Spis treści
- Krew pępowinowa - wybór banku
- Krew pępowinowa - podpisanie umowy
- Krew pępowinowa - przyjazd do szpitala
- Pobranie krwi pępowinowej
- Transport krwi pępowinowej
- Badania krwi pępowinowej
- Krew pępowinowa - certyfikat
- Przechowywanie krwi pępowinowej
Istnieją pewne okoliczności, które wykluczają pobranie krwi pępowinowej w celu wykorzystania komórek macierzystych. Przeciwwskazania do pozyskania krwi mogą występować zarówno u matki, jak i u dziecka. Ze strony matki są to: choroba wymagająca leczenia podczas ciąży w sposób szkodliwy dla płodu i jego krwi pępowinowej, zakażenie wirusem HIV, zakażenie bakteriami kiły, aktywna choroba nowotworowa, objawy kliniczne lub dodatnie wyniki badań mikrobiologicznych potwierdzające czynne zakażenie matki podczas ciąży (aktywna postać opryszczki narządów płciowych lub rozległe kłykciny kończyste okolicy narządów płciowych) oraz uogólnione zakażenie stwierdzane klinicznie lub w badaniach laboratoryjnych w dniu porodu. Również ze strony noworodka mogą występować pewne przeciwwskazania, np.: aktywna wrodzona choroba nienowotworowa ograniczająca zdolność krwi pępowinowej do rekonstrukcji układu krwiotworzenia, wrodzona choroba nowotworowa, długotrwałe narażenie na środki farmakologiczne i inne substancje toksyczne dla układu krwiotworzenia podczas życia płodowego, aktywne zakażenie HIV.
Krew pępowinowa to krew, która pozostaje w pępowinie i łożysku po narodzinach dziecka. Jest ona cennym źródłem komórek macierzystych, które mogą być w przyszłości wykorzystane w leczeniu wielu chorób. Dlatego coraz więcej rodziców zastanawia się nad skorzystaniem z usług komercyjnych banków komórek macierzystych, które oferują pobranie krwi pępowinowej i jej przechowywanie, zwłaszcza że popierają to obecnie lekarze z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Opisujemy krok po kroku, jak to w praktyce wygląda i czego możecie się spodziewać, decydując się na bankowanie krwi pępowinowej swojego dziecka.
Krew pępowinowa - wybór banku
W Polsce istnieje kilka komercyjnych banków komórek macierzystych, w których odpłatnie można zdeponować krew pępowinową pobraną podczas porodu. Warto zasięgnąć informacji na ich temat, aby móc ocenić ich profesjonalizm i wiarygodność (np. czy bank ma pozwolenie ministra zdrowia na prowadzenie działalności), a także porównać ceny za usługę – i dopiero wtedy dokonać wyboru.
Krew pępowinowa - podpisanie umowy
Po skontaktowaniu się z wybranym bankiem odwiedzi was jego przedstawiciel. Możecie zadać mu wszystkie nurtujące was pytania i prosić o wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości. Gdy będziecie już zdecydowani, podpisujecie umowę. W momencie jej podpisywania musicie uiścić opłatę wstępną – ok. 800 zł. Po podpisaniu umowy i dokonaniu wpłaty – w największych bankach wszystko to można zrobić przez internet – otrzymacie oznakowany i przygotowany specjalnie dla waszego dziecka tzw. zestaw pobraniowy (każda jego część jest oznaczona indywidualnym numerem identyfikacyjnym, co ma zapobiec pomyłkom). Wewnątrz zestawu znajdują się sterylne elementy służące do pobrania krwi pępowinowej.
Krew pępowinowa - przyjazd do szpitala
W chwili gdy rozpocznie się poród i będziecie wybierać się do szpitala, musicie koniecznie pamiętać o zabraniu ze sobą zestawu pobraniowego. Najlepiej włóżcie go do torby, w której są spakowane wszystkie rzeczy potrzebne do porodu. W drodze do szpitala (albo wkrótce po przyjeździe na miejsce) trzeba poinformować bank komórek macierzystych o rozpoczęciu porodu. Zestaw pobraniowy w szpitalu przekazujecie położnej, która będzie towarzyszyć wam podczas porodu.
Pobranie krwi pępowinowej
Krew pępowinowa jest pobierana z pępowiny tuż po narodzinach dziecka i odpępnieniu (czyli po przecięciu pępowiny). Pobiera ją przeszkolona w tym zakresie położna. Osoba taka musi mieć podpisaną umowę z bankiem krwi, dlatego musicie wcześniej sprawdzić, czy w wybranym szpitalu położniczym jest taka możliwość (trzeba wziąć to pod uwagę w momencie wyboru szpitala). Pobranie trwa ok. pięciu minut. Jest to procedura prosta, nieinwazyjna i niezaburzająca przebiegu porodu, całkowicie bezbolesna i bezpieczna zarówno dla dziecka, jak i świeżo upieczonej mamy. Krew pępowinową można pobrać też podczas cesarskiego cięcia – objętości krwi pobranej przy porodzie naturalnym i porodzie przez cesarskie cięcie są porównywalne. Po porodzie trzeba zawiadomić telefonicznie pracownika banku o pobraniu krwi pępowinowej.
Transport krwi pępowinowej
Krew pępowinowa jest pobierana do specjalnego pojemnika, w którym znajduje się płyn konserwujący, zapobiegający procesowi jej krzepnięcia (daje to czas na dostarczenie krwi do laboratorium i preparatykę). Szpital przygotowuje krew do transportu, a bank komórek zleca jej przewiezienie do laboratorium. Kurier zabiera do badania także próbkę krwi matki, pobraną w trakcie porodu (ok. 9 ml).
Badania krwi pępowinowej
W laboratorium krew pępowinowa jest badana pod kątem czystości bakteriologicznej i wirusologicznej. Przeprowadza się badania mikrobiologiczne w kierunku obecności bakterii tlenowych, beztlenowych i grzybów, oznacza się liczbę leukocytów i ocenia ich żywotność. Krew matki jest badana w kierunku zakażeń wirusologicznych i bakteriologicznych (m.in. na obecność przeciwciał wirusa zapalenia wątroby typu B, wirusa zapalenia wątroby typu C, wirusa HIV; test kiłowy).
Krew pępowinowa - certyfikat
Oczekiwanie na wyniki badań trwa mniej więcej dwa tygodnie. Jeżeli świadczą one o dobrym zdrowiu matki i dziecka, rodzice wnoszą opłatę zasadniczą (2000-3000 zł) i otrzymują od banku komórek certyfikat poświadczający zdeponowanie krwi pępowinowej dziecka. Co roku będą też musieli opłacać abonament (ok. 500 zł).
Przechowywanie krwi pępowinowej
Po badaniach krew zostaje poddana preparatyce w celu wyizolowania z niej komórek macierzystych. Trafiają one do specjalnej kasety. Od niedawna istnieje możliwość podziału pozyskanej krwi na dwie porcje o identycznym potencjale – trzeba za to jednak dopłacić. Kasety z komórkami macierzystymi są umieszczane w pojemnikach, które przechowuje się w komorze wypełnionej oparami ciekłego azotu (panuje tam temperatura poniżej minus 196°C). Zamrożone w ten sposób komórki można przechowywać prawdopodobnie nawet przez setki lat. Najstarsze komórki macierzyste, których jakość sprawdzono, miały 24 lata – po rozmrożeniu wykazywały takie same zdolności jak w momencie rozpoczęcia przechowywania.
