Spis treści
- Jakie są przyczyny powstawania torbieli na jajnikach?
- Czym jest zespół policystycznych jajników?
- Jakie są objawy torbieli na jajniku?
- Jak przebiega leczenie torbieli na jajniku?
Torbiel na jajniku to inaczej cysta jajnika, czyli patologiczna jama wypełniona płynem lub zgrubioną tkanką osadzającą się w obrębie jajników (jednego lub dwóch).
Cysta może występować pojedynczo lub w większej liczbie i umiejscawiać się w różnych miejscach – na zewnątrz jajnika, wewnątrz lub w samej ściance. Rozmiar torbieli też bywa różny – mogą mieć wielkość orzechów, ale zdarzają się również torbiele o rozmiarach pomarańczy.
Torbiele różnią się między sobą również rodzajem. Mają one nie tylko różną budowę, ale też i powstają na skutek różnych czynników. Większość torbieli ma charakter łagodnej zmiany, ale są przypadki, gdy torbiel oznacza raka jajnika.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie są przyczyny powstawania torbieli na jajnikach?
- Jakie są objawy torbieli na jajniku?
- Jak przebiega leczenie torbieli na jajniku?
Jakie są przyczyny powstawania torbieli na jajnikach?
Nie ma jednego konkretnego powodu powstawania torbieli. Tym bardziej, że każdy jej rodzaj jest czymś innym uwarunkowany. Wyróżniamy:
- torbiele pęcherzykowe zaliczane do czynnościowych, które powstają z niepękniętego i przerośniętego pęcherzyka Graafa
- torbiele czynnościowe powstałe z ciałka żółtego, które nie znikło mimo braku zapłodnienia. Z powodu zaburzeń hormonalnych może dojść do wytworzenia się wielu takich pęcherzyków. Wówczas mówimy, że jest to wielotorbielowatość, inaczej zespół policystycznych jajników.
- torbiele endometroidalne (czekoladowe). Są one skutkiem endometriozy – choroby, w której dochodzi do odrywania się fragmentów błony śluzowej macicy. Kawałki śluzówki mogą dostać się do jajników i zapoczątkować tworzenie się torbieli. Torbiele te mają ciemnobrązowy kolor (stąd nazwa czekoladowe), bo wypełnia je ciemna krew. Ten rodzaj cyst jest dość niebezpieczny, bo przy pęknięciu takiej torbieli, krew może wylać się do jamy brzusznej, powodując zapalenie otrzewnej
- torbiele dermatoidalne (skórzaste). Powstają one z elementów nierozwiniętego płodu (komórki, tkanka kostna). Do tej pory lekarze nie wiedzą, jakie są przyczyny powstawania tego rodzaju cyst.
Czym jest zespół policystycznych jajników?
Jakie są objawy torbieli na jajniku?
Małe torbiele rzadko kiedy dają wyraźne objawy. Często ich wykrycie jest czystym przypadkiem, np. na skutek kontrolnego badania USG. Większe torbiele zwykle dają już wyraźne objawy, do których zaliczamy:
- bolesność jajników
- bolesność brzucha
- wzdęcia
- zaparcia
- częstomocz
Jednym z niepokojących sygnałów mogących świadczyć o występowaniu torbieli jajników są zaburzenia cyklu miesiączkowego, plamienia i krwawienia pozamiesiączkowe, bóle głowy, mdłości czy wymioty.
Polecany artykuł:
Jak przebiega leczenie torbieli na jajniku?
Sposób leczenia torbieli i w ogóle decyzję o tym, by torbielami się zająć (nie zawsze leczenie jest konieczne), podejmuje się po dokładnym zdiagnozowaniu cysty. Podstawowym badaniem jest USG dopochwowe, które pozwala określić rozmiar, kształt, strukturę. W uzasadnionych przypadkach kieruje się dodatkowo na biopsję torbieli.
Małe torbiele zwykle nie są groźne i nie wymagają leczenia. Jedynym wskazaniem dla pacjentki bywa tylko regularna coroczna kontrola jajników.
- Duże torbiele czynnościowe zazwyczaj leczy się kuracją hormonalną (zwykle są to środki antykoncepcyjne), która ma przywrócić równowagę hormonalną w organizmie kobiety i doprowadzić do zlikwidowania torbieli.
- Leczenie torbieli czekoladowych polega na operacyjnym wycięciu cyst. Leczenie podejmuje się od razu, głównie ze względu na ryzyko pęknięcia torbieli i wylania jej zawartości do jamy brzusznej, co jest nawet zagrożeniem dla życia.
- Jeśli kobieta ma torbiele dermatoidalne, też zwykle zaleca się ich operacyjne usunięcie – mimo że to łagodna zmiana. Lekarz decyduje, czy torbiel zostanie wycięta metodą laparoskopową czy w trybie normalnej operacji.
- W przypadku torbieli, które okazują się zmianami złośliwymi (nowotwór), natychmiast powinno zostać wdrożone leczenie onkologiczne.
Gdy torbiele są bardzo duże, mają tendencję do odrastania albo jest ich wiele na jednym jajniku, lekarz może zalecić usunięcie jajnika. Nie ma to wpływu na płodność kobiety, bo drugi jajnik dalej poprawnie funkcjonuje.
