Hemoroidy po porodzie zdarzają się dość często: młoda mama jest szczęśliwa, bo ciążę i trudy porodu ma już za sobą. Radość tę zakłócają żylaki odbytu, powodując lęk przed wizytą w toalecie.
Z reguły kobieta cierpiąca na hemoroidy po porodzie odkłada konsultację u lekarza, tłumacząc się brakiem czasu. To jednak tylko wymówka. Tak naprawdę większością kobiet kieruje wstyd przed opowiadaniem o tak intymnych dolegliwościach jakimi są hemoroidy. To błąd. Hemoroidy po porodzie można pokonać tym łatwiej, im wcześniej zacznie się je leczyć. Jak leczyć hemoroidy po porodzie?
Spis treści
- Kiedy hemoroidy po porodzie stają się problemem?
- Co sprzyja powstawaniu hemoroidów po porodzie?
- Jakie są objawy hemoroidów po porodzie?
- Kiedy od lekarza z hemoroidami po porodzie?
- Sposoby leczenia hemoroidów po porodzie
- Leczenie zaawansowanych hemoroidów po porodzie
- Masz hemoroidy po porodzie? Przestrzegaj tych zasad
Kiedy hemoroidy po porodzie stają się problemem?
Guzki krwawnicze, zwane hemoroidami, ma każdy z nas. Ale to nie oznacza, że każdy jest chory. Guzki znajdują się w kanale odbytu. Swoim wyglądem przypominają poduszeczki wypełnione krwią. Wspólnie ze zwieraczami odbytu hemoroidy umożliwiają kontrolowanie szczelności odbytu.
Gdy mięśnie zwieracze są napięte, guzki krwawnicze wypełniają się krwią, pęcznieją i przylegają do siebie, zapobiegając wydostawaniu się zawartości odbytnicy w niekontrolowany sposób. Gdy przychodzi czas wizyty w toalecie, zwieracze rozluźniają się, a krew z hemoroidów odpływa, umożliwiając wypróżnienie. Problem pojawia się wtedy, gdy guzki rozciągają się nadmiernie i wypełniają się krwią.
Wtedy podczas wizyty w łazience nie opróżniają się całkowicie. Ulegają podrażnieniu, stają się mniej elastyczne i błędne koło się zamyka. Zalegająca krew sprzyja stanom zapalnym. I wtedy powstaje właśnie choroba hemoroidalna, czyli żylaki odbytu.
Co sprzyja powstawaniu hemoroidów po porodzie?
Lekarze podejrzewają, że z powodu hemoroidów cierpi nawet co trzecia dorosła osoba w Polsce. Dolegliwości z nią związane odczuwają zwłaszcza kobiety w ciąży. Powstawaniu hemoroidów w ciąży sprzyjają: siedzący tryb życia, niewłaściwa dieta, zaparcia i zły nawyk długiego przesiadywania na sedesie.
Zmiany zachodzące w czasie ciąży i porodu szczególnie predysponują do powstania hemoroidów po porodzie. Dlatego z powodu choroby hemoroidalnej cierpią częściej kobiety, które były kilka razy w ciąży. Nie bez znaczenia jest to, że ciężarne często rezygnują z aktywności fizycznej. Dokuczają im zaparcia, a powiększająca się macica uciska naczynia żylne, utrudniając odpływ krwi także z hemoroidów.
Jakby tego było mało, ściany naczyń krwionośnych na skutek zachodzących w tym okresie zmian hormonalnych są słabsze i łatwiej ulegają rozciągnięciu. Zwiększona objętość krwi nie ułatwia sprawy, zwłaszcza że macica spowalnia jej przepływ, sprzyjając przekrwieniu.
Guzki mogą się także powiększać podczas parcia w trakcie porodu. Warto wiedzieć, że jeśli osoby z najbliższej rodziny cierpią na chorobę hemoroidalną, to geny również zwiększają ryzyko jej wystąpienia u młodej mamy.
Czytaj również: Problemy z wypróżnianiem i oddawaniem moczu po porodzie: o czym pamiętać, by wizyta w toalecie nie stała się koszmarem
8 dolegliwości połogowych, które utrudnią ci czas po porodzie
Choroba hemoroidalna ma cztery etapy. Każdy kolejny jest bardziej dokuczliwy od poprzedniego:
- Stopień 1 – guzki powiększają się podczas parcia, powodując dyskomfort, ale nie wystają poza odbyt.
- Stopień 2 – podczas oddawania stolca wypadają, jednak szybko same wracają na miejsce. Powodują świąd w okolicy odbytu, dyskomfort, czasem ból i krwawienie.
- Stopień 3 – guzki wypadają poza odbyt i nie cofają się same po wypróżnieniu. Trzeba je odprowadzać ręcznie. Początkowo wypadają podczas parcia, z czasem coraz częściej, np. na skutek kichania, kaszlu lub dźwigania. Powodują przykre dolegliwości: dotkliwy świąd, ból podczas stanów zapalnych, krwawienie a nawet brudzenie bielizny.
- Stopień 4 – guzki na stałe przemieszczają się poza odbyt i nie dają się odprowadzić.
Jakie są objawy hemoroidów po porodzie?
W początkowej fazie hemoroidy mogą nie dawać żadnych dolegliwości. Guzki są małe, tylko nieco uwypuklają się podczas parcia w toalecie. Z czasem jednak pojawia się swędzenie w okolicy odbytu. Ot, niby nic strasznego, ale lepiej nie bagatelizować tego objawu, zwłaszcza jeśli świądowi towarzyszy uczucie wilgoci w intymnym miejscu.
Powiększające się guzki mogą powodować uczucie niepełnego wypróżnienia. Często skłania to do silniejszego parcia, a zwiększony wysiłek tłoczni brzusznej utrudnia odpływ krwi i przez to nakręca chorobę.
Jednym z pierwszych objawów może być także krwawienie z napęczniałych i podatnych na urazy guzków. Nie musi to być jednak silne krwawienie – możesz dostrzec jedynie ślady krwi na stolcu lub papierze toaletowym.
I właśnie to jest idealny moment, aby przestać zwlekać z wizytą u lekarza. W przeciwnym razie nieleczona choroba powoli, ale stale będzie podstępować, aż wreszcie nie da się jej wyleczyć bez inwazyjnych zabiegów. Lepiej uniknąć takiego zaawansowania choroby hemoroidalnej, gdy guzki wypadają poza odbyt i trzeba je samodzielnie odprowadzać na miejsce.
W poszerzonych hemoroidach może także rozwijać się wyjątkowo bolesny stan zapalny lub zakrzepica. Wtedy życie zamienia się w piekło, a wizyta w toalecie przypomina siedzenie na rozżarzonym węglu.
Kiedy od lekarza z hemoroidami po porodzie?
Jeśli podejrzewasz u siebie chorobę hemoroidalną, koniecznie zgłoś się do lekarza. Wstyd jest złym doradcą, bo potrzebujesz przecież pomocy. Być może koleżanka zdążyła już opowiedzieć ci mrożące krew w żyłach historie o koszmarnych badaniach lekarskich związanych z diagnostyką hemoroidów, ale nie pozwól, aby owładnął tobą strach.
Wizyta u lekarza i badania nie są wcale takie straszne. Co cię zatem czeka w gabinecie, jak bada się hemoroidy po porodzie?
Lekarz pierwszego kontaktu wypyta o wszelkie dolegliwości. Zapewne także skieruje cię na badania krwi, aby sprawdzić, czy nie masz anemii. Być może dostaniesz skierowanie na badanie kału w kierunku krwi utajonej. Jeśli widujesz krew na papierze lub bieliźnie, badanie takie jest zbędne, bo to, czego poszukuje laboratorium, dostrzegasz przecież gołym okiem.
Następnie lekarz osłucha twój brzuch, zbada go rękoma i poprosi cię o rozebranie się od pasa w dół. W przypadku podejrzenia choroby hemoroidalnej niezbędne jest badanie per rectum, czyli palcem przez odbyt. Choć jest trochę krępujące, nie obawiaj się go, bo nie powinno być bolesne. Trwa dosłownie chwilę, a wiele wnosi. Lekarz zastosuje znieczulającą maść, która ma za zadanie zmniejszyć opór tkanek.
Staraj się w trakcie badania palcem przez odbyt nie napinać mięśni. Aby lekarz mógł cię zbadać, powinnaś wypiąć pupę. Umożliwia to ułożenie się w pozycji kolankowo-łokciowej. Jednak ta pozycja jest dość krępująca, dlatego większość lekarzy bada raczej w ułożeniu na boku, z podkurczonymi do klatki piersiowej nogami.
Bardzo ważnym elementem badania jest także oglądanie okolicy odbytu. Już tak prosty test może podpowiedzieć, co jest przyczyną dolegliwości i jak zaawansowana jest choroba hemoroidalna.
Jeśli lekarz pierwszego kontaktu uzna za niezbędne rozszerzenie badań lub choroba jest zaawansowana, skieruje cię do proktologa. To specjalista chorób odbytu. Czasem proktolog może zdecydować o potrzebie wykonania badań dodatkowych (zwykle nie jest to konieczne), np. anoskopii (oglądanie odbytu i końcowego odcinka odbytnicy za pomocą wziernika), rektoskopii (wziernikowanie całej odbytnicy) lub kolonoskopii (badanie całego jelita grubego za pomocą giętkiego endoskopu).
Sposoby leczenia hemoroidów po porodzie
Leczenie choroby hemoroidalnej uzależnione jest od stopnia zaawansowania choroby (są cztery etapy schorzenia). Jednakże bez względu na nasilenie dolegliwości, zawsze konieczne jest stosowanie kilku zasad (zobacz ramka). Możesz ją sobie wydrukować i powiesić w widocznym miejscu, aby ułatwić ich stosowanie na co dzień.
- Pierwsze dwa stopnie choroby hemoroidalnej można leczyć środkami z apteki i stosując zasady zdrowego trybu życia. Pozwala to uniknąć leczenia zabiegowego, które jest zwykle konieczne w trzecim i czwartym stopniu choroby hemoroidalnej.Bardzo pomocne na hemoroidy są preparaty miejscowe w postaci maści, czopków, żeli. Sprawdzają się zwłaszcza w trakcie nasilenia dolegliwości. Łagodzą swędzenie, ból, obrzęk, dyskomfort, stan zapalny i zmniejszają krwawienie z odbytu. Ich skład uzależniony jest od dolegliwości. Preparaty na hemoroidy zawierają naturalne składniki, np. wyciągi z kasztanowca, balsam peruwiański, wyciągi z nagietka lub arniki. Zwykle są bezpieczne dla kobiet karmiących piersią.
- Czasem niezbędne są środki na hemoroidy o silniejszym działaniu: z antybiotykiem, glikokortykosteroidami (działają przeciwzapalnie) lub łagodzącymi świąd i ból substancjami, np. lidokainą lub benzokainą. Zanim zastosujesz takie preparaty na hemoroidy, zapytaj lekarza, czy wolno je stosować podczas laktacji.
- Wspomóc leczenie hemoroidów mogą także domowe sposoby na hemoroidy: nasiadówki z kory dębu o właściwościach ściągających, nasiadówki rumianku lub kwiatu nagietka. Unikaj ich jednak w pierwszych dniach połogu, aby nie doszło do zakażenia.
- Doraźną ulgę przy hemoroidach przynoszą także preparaty doustne, np. z diosminą zmniejszającą napięcie ścian żył (nie zaleca się podczas laktacji) lub hesperydyną poprawiającą napięcie ścian naczyń i zmniejszającą ich przepuszczalność (można stosować w ciąży i podczas karmienia piersią). Wiele leków na hemoroidy jest dostępnych bez recepty. Trzeba je jednak stosować systematycznie, przez kilka tygodni, zgodnie z zaleceniem lekarza.
Leczenie zaawansowanych hemoroidów po porodzie
Gdy choroba hemoroidalna jest zaawansowana, leczenie za pomocą preparatów z apteki może jedynie doraźnie nieco złagodzić dolegliwości, ale jest niewystarczające. Wtedy pozostaje usunięcie hemoroidów jedną z dostępnych metod. Niestety, zła wiadomość jest taka, że za większość mniej inwazyjnych zabiegów na hemoroidy trzeba zapłacić z własnej kieszeni. NFZ refunduje głównie operacje.
Gdy guzki trzeba usunąć operacyjnie (sposobów jest kilka), niezbędny jest pobyt w szpitalu i znieczulenie ogólne lub dolędźwiowe, co jest szczególnie trudne dla świeżo upieczonych mam, zwłaszcza karmiących piersią. Dlatego zabiegi usuwania hemoroidów mniej inwazyjne są zdecydowanie bardziej korzystne.
- Nieduże guzki można likwidować za pomocą skleroterapii. Polega ona na wstrzyknięciu w guzki preparatu, który spowoduje powstanie zakrzepu odcinającego dopływ krwi do guzka. W rezultacie guzek obumiera. Zabieg powoduje czasem drobne dolegliwości jak niewielkie krwawienie, dyskomfort w okolicy odbytu lub lekkie pobolewanie.
- Kolejna metoda to gumkowanie. Na nasadę guzka lekarz zakłada specjalną opaskę, która odcina dopływ krwi do niego. Guzek obumiera i w ciągu kilku dni odpada. Metoda jest skuteczna, nieskomplikowana, rzadko powoduje powikłania.
- Nieprawidłowe guzki hemoroidalne można likwidować także za pomocą lasera, który zamykając naczynia, prowadzi do zniszczenia żylaków. Możliwe jest również po prostu założenie szwów na naczynia pod kontrolą USG z dopplerem. W ten sposób dochodzi do odcięcia dopływu krwi do guzka.
- Skuteczna na hemoroidy jest także nieinwazyjna metoda leczenia chirurgicznego zwana Longo. Za pomocą specjalnego przyrządu wprowadzonego do odbytnicy, tzw. staplera hemoroidalnego, wycina się i jednocześnie zszywa śluzówkę odbytnicy. Nie usuwa się hemoroidów, ale naczynia doprowadzające do nich krew. Same hemoroidy są odprowadzane na właściwe miejsce. Po kilku tygodniach włóknieją. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym lub dolędźwiowym. Pobyt w szpitalu trwa jeden dzień.
Masz hemoroidy po porodzie? Przestrzegaj tych zasad
- Staraj się regularnie wypróżniać. W czasie połogu to bywa trudne. Wówczas pomóc mogą czopki glicerynowe. Możesz je zastosować, nawet jeśli karmisz piersią. Jeśli to konieczne, możesz sięgnąć również po środek rozluźniający stolec, np. laktulozę.
- Pij przynajmniej 2 litry płynów dziennie, najlepiej niegazowanej wody mineralnej. Niewskazane są podczas laktacji słodkie napoje gazowane, mocna herbata, naturalna kawa i alkohol.
- Dieta powinna obfitować w warzywa i owoce, a także produkty zbożowe z pełnego przemiału.
- Niezbędna jest aktywność fizyczna. Staraj się jak najwięcej ruszać – spaceruj z dzieckiem, gimnastykuj się z maluszkiem na rękach. Jeśli musisz spędzić dłuższy czas na siedząco, często rób przerwę na dreptanie w miejscu. Wykonuj ćwiczenia polegające na ściskaniu pośladków (jak podczas wstrzymywania parcia).
- Przy hemoroidach niewskazany jest seks analny, dźwiganie ani sporty siłowe.
- Nie przesiaduj na sedesie – czytanie w toalecie może powodować przekrwienie guzków odbytu.
Czytaj: Diosmina na żylaki. Jakie zalety i skutki uboczne ma diosmina?
Hemoroidy w ciąży: przyczyny, objawy, leczenie hemoroidów
Obkurczanie się macicy po porodzie: jak przebiega ten proces?
Higiena intymna po porodzie: jak dbać o miejsca intymne w połogu?
Warto również ćwiczyć mięśnie Kegla - zarówno przed porodem, jak i już po nim!
miesięcznik "M jak mama"
