Syndrom TOFI to zaburzenie metaboliczne, polegające na gromadzeniu się dużej ilości tkanki tłuszczowej wokół narządów wewnętrznych jamy brzusznej. Dlatego dolegliwość ta nazywa jest również "otyłością ukrytą", bo osoby z syndromem TOFI są z zewnątrz szczupłe, a wewnątrz otyłe.
Spis treści:
- Co ma tkanka tłuszczowa do syndromu TOFI?
- Jakie są przyczyny syndromu TOFI?
- Jakie są powikłania syndromu TOFI?
- Jak leczyć syndrom TOFI?
Co ma tkanka tłuszczowa do syndromu TOFI?
Tkanka tłuszczowa jest tkanką łączną, występującą w organizmie człowieka. Składa się z komórek tłuszczowych nazywanych adipocytami, których ilość nie powinna ona przekraczać 20-25 % masy ciała u kobiet.
Jeśli jej ilość jest większa, to mówimy o nadwadze lub otyłości (do oceny których służy wskaźnik masy ciała, czyli BMI, obliczany poprzez podzielenie masy ciała wyrażonej w kilogramach przez wzrost wyrażony w metrach oraz podniesiony do potęgi drugiej).
Tkanka tłuszczowa spełnia wiele funkcji w organizmie. Do najważniejszych jej zadań zaliczamy:
- magazynowanie substancji odżywczych i wpływ na estetykę ciała,
- termoizolację czyli ochronę przed utratą ciepła,
- rolę metaboliczną (wpływ na stężenie w organizmie lipidów: cholesterolu całkowitego, cholesterolu dobrego czyli HDL, cholesterolu złego czyli LDL, triglicerydów, a także stymulowanie powstawania hormonów płciowych oraz udział w mechanizmie powstawania insulinooporności, czyli oporności tkanek na insulinę).
W zależności od tego w jaki sposób tkanka tłuszczowa jest odkładana w twoim organizmie mówimy o sylwetce typu „jabłko” bądź „gruszka”. Kobieta o figurze jabłka ma pokaźną ilość tkanki tłuszczowej zlokalizowaną w obrębie jamy brzusznej, w pobliżu narządów wewnętrznych.
Nawet jeśli jest osobą szczupłą, czyli wskaźnik masy ciała (BMI) wynosi pomiędzy 18.5 a 24.9 to może prezentować otyłość ukrytą wynikającą z otłuszczenia narządów wewnętrznych, czyli syndrom TOFI, który stanowi czynnik ryzyka wystąpienia powikłań zdrowotnych.
Taka kobieta ma zazwyczaj silne ramiona i plecy oraz rozbudowaną, szeroką klatkę piersiową. Cechą charakterystyczną jest brak wyraźnie zarysowanej talii oraz uwypuklający się brzuch. Szerokość ramion zazwyczaj koresponduje z szerokością bioder, a nogi są szczupłe.
Sylwetka typu „gruszka” charakteryzuje się odkładaniem tkanki tłuszczowej przede wszystkim w obrębie bioder oraz nie stanowi ryzyka wystąpienia powikłań zdrowotnych, w przeciwieństwie do figury typu „jabłko”.
Czytaj: Bulimia: przyczyny, objawy, leczenie bulimii
ĆWICZ w połogu! Szybko stracisz ZBĘDNE KILOGRAMY
Jakie są przyczyny syndromu TOFI?
Do rozwoju "otyłości ukrytej" przyczynia się przede wszystkim styl życia. W tym przypadku oznacza on brak aktywności fizycznej lub małą ilość czasu przeznaczaną na uprawianie sportu i spacery, a także nieprawidłową dietę.
Spożywanie produktów obfitujących w niezdrowe tłuszcze trans oraz tłuszcze nasycone przyczynia się do powstawania syndromu TOFI. Należy zatem unikać produktów smażonych, przykładowo frytek, chipsów a także twardych margaryn oraz wyrobów cukierniczych (ciast, ciasteczek, pączków, drożdżówek).
Ponadto nadmiar spożywanych węglowodanów prostych (szczególnie zawierających syrop glukozowo - fruktozowy) również przyczynia się do zwiększenia ilości tkanki tłuszczowej w okolicy narządów wewnętrznych jamy brzusznej.
Spożywanie dużej ilości owoców (które zawierają fruktozę – cukier prosty) w późnych godzinach popołudniowych oraz jedzenie kolacji tuż przed snem (zalecane jest spożycie ostatniego posiłku 3h przed pójściem spać) a także nieregularne jedzenie dań (zbyt długie przerwy pomiędzy posiłkami) i nie spożywanie śniadań jest przyczyną rozwoju syndromu TOFI.
Jakie są powikłania syndromu TOFI?
Syndrom TOFI przyczynia się przede wszystkim do znacznego zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Nadmierna ilość tkanki tłuszczowej trzewnej sprzyja powstawaniu zaburzeń metabolicznych, przede wszystkim miażdżycy, która stanowi czynnik ryzyka wystąpienia zawału serca.
W badaniu krwi osoby z syndromem TOFI zaobserwować można wysokie wartości większości lipidów (cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL - tzw. „złego cholesterolu” i triglicerydów) oraz obniżoną ilość cholesterolu HDL – tzw. „dobrego” cholesterolu.
Ponadto bardzo często rozwija się insulinooporność (oporność komórek na insulinę) oraz cukrzyca typu 2 (insulinoniezależna), bowiem dochodzi do podwyższenia stężenia glikemii (ilości glukozy we krwi) a także nadciśnienie tętnicze, choroby trzustki i wątroby – pod postacią niealkoholowego stłuszczenia wątroby.
Czytaj: Nadmiar cukru w diecie dziecka: jakie są skutki jedzenia słodyczy u dzieci?
Autor: redakcja
Chcesz bezpiecznie schudnąć po ciąży i porodzie? Wypróbuj nowy program dietetyczny i wróć szybko do dawnej formy.
Jak leczyć syndrom TOFI?
Terapia syndromu TOFI obejmuje przede wszystkim modyfikację czynników behawioralnych, bowiem najważniejsza jest prawidłowa dieta oraz aktywność fizyczna dopasowana indywidualnie do danej osoby.
Dieta powinna być lekkostrawna, bogata w białko, wszystkie niezbędne witaminy oraz makroelementy i mikroelementy.
Z jadłospisu należy wyłączyć niezdrowe tłuszcze trans i tłuszcze nasycone, produkty zawierające cukry proste (słodycze, wyroby cukiernicze, owocowe jogurty, owoce z dużym indeksem glikemicznym takie jak banany, winogrona i czereśnie) substancje słodzące oraz miód (który zawiera cukier prosty – fruktozę) oraz alkohol – źródło zbędnych tzw. „pustych” kalorii.
Należy zwiększyć w diecie ilość spożywanych warzyw (surowych, gotowanych, pieczonych oraz pod postacią kremowych zup). Konieczne jest kontrolowanie liczby spożywanych codziennie kalorii, celem zachowania zerowego bilansu energetycznego bądź ujemnego – umożliwiającego redukcję masy ciała.
Osoby z syndromem TOFI powinny ograniczyć spożycie soli kuchennej (do maksymalnie 5 g, czyli około1 łyżeczki do herbaty, w ciągu doby) ponieważ nadmiar spożywanej soli powoduje zwiększone wchłanianie glukozy, co grozi wzrostem masy ciała, a szczególnie dystrybucją tanki tłuszczowej wokół narządów wewnętrznych.
Należy wybierać produkty spożywcze o jak najmniejszym stopniu przetworzenia, zrezygnować z dosalania potraw, zwiększyć konsumpcję świeżych warzyw i owoców oraz odcedzać i płukać warzywa konserwowe.
Ważnym elementem leczenia „otyłości ukrytej” powinna być terapia, polegająca na uświadomieniu choremu faktu istnienia choroby i jej wpływu na odczuwane dolegliwości, bowiem większość chorych nie odczuwa dodatkowej potrzeby ruchu.
Wskazane są codzienne spacery, trwające minimum 30 minut, ponadto wszelkie inne formy aktywności fizycznej (fitness, pływanie, bieganie, jazda na rowerze).
Aktywność fizyczna umożliwi redukcję masy ciała (w tym tkanki tłuszczowej trzewnej) oraz uwrażliwi komórki na insulinę (wspomoże leczenie insulinooporności), a zarazem uchroni również przed cukrzycą i chorobami sercowo-naczyniowymi.
