Ospa wietrzna u niemowlęcia zdarza się, choć dość powszechne jest przekonanie, że niemowlęta i roczne dzieci nie chorują na ospę wietrzną, ponieważ chronią je przeciwciała przekazane przez mamę podczas ciąży.
Ta opinia jest błędna: nawet jeśli mama przechorowała „wiatrówkę” w dzieciństwie, a w ciąży przekazała przeciwciała dziecku, to w ciągu kilku tygodni znikają one z organizmu malca. Dlatego już 3– czy 4-miesięczny szkrab może zachorować na ospę.
Spis treści
- Ospa wietrzna u niemowlęcia - jak można się nią zarazić?
- Jakie są objawy ospy wietrznej u niemowlaka?
- Jak leczyć ospę wietrzną u niemowlaka?
- Jak pielęgnować niemowlę z ospą wietrzną?
- Kiedy po ospie można wyjść na spacer z niemowlęciem?
- Czy niemowlę można zaszczepić na ospę?
- Niemowlęta nie posiadają wrodzonej odporności na ospę. Mama może przekazać niemowlęciu przeciwciała w kierunku ospy, jednak w ciągu kilku tygodni znikają one z organizmu dziecka.
- Ospa u niemowlaka objawia się najpierw gorączką i wysypką, która przypomina czerwone plamki i grudki. W ciągu kilku, kilkunastu godzin zmieniają się w pęcherzyki wypełnione przezroczystym, surowiczym płynem.
- Jeśli u dziecka pojawią się charakterystyczne objawy ospy, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem. Choroba może prowadzić do powikłań, np. zapalenia móżdżku, opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenia płuc.
Ospa wietrzna u niemowlęcia - jak można się nią zarazić?
Ospa wietrzna u niemowlęcia może mieć kilka źródeł. Wirusa ospy można złapać nie tylko od osoby chorej na ospę, ale także od chorego z półpaścem. Sprawcą obu chorób jest ten sam wirus, który po zakażeniu wywołuje ospę wietrzną. Jednak po wyzdrowieniu nie znika z organizmu, pozostaje w nim uśpiony.
Gdy dojdzie do spadku odporności, co często dzieje się u osób starszych, ponownie daje o sobie znać. Ale wówczas nie wywołuje ospy wietrznej, lecz właśnie półpasiec. Chory na tę bolesną i przykrą chorobę zakaża wirusem, który u swojej ofiary wywołuje ospę wietrzną.
Wirus ospy jest bardzo zaraźliwy. Potrafi przenosić się na odległość kilkunastu metrów! Wystarczy przebywanie z chorym na ospę w jednym pokoju, aby złapać od niego zarazki.
Niemowlę może więc zarazić się zarówno od starszego rodzeństwa chorego na ospę, jak i od rodzica czy dziadków chorych na półpasiec. Przechorowanie ospy wietrznej zapewnia odporność na resztę życia. Do ponownego zakażenia dochodzi w wyjątkowych sytuacjach.
Czytaj: Ospa wietrzna u dzieci: jak pomóc dziecku, które ma ospę
Powikłania ospy - czy mogą być groźne i jak ich unikać?
Jakie są objawy ospy wietrznej u niemowlaka?
Od zakażenia do pojawienia się pierwszych objawów mijają zazwyczaj 2–3 tygodnie, zwykle 14 dni. Choroba u niemowląt zaczyna się gorączką i wysypką. Rzadko poprzedzają ją inne objawy ospy.
Wysypka najpierw pojawia się na główce, ale dość szybko „rozsypuje” się na resztę ciała. Mogą być wszędzie: na głowie, w buzi, w okolicy krocza. Wolne od niej pozostają czasem tylko podeszwy stóp.
Początkowo zmiany skórne przypominają czerwone plamki i grudki. W ciągu kilku, kilkunastu godzin zmieniają się w pęcherzyki wypełnione przezroczystym, surowiczym płynem. Przypominają one krople rosy na płatku róży, bo skóra wokół pęcherzyka jest zwykle zaczerwieniona.
Płyn wkrótce mętnieje i pęcherzyk przysycha w strupek, który odpada, pozostawiając na kilka tygodni niewielkie przebarwienie. Pęcherzyki swędzą, dlatego dziecko jest rozdrażnione, marudne, traci apetyt i często popłakuje.
Na skórze malca mogą być jednocześnie plamki, grudki, pęcherzyki i strupki. To dlatego, że wysypka pojawia się zwykle rzutami: do poprzednich wykwitów dołączają nowe. Po kilku dniach, gdy nie pojawiają się już nowe rzuty, zmiany skórne stopniowo przysychają i znikają.
Czytaj: Ospa poronna - łagodna i skąpoobjawowa postać ospy wietrznej
Czy na ospę można zachorować drugi raz?
Jak leczyć ospę wietrzną u niemowlaka?
W przypadku ospy wietrznej u niemowlaka trzeba jak najszybciej wybrać się do lekarza. Wystarczy wizyta w przychodni – pediatra lub lekarz rodzinny bez trudu rozpozna ospę wietrzną. Choroba może prowadzić do powikłań, np. zapalenia móżdżku, opon mózgowo-rdzeniowych lub zapalenia płuc.
Ospa wietrzna u niemowlaka bywa naprawdę dokuczliwa. Dlatego lekarz może zdecydować o podaniu dziecku leku przeciwwirusowego: acyklowiru. Doradzi też, jak pielęgnować malca w chorobie, aby łagodzić przykre dolegliwości.
Jak pielęgnować niemowlę z ospą wietrzną?
- W czasie ospy wietrznej nie można dziecku podawać preparatów z ibuprofenem. Wirus osłabia odporność dziecka, a ibuprofen może to jeszcze nasilić. Dlatego niemowlęciu podawaj wyłącznie paracetamol, który nie tylko obniża gorączkę, ale także łagodzi ból.
- Gdy paracetamol niewystarczająco zbija temperaturę, zrób dziecku chłodne okłady na czoło i łydki.
- Jeśli lekarz zlecił lek przeciwwirusowy w tabletkach, podziel tabletkę na odpowiednie porcje. Porcję skrusz między listkami folii, wysyp na łyżeczkę, dodaj odrobinę wody lub mleka i podaj dziecku. Lek ten można jednak zacząć podawać tylko na początku choroby. Rozpoczęcie terapii po 2–3 dniach od zachorowania nie ma już sensu. Podawaj lek tak często i tak długo, jak zalecił lekarz.
- Pokutuje pogląd, że wysypkę w ospie wietrznej trzeba smarować płynnym pudrem. To błąd. Takie specyfiki dają chwilową ulgę, ale mogą sprzyjać nadkażeniu bakteryjnemu wykwitów skórnych.
- Niektórzy lekarze polecają smarowanie 1-procentowym roztworem wodnym gencjany (to fioletowy płyn, który kupisz w aptece bez recepty). Nie nadaje się do tego roztwór alkoholowy, ponieważ po posmarowaniu będzie szczypał. Patyczkami do uszu nakłada się go punktowo na nowe wykwity. Niestety, jeśli zabrudzeniu ulegnie ubranko malca lub pościel, a trudno tego uniknąć, nie zawsze udaje się to wyprać.
- Chory malec może niechętnie jeść. Nic dziwnego, być może ma zmiany w buzi, na śluzówkach. Warto mu wówczas podawać mleko częściej, ale małymi porcjami. Maluszka karmionego naturalnie nie należy odstawiać od piersi, bo w mleku są czynniki wzmacniające odporność.
Pamiętaj!
To nieprawda, że dziecka chorego na ospę wietrzną nie można kąpać ani myć. Ten szkodliwy pogląd, który wciąż niestety pokutuje, przynosząc więcej szkody, niż pożytku. Dziecko wręcz trzeba myć, ponieważ brak codziennej toalety grozi powikłaniami, np. zakażeniem wykwitów (co może się skończyć pobytem w szpitalu zakaźnym).
Oczywiście, malca trzeba myć bardzo delikatnie, aby nie zerwać pęcherzyków ani strupków. Po kąpieli skórę należy osuszać dotknięciami, bez pocierania ręcznikiem.
Czytaj: Ospa w ciąży – co powinnaś zrobić, gdy miałaś kontakt z wirusem ospy?
Blizny po ospie - jak pozbyć się blizn po ospie wietrznej
Kiedy po ospie można wyjść na spacer z niemowlęciem?
Ospa wietrzna osłabia odporność na kilka tygodni. Dlatego już po wyzdrowieniu lepiej nie zabierać dziecka do miejsc, gdzie jest dużo ludzi, np. supermarketu. Pierwszy spacer po chorobie nie powinien trwać zbyt długo.
Najlepiej stopniowo wydłużać spacery, unikając wędrówek w deszczowe, chłodne lub wietrzne dni. W pogodne dni zaś warto osłaniać dziecko przed promieniami słonecznymi.
Czy niemowlę można zaszczepić na ospę?
Przed zachorowaniem na ospę wietrzną chroni szczepionka. Znajduje się w kalendarzu szczepień zalecanych, odpłatnych. Może ją dostać malec, który skończył 9 miesięcy, ale skuteczność jest większa, jeśli dziecko zostanie zaszczepione dopiero po pierwszych urodzinach (wówczas wystarczy jedna dawka).
Koszt szczepionki to 160-200 zł. Od 2009 roku szczepionka przeciwko ospie wietrznej jest bezpłatna dla dzieci z wybranych grup, np. z uczęszczających do żłobka lub upośledzoną odpornością lub białaczką.
Sprawdź: Aktualny kalendarz szczepień dziecka - szczepienia obowiązkowe i zalecane
Źródło: miesięcznik "M jak mama"
