Spis treści
- Pani doktor, czym tak naprawdę jest trzydniówka?
- Czy trzeba iść do lekarza, gdy podejrzewamy trzydniówkę?
- W jaki sposób dziecko się zaraża trzydniówką?
- Jaki jest przebieg trzydniówki?
- Czy można zapobiegać trzydniówce?
- Jak można pomóc dziecku choremu na trzydniówkę?
Pani doktor, czym tak naprawdę jest trzydniówka?
– Trzydniówka to powszechna choroba najmłodszych dzieci, nazywana także rumieniem nagłym. Zapadają na nią najczęściej niemowlęta i dzieci do 3. roku życia. Do końca lat 80. ubiegłego wieku nieznane były jej przyczyny. Teraz wiadomo już, że tę łagodną chorobę wieku dziecięcego wywołuje wirus human herpesvirus 6.
Pierwsze objawy trzydniówki pojawiają się po 10–14 dniach od kontaktu z wirusem, ale chory zaraża już tydzień przed pojawieniem się objawów.
Czy trzeba iść do lekarza, gdy podejrzewamy trzydniówkę?
– Nawet jeśli są wszelkie powody, aby przypuszczać, że dziecko przechodzi trzydniówkę, nie należy wyręczać lekarza, stawiając diagnozę samodzielnie. Trzeba iść do lekarza zawsze, gdy u małego dziecka pojawia się wysoka temperatura - przy trzydniówce wizyta u pediatry jest niezbędna.
Gorączka może być objawem trzydniówki, u niektórych dzieci występuje też w czasie ząbkowania. Jednak może też zwiastować poważniejsze choroby, które wymagają leczenia, na przykład anginę, zapalenie ucha lub infekcję dróg moczowych. Dziecko powinien zbadać lekarz, żeby wykluczyć inne infekcje.
Czytaj: Chore niemowlę: czy zawsze trzeba iść do lekarza?
Rumień zakaźny. Przyczyny czerwonych policzków u niemowlaka
W jaki sposób dziecko się zaraża trzydniówką?
– Choć na trzydniówkę chorują tylko dzieci, zarażać mogą także dorośli, którzy przenoszą wirus. Rozprzestrzenia się drogą kropelkową, można go „złapać” przez pocałunek albo korzystanie z tych samych naczyń, co chory. Szczególnie niemowlęta, które wkładają do ust wszystko, co wpadnie im w ręce, mogą łatwo przekazywać sobie wirus, np. na poślinionych zabawkach. Choroba nie jest jednak bardzo zaraźliwa, więc nie dochodzi do epidemii.
Jaki jest przebieg trzydniówki?
– Objawia się gorączką, która pojawia się nagle, bez wcześniejszych zapowiedzi. Temperatura może sięgać 39–40°C. Nie występują kaszel ani katar. Bywa, że rozpalony maluch traci humor, apetyt, jest nieco ospały i apatyczny. Może się pojawić biegunka, zaczerwienienie gardła, powiększenie węzłów chłonnych albo ból ucha.
Jednak najczęściej jest tak, że dziecko chętnie je i ma ochotę na zabawę, a o tym, że nie wszystko jest w porządku, świadczy wyłącznie jego rozpalone czoło. Rodzice opisują, że to tak, jakby zupełnie zdrowe dziecko miało gorączkę bez wyraźnego powodu.
Wysoka temperatura ustępuje samoistnie mniej więcej po trzech dniach, choć niekiedy przeciąga się do czterech lub pięciu dni. Wraz ze spadkiem temperatury – czasem jest to nawet mniej niż standardowe 36,6°C – na ciele dziecka pojawia się wysypka.
Różowe plamki mogą występować na całym ciele, choć najczęściej pokrywają brzuch i klatkę piersiową. Po kilku, kilkunastu godzinach znikają. Dopiero pojawienie się wysypki daje pewność, że mieliśmy do czynienia właśnie z trzydniówką. Jednak zdarza się, choć nieczęsto, że rumień nagły przebiega bez wysypki.
Czytaj: Zapalenie krtani u dziecka: przyczyny, objawy, leczenie
Grypa u dzieci: jak rozpoznać objawy? Leczenie grypy u dziecka
Czy można zapobiegać trzydniówce?
– Nie znaleziono na to sposobu. Nie ma szczepionek ani skutecznych metod unikania wirusa. Za to jest pewność, że choroba nie wróci – jej przebycie daje maluchowi odporność na całe życie. Większość dzieci do 3. roku życia przechorowuje trzydniówkę.
Jak można pomóc dziecku choremu na trzydniówkę?
– Na trzydniówkę nie ma lekarstwa, ale można i trzeba łagodzić objawy gorączki. Po pierwsze dlatego, żeby przynieść ulgę zmęczonemu wysoką gorączką dziecku. Po drugie, ważniejsze, żeby nie dopuścić do zbyt dużych skoków temperatury, które mogą doprowadzić do drgawek. Dlatego warto regularnie kontrolować temperaturę dziecka. Jeśli oscyluje ona w okolicach 38°C, wszystko wskazuje, że organizm walczy z chorobą, i takiej gorączki nie trzeba zbijać.
Jednak gdy temperatura przekracza 38°C i rośnie, trzeba podawać zalecone przez lekarza leki przeciwgorączkowe. Można także stosować domowe sposoby obniżania gorączki: zimne okłady na kark i czoło dziecka lub kąpiel chłodzącą – temperatura wody powinna być o 2°C niższa od aktualnej temperatury ciała dziecka. W aptekach dostępne są plastry chłodzące, ale równie skuteczne będą kompresy, np. ze zmoczonej w chłodnej wodzie pieluchy tetrowej.
Maluchowi trzeba podawać więcej płynów, najlepiej wodę o pokojowej temperaturze. Dziecko karmione naturalnie trzeba przystawiać do piersi częściej, nawet jeśli samo się tego nie domaga. Nie ma bezwzględnej konieczności trzymania malca w łóżku, ale lepiej wstrzymać się od forsownych zabaw, bezpieczniej też odpuścić sobie spacery.
Nie zapominajmy jednak o regularnym wietrzeniu mieszkania. Nie przegrzewajmy pomieszczenia, w którym przebywa chore dziecko – optymalna temperatura to 19–20°C.
Czytaj: Kalendarz rozwoju dziecka - sprawdź etapy rozwoju niemowlaka!
Jaki termometr dla dziecka wybrać?
Zobacz galerię wysypek i sprawdź, jak je odróżnić?
miesięcznik "M jak mama"
