Za złośliwe oprogramowanie możemy uznać program, który modyfikuje właściwy kod programu tak, by działać na szkodę użytkownika bez jego wiedzy.
Rodzaje
Rodzajów tego typu oprogramowania jest bardzo dużo, skupimy się na omówieniu najważniejszych:
- wirusy - program lub część kodu, który rozmnaża się najczęściej na naszym dysku lokalnym. Szkody wyrządzone przez wirusa są najczęściej katastrofalne dla zwykłego użytkownika komputera. Znikają plików, psuja się zainstalowane, uszkadza się dysk.
- keylogger - programy tego typu zbierają informacje wstukiwane z klawiatury naszego komputera, a następnie najczęściej przesyłane są do intruza zainteresowanego naszymi danymi. Narażeni jesteśmy na wyciek naszych haseł, loginów itp.
- spyware – podobnie jak keyloggery programy takie szpiegują działania użytkownika na swoim komputerze. Występują często komponenty większego programu, często trudne do wykrycia i usunięcia. Programy takie często zmieniają rejestr komponentów komputera i zmieniają ustawienia użytkownika.
- trojan - program który nie rozmnaża się jak wirus, ale jego działania mogą być równie zgubne. Najczęściej trojan pozwala hakerowi dostęp do naszego komputera.
- backdoor - programy pozwalające przejąć kontrolę nad naszym komputerem z uprawnieniami administratora, a więc np. umożliwia zapisywanie i usuwanie plików na naszym komputerze.
- dialer -programy szkodliwe dla użytkowników korzystających z połączeń modemowych z Internetem. Pozwalają na połączenia z innego numeru niż wybrany przez użytkownika np. 0-700
Oczywiście to tylko niektóre rodzaje szkodliwego oprogramowania.
Hakerzy
Coraz lepiej znamy się na komputerach, coraz więcej potrafimy z nimi zrobić. Napisanie programu komputerowego wbrew pozorom nie jest takie trudne. Wiele osób tworzy złośliwe oprogramowanie i próbuje sprawdzać czy działa – np. czy faktycznie sforsuje zabezpieczenia serwera lub komputera zwykłego użytkownika.
Innym powodem, dla którego ludzie tworzą tego typu programy to chęć zdobycia poufnych informacji z zainfekowanego komputera (np.pin-u do konta bankowego).
Kolejny to zwykła chęć udowadniania producentom oprogramowania, że ich produkt, za który musimy czasami zapłacić duże pieniądze, jest pod względem zabezpieczeń dziurawy jak ser szwajcarski. Często zdarza się, że osoba która udowodni dużej firmie braki w zabezpieczeniach ich oprogramowania, otrzymuje ofertę pracy dla tej firmy w charakterze… specjalisty do spraw zabezpieczeń.
Jak widać przyczyn, dla których powstaje złośliwe oprogramowanie, jest wiele. Spróbujemy odpowiedzieć sobie na pytanie, jak świadomie się przed nim chronić i jak zabezpieczać swoje dane na dyskach naszego komputera.
Ochrona
Przede wszystkim powinniśmy mieć zainstalowane aktualne oprogramowanie antywirusowe. Rodzajów antywirusów jest wiele, jeżeli nie stać nas na jedno z komercyjnych narzędzi, możemy pokusić się o instalacje oprogramowania darmowego, które również uchroni nas przed infekcją wirusami. Do najpopularniejszych należą:
- Avast! Home Edition - program całkowicie darmowy, do pobrania ze strony producenta www.avast.com. Po rejestracji otrzymamy na podany adres e-mail klucz licencyjny potrzebny do aktywacji pełnej wersji.
- Avira AntiVir - dobry darmowy program antywirusowy. Dostępny pod adresem: www.free-av.com
- BitDefender - darmowy program dostępny pod adresem: www.bitdefender.com
W celu zabezpieczenia naszego komputera pamiętać również powinniśmy o aktualizacji naszego systemu operacyjnego. Ze stron producenta naszego systemu możemy ściągnąć aktualnie wydane zabezpieczenia łatające wykryte dziury w zabezpieczeniach.
Pamiętać także musimy o tym, by nie otwierać wiadomości e-mail niewiadomego pochodzenia, nie klikać w linki przysłane nam przez nieznajome osoby.
Podczas instalacji programów powinniśmy czytać uważnie okna instalacyjne oraz po zainstalowaniu programu antywirusowego dbać o częste i całościowe skanowanie naszych dysków lokalnych.
Wykrywacze
Mimo dobrych chęci może się zdarzyć sytuacja że nawet najlepszy program antywirusowy nie wykryje wszystkich niebezpieczeństw. Dobrze byłoby mieć na dysku jeszcze dwa darmowe programy, które pomogą wykryć szkodniki. Należą do nich:
- SpyBot - do pobrania ze strony producenta: www.safer-networking.org; bardzo dobry program, który ochroni nas przed programami typu spyware
- Ad-aware - do pobrania ze strony producenta: www.lavasoftusa.com; podobnie jak SpyBot w szybki sposób usunie z naszego komputera wszelkie oprogramowanie szpiegujące.
Jak widać od nas samych w dużej mierze zależy bezpieczeństwo naszych danych. Pamiętać musimy o tym, że powinniśmy być świadomymi użytkownikami Internetu, tylko w ten sposób unikniemy wielu przykrych niespodzianek.
