Kiedy zachodzi potrzeba wykonania u dziecka USG przezciemiączkowego?
dr n. med. Mariusz Kujawa*: Myślę, że przede wszystkim należy uściślić, czym jest to badanie. W największym skrócie: USG przezciemiączkowe jest badaniem obrazowym pierwszego wyboru u noworodków i niemowląt z podejrzeniem patologii mózgu. Badanie to pozwala rozpoznać wady rozwojowe, wodogłowie, krwawienie, niedotlenienie, torbiele czy guzy.
Warto wspomnieć, że badanie USG u noworodków pozwala na ocenę całego ośrodkowego układu nerwowego, czyli mózgu i rdzenia kręgowego. W przypadku rdzenia kręgowego najczęstsze patologie to przepukliny oponowe, rozszczepy kręgosłupa oraz zespół zakotwiczenia rdzenia.
Czytaj również: Mózg dziecka: rozwój w życiu płodowym
Badania przesiewowe: jakie choroby wykrywają?
Czy badanie to wykonuje się na oddziałach noworodkowych rutynowo, profilaktycznie?
Należy rozróżnić badania USG wykonywane ze wskazań medycznych od badań profilaktycznych u dzieci bez objawów chorobowych. Najczęstsze wskazana do wykonania badania USG mózgowia to: odchylenia w badaniu neurologicznym, opóźnienie rozwoju, nieprawidłowe powiększenie obwodu głowy, objaw zachodzącego słońca, przebyty uraz okołoporodowy lub niedotlenienie okołoporodowe, wcześniactwo, uwypuklone lub pulsujące ciemię, podejrzenie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Gdy jest mowa o profilaktyce to z kolei aktualnie zaleca się, aby każde dziecko miało wykonane USG przezciemiączkowe. Trzeba mieć jednak na uwadze, że ze względu na zarastanie ciemiączka badanie powinno być wykonane odpowiednio wcześnie.
Najlepiej jest, gdy badanie to połączone jest z wykonywanym u wszystkich dzieci USG bioderek. Takie rozwiązanie pozwala ograniczyć ilość wizyt dziecka u lekarza. Obecnie powszechne stają się tzw. całościowe badania USG noworodków, czyli USG bioderek, mózgowia i jamy brzusznej.
W jaki sposób diagnosta ocenia ośrodkowy układ nerwowy przy wykorzystaniu badania ultrasonograficznego?
W trakcie badania USG mózgowia oceniane są poszczególne struktury anatomiczne pod kątem ich położenia, wielkości, echogeniczności i echostruktury. Następnie badający wykonuje pomiary układu komorowego oraz przestrzeni płynowej na sklepistości mózgu i odnosi uzyskane wartości do norm odpowiednich dla wieku pacjenta.
Czy badanie USG przezciemiączkowe jest dla dziecka niekomfortowe?
Badanie jest bezbolesne i nieszkodliwe. W jego trakcie lekarz przykłada głowicę ultradźwiękową do głowy dziecka i za jej pomocą uzyskuje obraz struktur mózgu. Jeżeli dziecko zostanie nakarmione krótko przed wizytą, to zazwyczaj podczas badania jest zupełnie spokojne.
Dobrą praktyką jest również używanie przez badającego żelu podgrzanego do temperatury ciała. USG przezciemiączkowe odbywa się z reguły w obecności rodzica, a jeśli wymaga tego sytuacja – przy łóżku dziecka (np. gdy jest ono wcześniakiem i przebywa w inkubatorze). Do badania nie trzeba się w żaden sposób przygotowywać.
Czytaj również: Dysplazja stawów biodrowych. Kontrola bioder niemowlęcia
Profilaktyka dziecięca o którą powinnaś zadbać - morfologia, USG brzucha i co jeszcze?
Do jakiego wieku można wykonać USG przezciemiączkowe?
Badanie najlepiej wykonywać w ciągu pierwszych miesięcy życia dziecka, jednak technicznie możliwe jest jego przeprowadzenie nawet u kilkunastomiesięcznych pacjentów. Wynik badania USG jest miarodajny, jeżeli badanie jest wykonane przez zarośnięciem się ciemiączka przedniego. Fizjologicznie zarasta ono między 9. a 18. miesiącem życia dziecka.*dr n. med. Mariusz Kujawa – pediatra, autor licznych artykułów i doniesień zjazdowych z zakresu ptrasonografii. W 2009 roku został najmłodszym doktorem nauk medycznych w historii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Laureat Nagrody Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego za cykl prac dotyczących diagnostyki USG w pediatrii. Wykonuje badanie USG przeciemiączkowe (Diagnoson.pl) w Diagnoson Centrum USG i lekarze specjaliści w Gdańsku (Diagnoson.pl).
