Grypa jest zakaźną chorobą wirusową przenoszoną głównie drogą kropelkową, ale też za pośrednictwem kontaktu ze skażonymi przedmiotami lub poprzez ręce. W Polsce szczyt zachorowań przypada na okres od stycznia do marca. Wirus grypy głównie atakuje górne i dolne drogi oddechowe.
Spis treści
- Czynniki ryzyka zachorowania na grypę
- Objawy choroby
- Leczenie i powikłania
- Szczepienia na grypę i profilaktyka
Czynniki ryzyka zachorowania na grypę
Dzieci do 5. roku życia należą do grupy największego ryzyka jeśli chodzi o hospitalizacje z powodu grypy. Osobami narażonymi na ciężki przebieg oraz powikłania są też osoby po 65. roku życia. Kobiety w drugim i trzecim trymestrze ciąży oraz przez pierwsze 2 tygodnie połogu powinny szczególnie uważać i unikać zachorowania.
Czynnikiem ryzyka ciężkich powikłań są też m.in. znaczna otyłość, przewlekłe choroby t.j. przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), astma, cukrzyca czy niedobory odporności- zakażenie wirusem HIV. We wszystkich wymienionych przypadkach powinno się wykonywać test potwierdzający grypę.
Objawy choroby
Objawy grypy mogą mylnie sugerować zapalenie bakteryjne. Grypa charakteryzuje się nagłym i gwałtownym wystąpieniem objawów ogólnych takich jak gorączka nawet do 40 stopni, dreszcze, bóle mięśni, uczucie rozbicia i osłabienia, a także ból głowy i gardła.
Może wystąpić katar o niewielkim nasileniu i suchy kaszel. U dzieci mogą pojawić się również nudności, wymioty czy łagodna biegunka. W niepowikłanych przypadkach objawy te ustępują samoistnie po 3-7 dniach, jedynie kaszel może utrzymywać się dłużej.
Czytaj: Dlaczego gorączka nasila się wieczorem?
Ból gardła u niemowlaka - jak go rozpoznać?
Grypa w ciąży i podczas karmienia piersią
U kobiet będących w ciąży ryzyko powikłań grypy jest zwiększone. Może dojść do poronienia, porodu przedwczesnego czy zagrożenia życia płodu. Z uwagi na to należy zawsze zgłaszać niepokojące objawy lekarzowi, aby wykonał test i w razie potwierdzenia choroby jak najszybciej wdrożył odpowiednie leczenie przeciwwirusowe.
Mamy karmiące piersią także są grupą, która powinna być poddana leczeniu, które pozwala kontynuować karmienie w trakcie choroby. Jednakże podczas kontaktu z dzieckiem należy zachować środki ostrożności, bowiem grypa u niemowlaka jest szczególnie niebezpieczna i może powodować bardzo groźne powikłania.
Leczenie i powikłania
W przypadkach gdy grypa jest potwierdzona, podstawowym leczeniem jest odpoczynek i izolacja chorego. Należy przyjmować dużo płynów oraz zalecone przez lekarza leki przeciwgorączkowe czy przeciwbólowe. Trzeba mieć na uwadze, że dzieci do 18 roku życia nie powinny zażywać kwasu acetylosalicylowego! (popularnej aspiryny).
Z racji tego, że grypa jest chorobą wirusową antybiotyki nie przyniosą zamierzonego efektu. W przypadku osób należących do grup podwyższonego ryzyka z potwierdzonym testem na grypę, zazwyczaj przyjmuje się leki przeciwwirusowe. W ciężkich przypadkach wymagana jest hospitalizacja chorego.
Źle zdiagnozowana lub nieleczona grypa może doprowadzić do groźnych powikłań takich jak zapalenie płuc, angina paciorkowcowa, zapalenie ucha, oskrzeli, mięśnia sercowego, osierdzia, opon mózgowo-rdzeniowych czy mięśni. Bardzo rzadko może dojść do sepsy oraz niewydolności wielonarządowej.
Ważne jest dlatego aby dobrze zdiagnozować chorobę i nie doprowadzić do niebezpiecznych powikłań.
Szczepienia na grypę i profilaktyka
Szczepienie jest podstawową metodą profilaktyki grypy. Należy do szczepień zalecanych. Można szczepić niemowlęta już od 6 miesiąca życia. Optymalnym czasem na zaszczepienie jest okres między wrześniem a grudniem, aby organizm zdążył wytworzyć odporność na tę chorobę.
Poza szczepieniami na grypę ważna jest także higiena rąk, szczególnie gdy przebywamy często w dużych skupiskach ludzi. Gdy mamy kontakt z chorymi na grypę istotne jest używanie maseczek. Częste wietrzenie pomieszczeń również należy do środków ochrony osobistej i zmniejsza ryzyko zarażenia.
Prawidłowo rozpoznana grypa umożliwia skuteczne leczenie, , a także uniknięcie zarażenia kolejnych osób, szczególnie tych zagrożonych powikłaniami i ciężkim przebiegiem choroby. Zawsze należy odróżnić grypę od zwykłego przeziębienia oraz od chorób bakteryjnych, diagnozę stawia lekarz, a w razie wątpliwości lub w przypadku osób o podwyższonym ryzyku wykonuje test potwierdzający chorobę.
Czytaj: Kalendarz szczepień - szczepienia obowiązkowe i zalecane
Wzmocnienie odporności u dziecka: szczepienia na grypę, ospę, rotawirusy
Sepsa czyli posocznica: przyczyny, objawy, leczenie sepsy u dzieci
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci: bakteryjne, wirusowe, grzybicze