Mleko matki – kobiecy pokarm jest najbardziej naturalny, a jednocześnie unikatowy i niedościgniony. Nawet przy obecnych możliwościach naukowych i technologicznych nie opracowano mieszanki, która mogłaby mu dorównać.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią do ukończenia przez dziecko 6. miesiąca życia, następnie kontynuację karmienia pokarmem matki do 12. miesiąca życia. Dlatego, że jest to najwłaściwszy sposób żywienia. Czy mleko matki naprawdę wpływa znacząco na rozwój niemowlęcia?
Spis treści
- Co wiemy o skaldzie kobiecego mleka?
- Mleko matki tworzy u dziecka mikroflorę jelit
- Mleko matki przyspiesza rozwój wcześniaków
- Mleko matki zwalczy raka?
Co wiemy o skaldzie kobiecego mleka?
Mleko matki zawiera idealnie dostosowane do potrzeb dziecka skład: odpowiednie ilości białka, tłuszczów i węglowodanów. Ale to nie tylko pokarm – ważnym jego walorem są właściwości prozdrowotne, a nawet lecznicze.
Mleko matki zawiera bowiem kilkaset substancji i żywych komórek, które biorą udział w procesach immunologicznych. Są to np. proteiny zwalczające drobnoustroje (m.in. laktoferyna, lizozym, fibronektyna) oraz czynniki o działaniu przeciwzapalnym (prostaglandyny, antyoksydanty, kortyzol).
Czytaj również: Jak zwiększyć laktację? Zobacz, co powinnaś zrobić, by karmić jak najdłużej
Mleko kobiece: co może zaszkodzić mleku matki?
Mleko matki tworzy u dziecka mikroflorę jelit
Prawidłowa flora bakteryjna jelit jest bardzo ważna nie tylko dla funkcjonowania przewodu pokarmowego. Tworzy ona złożony ekosystem, który wpływa na ogólną zachorowalność podczas całego życia człowieka.
Naukowcy podkreślają, że kluczowe znaczenie dla kształtowania się tego ekosystemu u noworodka ma karmienie piersią. Zawiera ono bowiem bifidobakterie i bakterie z grupy Lactobacillus, które hamują rozwój bakterii chorobotwórczych. Szczególnie cenna jest pod tym względem siara.
Podczas pierwszego karmienia następuje kolonizacja przewodu pokarmowego dziecka florą bakteryjną z mleka matki – siara wyściela śluzówkę jelita dziecka, chroniąc ją przed bakteriami chorobotwórczymi i przyczyniając się do tworzenia prawidłowej flory bakteryjnej.
Noworodki pozbawione mleka matki lub karmione nim w małych ilościach mają mniej korzystnych bakterii, co odbija się na ich zdrowiu.
W porównaniu z nimi dzieci karmione od początku piersią rzadziej chorują nie tylko na infekcje przewodu pokarmowego – prawidłowa mikroflora jelit wpływa na układ odpornościowy, a więc dzięki jej normalizacji u dzieci karmionych naturalnie stwierdza się też mniej zakażeń układu oddechowego, zapaleń gardła, uszu, a także mniejszą skłonność do alergii.
Mleko matki przyspiesza rozwój wcześniaków
WHO uznała kobiece mleko za najlepszy środek do żywienia i leczenia wcześniaków i noworodków z niską masą urodzeniową. Udowodniono bowiem naukowo, że jego podawanie zapobiega lub łagodzi przebieg takich powikłań wcześniactwa jak martwicze zapalenie jelit, retinopatia, sepsa i inne ciężkie zakażenia.
Stwierdzono też, że podawanie przedwcześnie urodzonym i chorym noworodkom kobiecego mleka korzystnie wpływa na ich rozwój neurologiczny, tolerancję pokarmową, zmniejsza ryzyko nadciśnienia tętniczego, chorób układu krążenia, otyłości i cukrzycy w wieku późniejszym.
Amerykańska firma Prolacta Bioscience wytwarza z kobiecego mleka specjalne preparaty dla wcześniaków i dzieci o niskiej masie urodzeniowej (nawet poniżej 1000 g). W przypadku tych dzieci preparaty z mleka mają przewagę nad samym mlekiem.
Dlaczego? Do rozwoju mózgu każdego noworodka niezbędna jest odpowiednia ilość białka, a potrzeby żywieniowe wcześniaka są nawet większe niż dziecka urodzonego o czasie; potrzebuje on także więcej tłuszczu, witamin, minerałów, pierwiastków śladowych, immunoglobulin i energii.
Badania dowodzą, że wzmacniacze z ludzkiego mleka mają przewagę nad innymi: skraca się czas hospitalizacji i żywienia pozajelitowego dzieci, mniej notuje się przypadków martwiczego zapalenia jelit, sepsy i innych zakażeń. Preparaty z mleka są drogie, na wyprodukowanie 1 litra wzmacniacza potrzeba 10 litrów mleka, ale pozytywne efekty ich działania sprawiły, że w USA są refundowane przez firmy ubezpieczeniowe.
Twórzmy banki mleka
Wobec faktu, że mleko ludzkie jest tak cenne, warto podnieść temat reaktywacji w Polsce banków mleka. Ostatni z nich został zlikwidowany w latach 90. XX wieku. Przyczyną likwidacji było głównie pojawienie się AIDS, ale – jak dowodzi przykład z USA – obecnie jest możliwe stworzenie systemu kontroli, który skutecznie eliminuje ryzyko zakażenia.
W Polsce istnieje kilkanaście Banków Mleka Kobiecego. Ich adresy można znaleźć na stronie http://bankmleka.pl/29-banki-mleka-w-polsce.html.
Czytaj również: Jak powstaje mleko kobiece?
Odporność dziecka karmionego piersią: mleko mamy daje niemowlakowi odporność
Mleko matki zwalczy raka?
Dzięki wyjątkowym właściwościom ludzkie mleko znajduje coraz szersze zastosowanie w medycynie, także w leczeniu osób dorosłych. Stosuje się je w profilaktyce i terapii biegunek, niedoborów odporności, przewlekłej niewydolności nerek, ciężkim refluksie żołądkowo-jelitowym, niektórych chorobach metabolicznych, leczeniu po operacjach przewodu pokarmowego.
– Obiecujące są próby leczenia mlekiem kobiecym wybranych chorób nowotworowych, takich jak brodawczak skóry czy glejak – mówi dr Urszula Bernatowicz-Łojko z Torunia. – Do tego celu wykorzystuje się laboratoryjnie uzyskiwane z pokarmu kompleksy białkowo-tłuszczowe wzbudzające apoptozę (od redakcji: śmierć) komórek nowotworowych bez naruszania zdrowej tkanki.
Najnowsze badania z dużym prawdopodobieństwem wskazują na obecność w mleku multipotencjalnych komórek macierzystych. Jeśli to się potwierdzi, mleko mogłoby być ich doskonałym, łatwo dostępnym źródłem (teraz pozyskuje się je ze szpiku, krwi pępowinowej i embrionów).
Dzięki nieograniczonej zdolności do podziału i rozwoju, komórki macierzyste są w stanie odtworzyć dowolne komórki organizmu uszkodzone w wyniku choroby czy urazu. Dlatego mówi się o możliwości wykorzystania ich m.in. w leczeniu chorób nowotworowych, przy przeszczepach i uszkodzeniach rdzenia kręgowego.
miesięcznik "M jak mama"
