Istnieje wiele wskazań do cesarskiego cięcia, które kwalifikują kobietę do porodu zabiegowego. W artykule przedstawiamy jednak tylko te wskazania do cesarskiego cięcia, które występują już w czasie ciąży i są znane lekarzowi jeszcze przed porodem. Nie wymieniamy tu sytuacji nagłych, kiedy o przeprowadzeniu cesarki lekarz decyduje w trakcie porodu, bo tego po prostu nie można przewidzieć.
Co innego, gdy ciężarna choruje np. na serce czy zwyrodnienie kręgosłupa, jej dziecko ułożyło się miednicowo albo w przeszłości miała już cesarskie cięcie – wszystkie te fakty powinny być znane położnikowi, który będzie podejmował decyzję o sposobie rozwiązania ciąży. A więc w jakich sytuacjach powinno być przeprowadzone cesarskie cięcie?
Spis treści
- Czy możliwe jest cesarskie cięcie w przypadku ciąży mnogiej?
- Kiedy cesarskie cięcie jest konieczne?
- Kolejne cesarskie cięcie: jakie jest ryzyko?
- Wskazania do cesarskiego cięcia ze względu na zdrowie psychiczne
- Inne wskazania do cesarskiego cięcia
Czy możliwe jest cesarskie cięcie w przypadku ciąży mnogiej?
W przypadku ciąż wyższego stopnia (trojaczki, czworaczki itd.) postępowaniem z wyboru jest planowe cesarskie cięcie. W przypadku ciąży bliźniaczej – nie zawsze. Jeśli w ciąży podwójnej oba płody są w położeniu główkowym, to poród siłami natury jest możliwy.
Gdy choć jeden płód jest w położeniu innym niż główkowe, przeprowadza się planowe cesarskie cięcie. Podobnie, gdy płody znacznie różnią się masą ciała (jeden jest większy od drugiego o więcej niż 20 proc.) oraz gdy występuje zespół TTTS (inaczej: zespół podkradania), który polega na tym, że krew płynie tylko do jednego płodu albo niesymetrycznie: do jednego więcej niż do drugiego, co sprawia, że płody rozwijają się bardzo nierównomiernie.
Ciąża bliźniacza jednokosmówkowa dwuowodniowa (czyli taka, kiedy jest jedno łożysko, ale dwa worki owodniowe) oraz sytuacja, gdy kobieta miała już w przeszłości cięcie cesarskie nie muszą oznaczać, że poród będzie operacyjny. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników uznaje takie przypadki za wskazania względne – decyzję podejmuje lekarz położnik.
Czytaj także: Naturalna cesarka - czyli cesarskie cięcie przyjazne dziecku
Ile można mieć cięć cesarskich?
Kiedy cesarskie cięcie jest konieczne?
W przypadku nieprawidłowego ułożenia dziecka w brzuchu, czyli innego niż główką do dołu. Wyróżnia się dwa takie położenia: poprzeczne – gdy dziecko leży w macicy poprzecznie w stosunku do kanału rodnego, i miednicowe, w którym częścią przodującą jest miednica.
Bezwzględnym wskazaniem do cesarki jest położenie poprzeczne, natomiast w sytuacji położenia podłużnego miednicowego gwarancję przeprowadzenia cięcia cesarskiego mają tylko pierworódki. W przypadku kobiet, które już rodziły, podejmowane są próby porodu siłami natury – pod warunkiem że dziecko waży mniej niż 3500 g, a matka ma obszerną miednicę kostną.
Kolejnym wskazaniem do cesarski jest łożysko przodujące – stan, w którym łożysko jest umiejscowione w dole macicy i częściowo lub całkowicie zakrywa ujście szyjki macicy.
Inne wskazania do cesarskiego cięcia:
- Dysproporcja główkowo-miednicza (niewspółmierność porodowa) występuje, gdy dziecko jest duże, a matka ma wąską miednicę kostną – główka dziecka jest zbyt duża, aby zmieścić się w kanale miednicy.
- Wskazania ze strony pochwy, a więc przegroda pochwy lub stany po operacjach.
- Wskazania ze strony macicy: stany po zabiegach (np. usunięcie mięśniaka), wady w budowie macicy.
- Wady w budowie miednicy, powstałe np. wskutek zmian krzywiczych, stanów zapalnych stawu biodrowego, wad rozwojowych czy urazów powypadkowych.
Kolejne cesarskie cięcie: jakie jest ryzyko?
Przebycie cesarskiego cięcia w przeszłości nie oznacza, że kolejny poród też będzie przebiegał w ten sam sposób. Od czego to zależy? Przede wszystkim od przyczyny wykonania cesarki poprzednim razem.
Jeżeli była ona związana z dzieckiem (np. nieprawidłowe położenie płodu), a za drugim razem wszystko jest w porządku, można spróbować rodzić naturalnie. Jeśli przyczyna leżała po stronie matki (np. szyjka macicy niepodatna na rozwieranie), to najpewniej istnieje ona nadal i kolejny poród też będzie operacyjny.
Wskazaniami do kolejnego cięcia cesarskiego są: makrosomia płodu (duża masa dziecka), wady w budowie miednicy, ryzyko pęknięcia blizny na macicy (np. jeśli do obecnej ciąży doszło przed upływem roku od poprzedniego cesarskiego cięcia).
Wskazania do cesarskiego cięcia ze względu na zdrowie psychiczne
Najczęściej lekarz psychiatra w uzasadnieniu wskazuje na brak akceptacji porodu siłami natury i silny lęk przed porodem. PTGiP zaleca, aby tego typu wskazania traktować krytycznie – jako wskazania czasowe, które mogą zostać zweryfikowane wskutek psychoterapii i farmakoterapii.
Czytaj także: Tokofobia: czy lęk przed porodem naprawdę istnieje? [WYWIAD z psychologiem]
Cesarka na życzenie – jakie trzeba spełniać warunki?
Inne wskazania do cesarskiego cięcia
- Kardiologiczne. Wskazaniem są schorzenia powodujące III i IV stopień niewydolności krążenia w skali NYHA oraz nadciśnienie tętnicze, które nie poddaje się leczeniu.
- Ortopedyczne. Najczęściej są to stany po urazach miednicy i kończyn dolnych, dysplazje stawów biodrowych oraz inne patologie w obrębie miednicy.
- Pulmonologiczne. Wskazaniami do cesarki są schorzenia ograniczające pojemność życiową płuc, np. zaawansowana obturacyjna choroba płuc.
- Okulistyczne. Wśród schorzeń narządu wzroku wskazaniami do cesarskiego cięcia są wyłącznie zmiany zwyrodnieniowe na siatkówce – zaawansowane retinopatie i odwarstwienie siatkówki.
- Neurologiczne. Najczęstszymi wskazaniami do porodu operacyjnego są zwyrodnienia i ostre zespoły bólowe kręgosłupa krzyżowo-lędźwiowego.
- Infekcje. zakażenie narządów płciowych ciężarnej wirusem opryszczki (HSV2), zakażenie wirusem HIV.
miesięcznik "M jak mama"
