Szczepienie dziecka, które cierpi na alergię wziewną lub pokarmową - to dla wielu rodziców temat kontrowersyjny. Nad rezygnacją ze szczepień zastanawiają się również rodzice, których dzieci zareagowały alergią na wcześniejsze szczepienie. Czy podawać szczepionki małym alergikom? Zapytaliśmy o to specjalistów.
Spis treści:
- Szczepionki są bezpieczne dla alergików
- Szczepienia dziecka z alergią za zgodą lekarza
- Alergia u dziecka po szczepieniu - skąd się bierze?
- Objawy alergii po szczepieniu
- Czy szczepić dziecko, które miało alergię po poprzedniej szczepionce?
Szczepionki są bezpieczne dla alergików
Szczepienie dziecka z alergią nie jest szkodliwe czy niewskazane. Profesor Andrzej Radzikowski, pediatra z wieloletnim doświadczeniem, nie ma wątpliwości: „Po pierwsze: można szczepić małego alergika, a po drugie: trzeba. Takie dzieci są bardziej skłonne do różnych zakażeń i w ich przypadku niektóre choroby przebiegają znacznie ciężej.
Na przykład ospa wietrzna u dziecka z nasilonym atopowym zapaleniem skóry może mieć przebieg wymagający hospitalizacji i to w szpitalu zakaźnym, co oczywiście stwarza dodatkowe zagrożenie dla zdrowia”.
Szczepionki są jednymi z najlepiej przebadanych preparatów medycznych, sprawdzanych nie tylko przez producenta, ale również niezależne, państwowe instytuty badawcze, takie jak Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny.
Dopiero po tym, kiedy zostanie sprawdzona każda partia szczepionek, trafiają one do ośrodków zdrowia, gdzie szczepi się zarówno małych, jak i dorosłych pacjentów. Dzięki szczepieniu mamy szansę uniknąć zarówno zachorowania, jak i powikłań związanych z przebyciem choroby.
Czytaj: Przeciwwskazania do szczepień - kiedy nie powinno się szczepić?
Sprawdź aktualny kalendarz szczepień
Szczepienia dziecka z alergią za zgodą lekarza
Rodzice alergików nie powinni się również obawiać, że szczepienie może nasilić nieprzyjemne i groźne objawy, jakie towarzyszą chorobom alergicznym: „Nie ma żadnych naukowych dowodów na to, iż szczepienie może nasilić alergię - wyjaśnia profesor Andrzej Radzikowski.
- A powiem nawet więcej: z punktu widzenia immunologii, pobudzenie limfocytów th1, z czym mamy do czynienia po podaniu szczepionki, powoduje supresję limfocytów th2, z którymi mamy do czynienia w przypadku alergii.”
Zatroskani rodzice przed wizytą szczepienną szukają informacji w internecie, ale zamiast wierzyć w doktora Googla, najlepiej spytać lekarza lub szukać wiedzy na stronach, gdzie znajdują się wiarygodne informacje, na przykład www.szczepienia.info (portal Narodowego Instytut Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny), www.szczepienia.gis.gov.pl oraz zaszczepsiewiedza.pl.
Lekarz, w trakcie wizyty, odpowie na wszystkie pytania i wątpliwości rodzica, oraz podejmie decyzję o klasyfikacji dziecka do szczepienia. Bezwzględnym przeciwskazaniem do szczepienia, o czym zawsze należy poinformować lekarza, jest natomiast wystąpienie ostrej reakcji anafilaktycznej po szczepieniu w przeszłości. Jednak takie zdarzenia bywają niezwykle rzadkie.
Wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego o mniejszym nasileniu (na przykład ból w miejscu w wkłucia, rumień, opuchlizna czy swędząca wysypka), może dotyczyć zarówno dzieci alergicznych, jak i tych, które nie cierpią na tę przypadłość. Szczepienie jest więc inwestycją w bezpieczną przyszłość dziecka, także alergicznego.
Warto jednak pamiętać, by nie szczepić dzieci, gdy choroba alergiczna przebiega u nich w stopniu zaostrzonym i wtedy, gdy stężenie alergenów w powietrzu jest silne. Nie jest również wskazane podawanie w tym samym czasie szczepień i preparatów odczulających - wtedy trudniej ocenić niepożądane odczyny poszczepienne.
Czytaj: Powikłania po szczepieniu – kiedy mogą wystąpić?
Szczepionka na meningokoki - rodzaje, przeciwwskazania, cena
Alergia u dziecka po szczepieniu - skąd się bierze?
Dziecko przez pół roku po swoich narodzinach jest chronione przeciwciałami, które otrzymało od mamy w trakcie życia płodowego, a później również w trakcie karmienia. Po tym czasie organizm niemowlęcia samodzielnie zaczyna stawiać czoła drobnoustrojom.
Zadaniem szczepionek jest mu w tym pomóc. Jednak nie każdy organizm reaguje tak samo - u większości dzieci wszystko może być w porządku, ale co robić w przypadku, gdy szczepionka wywołuje alergię u niemowlaka i jaki jest cel podawania mu szczepionki?
Alergia po szczepieniu może być skutkiem reakcji organizmu na któryś ze składników szczepionki. Alergię mogą wywoływać zawarte w szczepionkach antygeny, stabilizatory, konserwanty. Szczepionki przeciwko takim chorobom jak odra, różyczka, świnka, grypa produkuje się na kurzych zarodkach, więc mogą się w nich znaleźć śladowe ilości białka kurzego.
Czytaj: Alergia pokarmowa u dzieci. Przyczyny, objawy i zapobieganie uczuleniom pokarmowym
Szczepionki skojarzone - przed czym chronią szczepienia typu 6w1 lub 5w1
Objawy alergii po szczepieniu
Charakterystyczne objawy alergiczne, które mogą wystąpić po szczepieniu w miejscu ukłucia to:
- rumień,
- obrzęk
- bolesność.
Na skórze całego ciała lub na ograniczonych jego obszarach może wystąpić:
- wysypka, najczęściej o charakterze plamistym, swędząca, o zmiennej lokalizacji, określana często pokrzywką.
- często występuje również gorączka.
Wszystkie te objawy powinny minąć w ciągu 24 godzin od podania zastrzyku.
W wypadku, gdy uczulenie na konkretny składnik szczepionki jest bardzo silne, może dojść do wstrząsu anafilaktycznego. Można go rozpoznać po:
- dusznościach,
- przyspieszonym tętnie dziecka,
- nadmiernej potliwości,
- utracie przytomności.
Czy szczepić dziecko, które miało alergię po poprzedniej szczepionce?
- Warto podkreślić, że dużo większym niebezpieczeństwem jest, gdy dziecka, a zwłaszcza alergika, nie zaszczepi się w ogóle. To może sprawić, że przebieg ewentualnej choroby będzie u niego dużo cięższy - podkreśla lek. med. Marta Cieszkowska.
Alergia po szczepieniu u niemowlaka nie stanowi więc przeciwwskazania do wykonania szczepienia. A wręcz wskazane jest wykonywanie szczepień zwłaszcza u dzieci z alergiami. Potrzebują one jak najskuteczniejszej ochrony przed chorobami, które u nich mają szczególnie ciężki przebieg.
Powikłania po odrze lub grypie są znacznie poważniejsze niż objawy poszczepiennej alergii u niemowlaka. Jeśli tylko silna reakcja anafilaktyczna zostanie w przypadku konkretnego dziecka wykluczona przez lekarza, należy postępować według kalendarza szczepień i za każdym razem konsultować się z alergologiem.
Dobrze jest podawać alergikom szczepionki w szpitalu, gdzie ryzyko wystąpienia poważnych powikłań zostanie zupełnie zminimalizowane.
Czytaj: Szczepionka 6w1. Cena, dawkowanie i zalety szczepionek skojarzonych 6w1