Czyszczenie noska niemowlaka jest szczególnie ważne i to nie tylko wtedy, gdy pojawi się katar u niemowlaka, bo o ile dorosły ma do dyspozycji w pełni sprawne ręce uzbrojone w chusteczkę, o tyle niemowlę, w sytuacji awaryjnej, samo sobie nie poradzi.
Nos nie tylko pozwala oddychać i rozpoznawać zapachy, ale także, wraz z zatokami przynosowymi, wpływa na barwę głosu. Nawilża i podgrzewa wdychane powietrze do temperatury zbliżonej do tej, jaką ma ciało – po to, by chronić krtań przed zbytnim wysuszeniem. Ale jego najważniejsze zadanie to przefiltrowanie powietrza z zarazków, alergenów i cząstek kurzu.
Dlatego nosek dziecka powinien być zawsze drożny. Jak prawidłowo czyścić nos niemowlęcia?
Spis treści
- Jak przebiega naturalne oczyszczanie nosa niemowlaka?
- Czy naturalne czyszczenie noska niemowlaka trzeba wspomagać?
- Czym i jak czyścić nos niemowlaka?
Jak przebiega naturalne oczyszczanie nosa niemowlaka?
To możliwe dzięki błonie śluzowej. Jej komórki wytwarzają śluz, który działa na zanieczyszczenia jak lep na muchy. Unieruchomione w śluzie zanieczyszczenia usuwane są za pomocą milionów rzęsek znajdujących się na powierzchni śluzówki.
Poruszają się one z szybkością 250–1000 razy na minutę, przesuwając śluz na zewnątrz nosa – ten proces nazywany jest transportem śluzowo-rzęskowym.
Czy naturalne czyszczenie noska niemowlaka trzeba wspomagać?
Są jednak sytuacje, kiedy to naturalne oczyszczanie nosa niemowlęcia zostaje zachwiane. Sprawne ruchy rzęsek zaburza m.in. dym z papierosów, a ustają one zupełnie, gdy wilgotność powietrza spada poniżej 40 proc. Wówczas zarazki mają otwarte pole do działania.
Białe ciałka krwi, nie dając sobie rady z ich zmasowanym atakiem, uwalniają substancje wywołujące stan zapalny błony śluzowej, czyli katar. Maluch ma niedrożny nos – nie może spać, a jedząc, robi częste przerwy, by zaczerpnąć powietrza ustami.
Do płuc dociera wówczas zimne, nieoczyszczone z drobnoustrojów powietrze, które sprawia, że banalny katar u dziecka może przerodzić się w poważniejszą infekcję.
Czytaj: Jak nauczyć dziecko oczyszczania nosa? Poważna rozmowa o banalnym katarze z otolaryngologiem
5 sposobów na katar u niemowlaka
Czym i jak czyścić nos niemowlaka?
Choć brzmi to banalnie, czysty nos niemowlęcia to gwarancja dobrego zdrowia. Gdy dziecko oddycha nosem, powietrze jest odpowiednio nawilżone i ogrzane – do płuc, a za ich pośrednictwem również do krwi – dociera właściwa ilość tlenu.
Dlatego zimą trzeba nawilżać powietrze w pokoju dziecka, by nie zaburzać pracy znajdujących się na błonie śluzowej rzęsek, i regularnie oczyszczać maluchowi nosek.
Warto to robić nawet wtedy, gdy wydaje ci się, że nie ma takiej potrzeby, bo dziecko nie ma kataru. Śluz jest w nosku stale obecny i, jeśli nie jest z niego usuwany, zasycha, przez co maluchowi trudniej się oddycha.
Pod żadnym pozorem nie wydłubuj wydzieliny palcem! W aptekach i sklepach z akcesoriami dla niemowląt, a także w internecie, można kupić służące do tego celu przyrządy i preparaty. Jak wyglądają, na jakiej działają zasadzie i jak się nimi posługiwać, a przede wszystkim – jakie są ich wady i zalety?
- Gruszka kauczukowa
Do usuwania wydzieliny gruszka wykorzystuje podciśnienie. Najpierw trzeba ścisnąć grubszą, owalną część gruszki, potem włożyć dziecku do noska cienką końcówkę, a na koniec delikatnie zluzować ucisk. Rozprężająca się część zasysa powietrze, a wraz z nim zalegającą w nosku wydzielinę.
Zalety: skutecznie oczyszcza nosek.
Wady: siła ssania gruszki jest tak duża, że łatwo można uszkodzić błonę śluzową noska.
- Gruszka-aspirator z wymiennymi końcówkami
Działa na podobnej zasadzie, co gruszka gumowa, jednak materiał, z którego jest wykonana – silikon albo miękki plastik – trudniej się odkształca pod wpływem ucisku, dlatego siła ssania jest mniejsza. Większość modeli ma wymienne końcówki. Zwykle jedna z końcówek w zestawie jest tak wyprofilowana, że nie można jej włożyć zbyt głęboko do noska (przeznaczona jest dla młodszych dzieci).
Zalety: jest bezpieczniejsza od tradycyjnej gruszki – używając jej, nie zrobisz maluchowi krzywdy.
Wady: mniejsza siła ssania powoduje, że trudniej jest takim przyrządem usunąć zaschniętą wydzielinę.
- Gruszka elektroniczna
Aparat na baterie, który odsysa zalegającą wydzielinę, wykorzystując podciśnienie.
Zalety: można regulować siłę ssania, poza tym urządzenie ma wbudowane melodyjki, które odciągną uwagę malca od nieprzyjemnego zabiegu.
Wady: wysoka cena (od 130 zł).
- Aspirator z filtrem
To plastikowy pojemniczek w kształcie tulejki. Jeden jego koniec jest węższy (i ten wkłada się do noska). Na drugi, szerszy, zakłada się specjalną rurkę, przez którą rodzic zasysa powietrze. Silny ciąg powietrza wysysa zalegającą w nosku wydzielinę. Do aspiratora zakłada się filtry z waty lub gąbki, które uniemożliwiają przedostanie się wydzieliny do rurki zasysającej powietrze.
Zalety: skutecznie i szybko usuwa wydzielinę.
Wady: odgłos, jaki powstaje podczas oczyszczania noska, może drażnić niektóre dzieci.
- Elektryczny odciągacz wydzieliny
Działa podobnie jak aspirator, wysysając wydzielinę, tyle że rodzica zastępuje tu zasilany bateriami lub z sieci miniaturowy kompresor. Aparat ma dodatkowo funkcję nawilżania błon śluzowych nosa mgiełką wody lub soli fizjologicznej.
Zalety: skutecznie odciąga wydzielinę, nawilża śluzówkę.
Wady: wysoka cena (od 200 do 250 zł).
- Sól fizjologiczna
Udrożnia nosek i ułatwia oddychanie, bo rozpuszcza zaschniętą wydzielinę. Najlepiej kupić małe jednorazowe pojemniczki z solą fizjologiczną. Zanim zapuścisz ją dziecku, zrób z chusteczki higienicznej kilka malutkich ruloników. Potem do każdej dziurki wlej dwie krople soli. Chwilę odczekaj, a następnie wysusz ją przygotowanym uprzednio rulonikiem.
Zalety: skutecznie rozpuszcza zaschniętą wydzielinę.
Wady: w ten sposób nie usuniesz wydzieliny do końca, a jedynie ją rozpuścisz.
- Morska woda w spray'u
Woda morska jest zamknięta w próżniowym pojemniczku z wąską końcówką.
Zalety: nawilża błony śluzowe, rozpuszcza wydzielinę i ułatwia jej usunięcie.
Wady: jest rozpylana z pojemniczka pod ciśnieniem – nie każde dziecko dobrze to znosi.
Czytaj: Zielony katar u dziecka - co oznacza zielony, a co żółty katar?
Czy z chorym dzieckiem można wychodzić na dwór?
Katar u dziecka: co zrobić, gdy dziecko ma katar, co na katar u dziecka?
Karmienie piersią a katar. Czy leki na katar uniemożliwiają karmienie piersią?
miesięcznik "M jak mama"
