To nie kolka, a jednak niemowlak płacze i nie można go uspokoić. Czym jest napad purpurowego płaczu?

2022-12-27 16:00

Jeśli noworodek płacze i płacze, myślimy, że ma kolkę. Niekoniecznie. Naukowcy utworzyli pojęcie "purpurowego płaczu", który oznacza niemożliwy do utulenia płacz niemowlęcia, nie mający określonej przyczyny. Jeśli więc twoje dziecko płacze mimo podania leku na kolkę, przewinięcia i nakarmienia, to może właśnie ma napad purpurowego płaczu.

Płaczący noworodek w ramionach taty

i

Autor: Getty images Przypomina płacz z powodu kolki, ale nie jest spowodowany bólem

Płacz noworodka jest zawsze stresujący dla rodzica, zwłaszcza jeśli nie znamy jego przyczyny, więc nie potrafimy pomóc. Niemowlęta płaczą bardzo często z wielu powodów – łzy są sposobem porozumiewania się i drogą na okazanie swoich emocji i uczuć. A jest ich dużo: lęk, brak poczucia bezpieczeństwa, głód, zimno itd.

Zazwyczaj łzy niemowlęcia łatwo ukoić podając mu pierś, tuląc w ramionach, kołysząc... Czasem jednak nie jest to proste – ataki kolki są powodem płaczu, na który nie pomaga ani kołysanie ani karmienie. Podobnie jest z tzw. purpurowym płaczem, który często jest mylony z bólem brzuszka u niemowlaka. Czym są napady purpurowego płaczu i co jest jego przyczyną? 

Spis treści

  1. Co to jest purpurowy płacz?
  2. Co oznacza akronim purpurowego płaczu?
  3. 4 rzeczy, które warto wiedzieć o purpurowym płaczu
  4. Jak pomóc dzieciom przejść przez okres purpurowego płaczu?
Kolka u dzieci: sposoby łagodzenia

Co to jest purpurowy płacz?

Napad purpurowego płaczu to niekontrolowany, nagły i trudny do ukojenia płacz niemowlęcia. Podobnie jak w przypadku kolki, napady trwają przez określony czas, zwykle w określonym przedziale wiekowym: między 3. tygodniem a 3. miesiącem życia, czyli dokładnie wtedy, kiedy ataki kolki. Powodem purpurowego płaczu nie jest jednak ból brzuszka.

Według specjalistów purpurowy płacz to etap rozwoju, przez który przechodzą dzieci i – co ciekawe – wiele gatunków zwierząt. Płacz nie jest spowodowany bólem (leki na kolkę nie pomagają, noworodek nie ma gazów, a badania nie wykazują nieprawidłowości) ani inną przyczyną, jak głód czy zimno. To po prostu normalny etap wzrostu, okres w życiu dziecka, który jest normalną częścią rozwoju każdego niemowlęcia. 

„Kiedy dziecko otrzymuje leki na objawy kolki, które nie działają, wzmacnia to przekonanie, że coś jest z nim nie tak, podczas gdy w rzeczywistości dziecko przechodzi bardzo normalną fazę rozwoju. Dlatego wolimy nazywać ten czas okresem purpurowego płaczu. Nie dlatego, że dziecko podczas płaczu robi się purpurowe. Akronim jest znaczącym i zapadającym w pamięć sposobem na opisanie tego, przez co przechodzą rodzice i ich dzieci" - czytamy w serwisie purplecrying.info/, stworzonym przez lekarzy dla rodziców, których dzieci cierpią nie nieutulony i niewytłumaczalny niczym napad płaczu.

Czytaj również: Co trzeba wiedzieć o noworodku? 10 rzeczy, które cię kompletnie zaskoczą

Zastanawiasz się, co męczy i drażni twojego maluszka? Tych 4 rzeczy niemowlę nie lubi najbardziej

Co oznacza akronim purpurowego płaczu?

Specjaliści utworzyli termin purpurowego płaczu (purple crying), aby wytłumaczyć rodzicom istotę napadów i pomóc im je rozpoznać. Stało się po tym, gdy w USA zwiększyła się liczba przypadków tzw. zespołu dziecka potrząsanego, będącego skutkiem desperackich prób uspokojenia dzieci z napadami purpurowego płaczu. 

Słowo "purple" (z angielskiego "purpurowy") to skrót od pierwszych liter określających najczęstsze objawy purpurowego płaczu:

  • P (Peak of crying): szczyt płaczu przypada na 2. miesiąc życia
  • U (Unpredictable): początek napadu jest nieprzewidywalny
  • R (Resistant to soothing): płacz jest "odporny" na tulenie, kołysanie i inne metody uspokajania  
  • P (Pained look on baby’s face): na twarzy dziecka widoczny jest ból, jakby malec był chory lub chory, w rzeczywistości dziecko nie cierpi
  • L (Long bouts of crying): długie napady płaczu, które mogą trwać kilka godzin lub dni
  • E (Evening crying): płacz pojawia się zwykle wieczorem.

4 rzeczy, które warto wiedzieć o purpurowym płaczu

  1. Napady purpurowego płaczu z definicji określane są jako "okres napadów". Oznacza to, że dziecko z tego wyrasta. Okres ten zaczyna się zwykle ok. 3. tygodnia, a kończy ok. 3. miesiąca. Po tym czasie napady płaczu powinny być coraz rzadsze, a 4-miesięczne niemowlę nie powinno doświadczać ich już wcale. Purpurowy płacz nie powraca w późniejszych etapach życia dziecka. 
  2. Niektóre dzieci mogą mieć napady płaczu przez cały ten czas. Inni mogą mieć co kilka dni lub płacz może pojawiać się u nich epizodycznie. 
  3. Warto pamiętać, że płacz niemowlęcia zawsze jest dla rodzica trudny do zniesienia. Dlatego trzeba mieć świadomość, że napady płaczu nie świadczą o chorobie dziecka i nie wywołują u niego cierpienia. Normlanym jest jednak, że powodują stres u opiekuna, dlatego koniecznie jest zdobycie umiejętności radzenia sobie z takimi sytuacjami. Bezsilność i frustracja to fatalne uczucia, z którymi trzeba sobie radzić (jak, tego dowiesz się TUTAJ). 
  4. Nigdy nie potrząsaj dzieckiem w chwili zdenerwowania płaczem. Nie tylko nie sprawi to, że dziecko przestanie płakać, ale może również wywołać nieodwracalne uszkodzenie mózgu dziecka. 

Czytaj również: Kolka u niemowląt. 7 prostych sposobów na kolkę u dzieci

Swaddling: na czym polega ta metoda otulania noworodka?

Jak pomóc dzieciom przejść przez okres purpurowego płaczu?

Dziecko z napadem purpurowego płaczu trudno uspokoić, a właściwie prawie zawsze próby takie są skazane na porażkę. Możesz jedna złagodzić płacz kilkoma sposobami.

  • Kontakt skóra do skóry - tulenie dziecka do piersi, przytulanie jak w pierwszych godzinach po porodzie łagodzi nieco purpurowy płacz 
  • Owijanie - pomaga dziecku poczuć się bezpiecznie jak w macicy
  • Chodzenie, kołysanie się lub kołysanie - bujanie usypia i czasem może pomóc złagodzić płacz
  • Ciepła kąpiel - relaksuje i rozluźnia, dlatego często pomaga w napadach płaczu
  • Świeże powietrze - usypia i pozwala zmienić otoczenie, co wpływa czasem na wyciszenie dziecka.