Odruch ssania to jeden z odruchów noworodkowych, w którymi rodzi się dziecko i które pozwalają mu przystosować się do życia w nowym środowisku.
Ponieważ noworodek ma jeszcze nierozwinięty układ nerwowy, jego ruchy są automatyczne i niezależne od woli. Czasem jednak mogą działać nieprawidłowo - wtedy malec może mieć problemy z uchwyceniem piersi i trzeba go tego po prostu nauczyć. Co robić, gdy noworodek nie umie ssać piersi i ma zaburzony odruch ssania?
Spis treści
- Dlaczego dziecku jest potrzebny odruch ssania?
- Kiedy mogą pojawić się problemy z odruchem ssania?
- Co robić, gdy noworodek ma zaburzony odruchu ssania?
- Jak stymulować odruch ssania?
Dlaczego dziecku jest potrzebny odruch ssania?
Ponieważ noworodek nie potrafi jeszcze sterować ruchami swojego ciała, nie jest też w stanie świadomie ssać piersi. By mógł po narodzinach pić mleko mamy, już w życiu płodowym wykształca się odruch ssania, polegający na tym, że noworodek odruchowo zaczyna ssać wszystko, co znajdzie się w jego zasięgu – nie tylko pierś, ale też palec, kołderkę i inne przedmioty.
Odruch ssania jest mu potrzebny nie tylko do jedzenia. Ssanie uspokaja i wycisza malucha, pobudza pracę jelit, ułatwia wypróżnianie, umożliwia skoordynowanie połykania i oddychania przez nos.
W prawidłowym ssaniu piersi pomaga położenie noworodka na brzuchu mamy tuż po narodzinach, czyli kontakt skóra do skóry. Dziecko odruchowo szuka wtedy pokarmu.
W trzecim miesiącu życia odruch ssania zanika. W tym wieku niemowlę samodzielnie decyduje, kiedy ssać pierś i robi to zwykle tylko wtedy, gdy jest głodne.
Czytaj również: Badania przesiewowe u noworodków: co musisz o nich wiedzieć?
4 kroki do udanego karmienia piersią, czyli jak dobrze zacząć karmienie
Kiedy mogą pojawić się problemy z odruchem ssania?
Problemy ze ssaniem mogą mieć noworodki z zaburzeniami neurologicznymi, ale najczęściej doświadczają ich wcześniaki. Trudno tu mówić o zaburzeniach tego odruchu: wcześniaki mogą mieć słabą lub niedojrzałą zdolność ssania, ponieważ odruch nie jest w pełni rozwinięty.
Problemy objawiają się nieefektywnym ssaniem, złą pracą języka i mięśni żuchwy, złą synchronizacją przełykania i oddychania itd. Dlatego wiele wcześniaków jest karmiona sondą, do momentu, kiedy odruch ssania nie rozwinie się u nich całkowicie.
Co robić, gdy noworodek ma zaburzony odruchu ssania?
Zdarza się, że odruch ssania u noworodka jest zaburzony. Po przystawieniu do piersi odwraca główkę, pręży się, płacze, albo natychmiast wypuszcza brodawkę z ust. W takim wypadku upewnij się, że prawidłowo przystawiasz niemowlaka do piersi. Być może winna jest pozycja do karmienia, wklęsłe lub płaskie brodawki, zbyt wolne lub zbyt szybkie wypływanie pokarmu.
Nawet jeśli dziecko nie chce ssać, nie poddawaj się i podejmuj próby przystawiania dziecka do piersi kilka razy dziennie przez 2-3 tygodnie. Rób to jednak tylko wtedy, gdy maluch jest spokojny. Cały czas odciągaj pokarm i podawaj przy pomocy łyżeczki lub kroplomierza.
Jak stymulować odruch ssania?
Amerykańscy neonatolodzy z University Hospitals Rainbow Babies & Children's Hospital w Cleveland polecają proste ćwiczenia:
Spacer po języku
- Dotknij palcem policzka dziecka, przesuwając się w kierunku jego ust. Następnie zachęć go do otwarcia ust.
- Palcem wskazującym pomasuj zewnętrzną część dziąseł dziecka, zaczynając od środka górnego lub dolnego dziąsła dziecka i przesuwając się w obie strony.
- Naciśnij czubek języka dziecka i policz powoli do trzech. Zwolnij nacisk i przesuń palec głębiej (przerwij, jeśli dziecko się krztusi).
- Powtórz ćwiczenie trzy lub cztery razy przed każdym karmieniem.
Uciskanie języka
- Włóż palec wskazujący (paznokciem do dołu) do buzi dziecka tak, aby paznokciem delikatnie naciskać na język dziecka.
- Pozostaw palec w tej pozycji przez około trzydzieści sekund, podczas gdy dziecko będzie go ssać.
- Powoli obracaj palec tak, aby opuszka palca znajdowała się na języku dziecka i naciskaj na jego język, stopniowo wyciągając palec z ust.
- Powtórz to ćwiczenie kilka razy, zanim przystawisz dziecko do piersi.
