Spis treści
- Czy wcześniaki powinny być szczepione?
- Kiedy szczepić wcześniaki?
- Jakie szczepienia dla wcześniaków?
- Na co szczególnie narażone są wcześniaki?
Jedną z wielu ważkich kwestii, które budzą kontrowersje w przypadku wcześniaków są szczepienia. Pojawiają się argumenty, że tak małe dzieci nie powinny być szczepione, aby im nie zaszkodzić. Czy te obawy są uzasadnione? Czy i kiedy powinno się szczepić dzieci urodzone przedwcześnie i jak to najczęściej wygląda w polskiej praktyce?
Czy wcześniaki powinny być szczepione?
Szczepienie wcześniaków zalecają polscy i zagraniczni eksperci (m.in. Amerykańska Akademia Pediatrii i CDS - Center for Disease Control).
Jak zaznaczają m.in. prof. Anna Dobrzańska, były konsultant krajowy w dziedzinie pediatrii, prof. Ewa Helwich, członkini zarządu Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego czy prof. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, prezes Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego, które wzięły udział w specjalnym panelu, poświęconym szczepieniom wcześniaków, organizowanym przez Fundację Wcześniak w 2012 roku - szczepienie dzieci urodzonych przedwcześnie nie tylko powinno być praktykowane, ale należy zadbać, by odbywało się zgodnie z wiekiem metrykalnym dziecka.
Niska masa urodzeniowa i wiek ciążowy nie powinny stanowić przeciwwskazań do wykonania szczepień. Takiej przeszkody nie stanowi także często występująca u wcześniaków dysplazja oskrzelowo-płucna czy leczenie wziewnymi preparatami steroidowymi.
Co więcej, przeszkody do wykonania zastrzyku nie stanowi również fakt przebywania dziecka na oddziale noworodkowym i oddziale intensywnej opieki medycznej. Takie rozwiązanie może nawet pomóc, ponieważ stan zdrowia dziecka będzie w pierwszych dobach po wykonaniu szczepienia nieustannie monitorowany.
Jeśli nie ma innych przeciwwskazań, powinno się poddać dziecko szczepieniu. Wyjątkiem jest szczepienie BCG - przeciwko gruźlicy, które wykonuje się u noworodków, gdy osiągną masę ciała równą bądź większą niż 2000 g.
O tym, czy szczepienie wcześniaka zostanie wykonane, decyduje stan kliniczny dziecka. Wskazanie do szczepienia wcześniaków dotyczy zarówno szczepionek obowiązkowych, jak i zalecanych.
Czytaj: Z jakiej pomocy mogą korzystać rodzice wcześniaków?
Czytaj: Uwaga wcześniak! Specjaliści doradzają rodzicom, jak postępować w czasie epidemii
Czy rodzice mogą przebywać z dzieckiem w szpitalu w czasie epidemii?
Kiedy szczepić wcześniaki?
Szczepienia wcześniaków często są wykonywane w okolicy 12. tygodnia życia dziecka, ponieważ lekarze i rodzice obawiają się, że albo w ogóle nie zadziałają, albo zamiast pomóc - zaszkodzą.
Jednak niepożądane odczyny poszczepienne nie pojawiają się u najmłodszych noworodków częściej niż u ich kolegów urodzonych w terminie. Eksperci dodają również, że w przypadku kwalifikacji konkretnego dziecka do szczepienia zupełnie wystarczające są opinie lekarza pediatry, lekarza rodzinnego i neonatologa. Kwestia ta, poza szczepieniami DTP i polio, nie wymaga konsultacji z neurologiem dziecięcym, do którego często kierują się młodzi rodzice.
Sprawdź: Aktualny kalendarz szczepień obowiązkowych i zalecanych
Jakie szczepienia dla wcześniaków?
Szczepienia wcześniaków niewiele różnią się od tych, którym poddaje się dzieci urodzone w terminie. Zaleca się, by pierwsze szczepionki: BCG, WZW B, DTP-a-HBV-IPV-HIB, PCV wykonywać u wcześniaków jeszcze podczas ich pobytu na oddziale noworodkowym, by móc dzieci cały czas obserwować. Dzięki temu będzie również można uniknąć opóźnień, które tak często pojawiają się w przypadku szczepienia wcześniaków.
W przypadku szczepień wcześniaków na gruźlicę, jak wspomniano, należy poczekać, aż osiągną masą ciała nie mniejszą niż 2000 g. Wcześniaki otrzymują szczepionki w takiej samej dawce, co dzieci urodzone w terminie.
Ze względu na niską masę mięśniową dzieci zaleca się stosowanie szczepionek skojarzonych, które pozwolą na uniknięcie wielu wstrzyknięć i zaoszczędzą dziecku bólu. O uznanie tego rodzaju szczepionek jako obowiązkowych w przypadku wcześniaków walczy m. in. Fundacja Wcześniak.
Warto pamiętać, że do 28. tygodnia życia dziecka powinno się wykonać także szczepienia przeciwko rotawirusom.
Przeczytaj także: Szczepienia dzieci - szczepić czy nie szczepić?
Na co szczególnie narażone są wcześniaki?
W przypadku wcześniaków refunduje się w Polsce szczepienia przeciwko pneumokokom. Dzieci przedwcześnie urodzone są bowiem szczególnie narażone na rozwój choroby pneumokokowej, ponieważ mają niewykształcone jeszcze mechanizmy odporności wrodzonej i nabytej - wszystko z powodu niedoboru przeciwciał matki.
Warto zapytać lekarzy o immunizację, polegającą na podaniu wcześniakowi przeciwciał, które zmniejszają ryzyko zakażenia wirusem RS. Wirus RS jest najczęstszym sprawcą chorób dolnych dróg oddechowych u niemowląt. Infekcje wywołane wirusem RS są wyjątkowo groźne dla wcześniaków z obniżoną odpornością i trudne do wyleczenia, dlatego kluczową rolę w tym przypadku odgrywa profilaktyka.
Sprawdź: Wirus RSV zagrożeniem dla wcześniaka. Jak go rozpoznać i uniknąć?
