cholery czy kleszczowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych oraz malarii). Niebezpieczny może być również sam sposób podróżowania, zmiany stref czasowych, zmiany wysokości nad poziomem morza (np. zaczynamy podróż w Europie na poziomie morza, a lądowanie samolotu w Tybecie czy Peru jest na poziomie ok. 4 tysięcy metrów nad poziomem morza).
Jakie dolegliwości najczęściej dokuczają turystom poza granicami naszego kraju?
Przede wszystkim biegunki podróżnych, które związane są głównie z pożywieniem i zmianą flory przewodu pokarmowego. Zdarzają się również zatrucia pokarmowe.
Jak im zapobiec?
Po pierwsze przestrzegać zasad higieny, a po drugie do nowych warunków adaptować się powoli. W pierwszych dniach pobytu nie należy zbyt ufnie jeść wszystkiego, co nam podają. Należy również zwracać uwagę na napoje, zwłaszcza te z kostkami lodu, świeże warzywa i wyciskane ze świeżych owoców soki.
>> Czytaj także: Szczepienia dzieci: czy warto je wykonywać? [PRAWDY I MITY] >>
Przed niektórymi wymienionymi wcześniej chorobami można się ochronić.
Tak, szczepiąc się. Pacjenci po 30. roku życia przy planowaniu podróży do krajów tropikalnych powinni rozważyć szczepienie przeciwko żółtaczce typu A i B, tężcowi, krztuścowi, błonicy, polio i durowi brzusznemu. Są to szczepienia podstawowe i warto je wykonać przy wszelkich podróżach. Istnieją ponadto szczepienia dedykowane, których przyjęcie wiąże się z kierunkiem naszej wyprawy. Zaleca się szczepienia przeciw meningokokom u wszystkich młodych podróżników i przy wyjeździe do krajów środkowej Afryki. Jest to również szczepienie obowiązkowe dla turystów udających się do Arabii Saudyjskiej. Jeśli zaś planujemy wyjazd do krajów środkowej Afryki lub do Ameryki Południowej, musimy zaszczepić się przeciwko żółtej gorączce (żółtej febrze), jeśli zaś wybieramy się do krajów Azji Południowo – Wschodniej zaleca się szczepienie przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu.
Niektóre szczepienia należy przyjąć, jeśli zamierzamy aktywnie spędzać czas.
Taka sytuacja jest choćby ze szczepionką przeciwko kleszczowemu zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych. Zaleca się ją dla ludzi lubiących biwakować w ostępach leśnych, zwłaszcza w północnych i wschodnich rejonach Polski. Zaszczepić się powinny również osoby wybierające się w podróż do Austrii czy na Syberię. Jeśli zaś w czasie wyjazdu istnieje ryzyko pogryzienia lub podrapania przez dzikie zwierzęta, bezdomne psy czy koty, warto zaszczepić się przeciwko wściekliźnie. Dobrze, aby zrobili to również ci, którzy zamierzają wędrować po jaskiniach czy grotach, bardzo niebezpieczny jest bowiem kontakt z zamieszkującymi takie miejsca nietoperzami. I warto również zaszczepić się przeciwko cholerze i enterotoksycznym szczepom E. Coli. Jest to szczepionka doustna, szczególnie przydatna dla podróżujących do miejsc, gdzie panują złe warunki sanitarne, ale też dla osób, które w czasie wyjazdu będą żywić się w barach, podróżować środkami masowej komunikacji.
>> Czytaj także: Szczepienia ochronne i dodatkowe: Poradnik dla rozdziców [POBIERZ PDF] >>
Załóżmy, że w wakacje planuję wyjazd do egzotycznego kraju i chcę się zaszczepić. Kiedy powinnam to zrobić?
Dobrze jest je zakończyć dwa tygodnie przed wyjazdem, jednak jeśli nie mamy już czasu, lepiej zaszczepić się nawet w dniu planowanej podróży niż zachorować. Należy pamiętać, że niektóre szczepienia są podawane w określonych schematach (np. żółtaczka , wścieklizna). Przed każdym podaniem szczepionki stan zdrowia pacjenta musi być oceniony przez lekarza.
A powikłania poszczepienne? Jest się czego obawiać?
Ryzyko wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych związane jest z rodzajem podawanej szczepionki i zwykle występuje w ilościach promilowych w stosunku do ilości wykonanych szczepień, natomiast ryzyko wystąpienia powikłań po przechorowaniu chorób przeciwko którym wykonujemy szczepienia określane jest w procentach, często w kilkunastu lub kilkudziesięciu. I to jest skala do porównania korzyści szczepienia w stosunku do ryzyka powikłań. Z medycznego i epidemiologicznego punktu widzenia korzyści ze szczepień są ewidentne i jest to jedna z nielicznych zdobyczy ludzkości, która przyczynia się do poprawy zdrowia i zapobiega szerzeniu się chorób zakaźnych.