Poród na stojąco był praktykowany i popularny w czasach, gdy kobiety rodziły same, przy udziale innych kobiet z otoczenia, rodziny czy wioski. Dopiero w XIX wieku, gdy porody zaczęto przyjmować w szpitalach, pacjentki „położono”, aby ułatwić pracę lekarzom i akuszerkom.
Tymczasem poród w pozycji leżącej jest nienaturalny i wbrew anatomii (kanał rodny skierowany jest wówczas w górę, nie w dół). Co więcej – utrudnia i spowalnia narodziny dziecka.
Przecież intuicyjnie, aby wydobyć jakiś przedmiot z pudełka, odwracamy je otworem do dołu, aby przyciąganie ziemskie załatwiło za nas resztę. Podobnie jest z rodzeniem dziecka.
Grawitacja sprawia, że w czasie porodu na stojąco, prawa fizyki pomagają dziecku przesuwać się w dół przez kanał rodny. Maluszek opada dzięki sile ciężkości, a przy okazji napiera główką na szyjkę macicy, która pod wpływem tego nacisku szybciej się rozwiera.
Spis treści
Zalety porodu na stojąco
To wszystko nie jest w zasadzie żadnym odkryciem – każdy szpital położniczy zachęca kobiety do aktywności w czasie porodu, a więc do spacerowania po korytarzu, skakaniu na piłce czy nawet do tańczenia z partnerem.
Taka aktywność w pozycji wertykalnej – co dowiedziono licznymi badaniami – sprawia, że poród przebiega sprawniej i szybciej.
Zalecenia te w większości porodówek dotyczą jednak tylko pierwszej fazy porodu. W drugiej – gdy pojawiają się skurcze parte, położne zapraszają rodzącą na łóżko, aby mieć lepsze dojście do krocza i lepiej widzieć rodzące się maleństwo. To jednak błąd, bo grawitacja jest nieoceniona dla porodu również, a może szczególnie w tym momencie. Obserwacje położników potwierdzają, że:
- Kobiety rodzące na stojąco mają bardziej regularne skurcze przed porodem.
- Parcie jest łatwiejsze, dzięki wspomniane sile ciążenia.
- Poród jest mniej męczący zarówno dla matki, jak i dziecka, bo nie przebiega wbrew grawitacji.
- Naturalne napieranie dziecka na krocze sprawia, że jego tkanki rozciągają się równomiernie (a nie głównie na okolice odbytu), co zmniejsza ryzyko pęknięcia.
- Pozycja stojąca ułatwia głębokie oddychanie przeponą, co łagodzi ból porodowy i sprawia, że parcie w czasie porodu jest efektywne, ale mniej bolesne.
- Sprzyja lepszemu ukrwieniu łożyska, dzięki czemu dziecko jest silniej dotlenione (w pozycji leżącej uciskana jest aorta).
Zobacz: Poród od A do Z: te pojęcia związane z porodem powinnaś znać
Poród krok po kroku: zobacz, co cię czeka w kolejnych etapach porodu
Poród: 5 błędów, których nie wolno ci popełnić na porodówce
Gdzie można rodzić na stojąco?
Chociaż zalety porodu na stojąco są ewidentne, to jednak wiele palcówek niechętnie zgadza się na to, aby kobieta w czasie parcia stała lub kucała. Tłumaczą to utrudnionym dostępem do krocza, które powinno się kontrolować w czasie ostatnich momentów przed wyjściem dziecka na świat.
Szukając szpitala, w którym będziemy rodzić, warto zatem podpytać, jakie są możliwości porodu na stojąco. To w zasadzie pytanie retoryczne, ponieważ zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej kobieta ma prawo do wyboru pozycji, w której chce rodzić (o ile oczywiście nie ma przeciwwskazań wynikających z jej stanu zdrowia).
Zobacz: Wyprawka do szpitala: co zabrać? ŚCIĄGAWKA
Jak rodzić na stojąco?
Ciężarna powinna kierować się intuicją oraz tym, w jakim ustawieniu ciała odczuwa największy komfort, a najmniejszy ból. Jeśli decyduje się na poród na stojąco, powinna znaleźć sobie wygodne oparcie, które pozwoli jej odciążyć plecy i skupić się na parciu.
Najlepiej, aby oparła się o łóżko, krzesło ścianę lub o partnera, któremu zawiesi ramiona na szyi. Ta ostatni a opcja ma dodatkowa zaletę – pozwala na bliski kontakt rodzącej z partnerem, który może szeptać jej do ucha słowa pocieszenia lub mobilizować do działania.
Taki poród jest trudniejszy dla położnej, która - aby obserwować krocze kobiet i wychodzące z niego maleństwo - musi usiąść na podłodze, ale mimo to warto ją o to poprosić. Ona lub partner (jeśli kobieta nie opiera się na nim) trzyma między nogami rodzącej ręcznik lub inny materiał, w który łapie i którym owija urodzone dziecko. To moment, kiedy kobieta może położyć się, aby przytulić maleństwo, urodzić łożysko i odpocząć.