Pierwsza faza porodu - na czym polega i jak sobie z nią radzić?

2021-12-28 9:29

Pierwsza faza porodu ma na celu przygotowanie kanału rodnego kobiety do urodzenia dziecka. Rozwieranie szyjki macicy to najdłuższy okres porodu, trwa od 8 do 14 godzin, a skurcze przypominają ból miesiączkowy.

Pierwsza faza porodu

i

Autor: Getty images Pierwsza faza porodu jest najdłuższa, ale stosunkowo najmniej dokuczliwa.

Chociaż poród jest sprawą bardzo indywidualną i w przypadku każdej kobiety wygląda inaczej, to jednak można wyróżnić jego kolejne etapy. Pierwsza faza porodu jest najdłuższa, ale stosunkowo najmniej dokuczliwa. Specjaliści rozróżniają cztery fazy porodu, fachowo nazywane okresami. 

Spis treści:

  1. Co się z tobą dzieje podczas pierwszej fazy porodu?
  2. Co się dzieje z dzieckiem podczas pierwszej fazy porodu?
  3. Jak zachowywać się podczas pierwszej fazy porodu?
  4. Nasze rady na początek pierwszej fazy porodu
  5. Nasze rady na koniec pierwszej fazy porodu
Fazy porodu: pierwszy okres porodu

Co się z tobą dzieje podczas pierwszej fazy porodu?

Pierwsze skurcze porodowe, przypominające ból menstruacyjny, są sygnałem, że poród się zaczyna. W pierwszej fazie porodu najpierw możesz je odczuwać dość rzadko i słabo, np. co 10 minut, dopiero po jakimś czasie skurcze będą występować regularnie – co 5 minut, potem jeszcze częściej, co 3 lub co 2 minuty.

Jeśli rodzisz po raz pierwszy, powinnaś pojawić się w szpitalu, gdy skurcze będą powtarzać się co 5 minut. Czasami poród rozpoczyna odpłynięcie wód płodowych (ale bywa i tak, że pęcherz płodowy pęka dopiero pod koniec pierwszego okresu porodu); jeśli towarzyszą temu regularne skurcze – pora do szpitala. Gdy skurczów nie ma, a wody płodowe są czyste bądź różowe – nie ma powodu do pośpiechu, ale warto zacząć się pakować do szpitala.

Zadaniem skurczów jest skracanie i otwieranie szyjki macicy na szerokość aż do 10 cm (bo taka jest zwykle średnica główki dziecka). Przez pierwszy okres porodu położna będzie cię co jakiś czas badać, by ocenić stopień rozwarcia szyjki macicy.

Całkowite rozwarcie otworzy malcowi drogę na świat i zakończy pierwszy okres porodu. Zanim to jednak nastąpi, może minąć nawet kilkanaście godzin, zwłaszcza jeśli rodzisz swoje pierwsze dziecko. Pierwszy etap porodu trwa zwykle krócej w przypadku tzw. wieloródek, czyli kobiet, które rodzą po raz kolejny.

Czytaj: Akcja porodowa: kiedy jechać do szpitala?

Objawy porodu: odejście wód płodowych. Czy jechać na porodówkę, gdy odejdą wody płodowe?

Co się dzieje z dzieckiem podczas pierwszej fazy porodu?

Zwykle już pod koniec ciąży malec przygotowuje się do narodzin i obraca się główką w dół, a w ostatnich tygodniach przed porodem główka dziecka wstawia się we wchód miednicy kostnej bokiem. Może temu towarzyszyć uczucie obniżenia się brzucha, chociaż nie jest to regułą.

Skurcze macicy sprawiają, że dziecko naciska na szyjkę macicy, co powoduje jej otwieranie się i przesuwanie malca w dół kanału rodnego.

Aby przecisnąć się przez wąski kanał, jego główka musi dostosować się do kształtu miednicy. Kości czaszki dziecka są miękkie jak chrząstka, a poza tym nie są jeszcze zrośnięte, dlatego główka może się zmniejszyć i w ten sposób przystosować do ciasnego przejścia w miednicy.

Jak zachowywać się podczas pierwszej fazy porodu?

Oddychaj przeponą, tak jak uczono cię w szkole rodzenia. Rób długie, głębokie wdechy, tak aby unosił ci się brzuch, a nie klatka piersiowa. Dzięki temu dotlenisz dziecko.

Odczuwane przez ciebie skurcze zwykle są bolesne; możesz sobie pomóc, korzystając z ciepłej kąpieli – woda rozluźnia napięte mięśnie i relaksuje. Długość kąpieli dopasuj do zaleceń położnej, gdyż zbyt długie przebywanie w wannie może spowolnić akcję skurczową.

Bardzo korzystnie na postęp porodu wpływa twoja aktywność – spaceruj, skacz na piłce lub skorzystaj z worka sako. Także pozycja pionowa sprzyja przesuwaniu się dziecka w dół kanału rodnego i przyspiesza rozwieranie się szyjki macicy.

Czytaj: 5 pozycji, które ułatwią ci poród - jakie pozycje porodowe wybrać?

Jak wygląda SALA PORODOWA?

Warto pamiętać

Tego nie rób!

Unikaj leżenia na plecach! Taka pozycja może spowodować spadek ciśnienia krwi i w konsekwencji słabszy dopływ krwi do dziecka, poza tym musisz wypchnąć dziecko wbrew sile ciążenia! Zbyt silne parcie w takiej pozycji może prowadzić do urazów krocza i osłabienia mięśni dna miednicy. Lepsze są: klęk, półsiad, pozycje stojące, pozycja kolankowo-łokciowa i leżenie na boku.

Nasze rady na początek pierwszej fazy porodu

  • Ignoruj skurcze tak długo, jak się da - oszczędzaj siły na poród

Jeśli poród zaczyna się łagodnie, nie skupiaj się na nim, tylko zajmij się czymś innym: wyjdź na spacer, upiecz ciasto. Spokojnie czekaj na rozwój wypadków, oszczędzaj swoją energię.

  • Nie spiesz się do szpitala na porodówkę

Pozwól na dobre rozwinąć się akcji skurczowej, żeby już nie zatrzymała się po przyjeździe na porodówkę. Do szpitala pojedź wtedy, gdy skurcze staną się tak silne, że w ich trakcie nie będziesz mogła rozmawiać.

  • Zabierz na porodówkę bliską osobę - wsparcie partnera i rodziny jest bardzo ważne

Niekoniecznie męża (partnera), ale kogoś bardzo ci życzliwego, kto wesprze cię psychicznie i pomoże w konkretnych czynnościach, np. siostrę czy przyjaciółkę. Obecność bliskiej osoby wpływa pozytywnie na przebieg i czas trwania porodu, zmniejsza też odczuwanie bólu.

  • Szukaj wygodnej dla siebie pozycji, ruszaj się! - utrzymuj pozycję pionową

Wypróbuj różne warianty ułożenia ciała, szukając pozycji porodowej, w której ból będzie najmniejszy. Dużo spaceruj – pionowa postawa wykorzystuje siłę grawitacji: ułatwia dziecku przesuwanie się w dół oraz poszerza kanał rodny, ruch zaś łagodzi ból i skraca pierwszy okres porodu. Możesz też np. w czasie skurczu siadać na pompowanej piłce i kręcić biodrami – taka zabawa łagodzi bóle krzyżowe, a nawet jeśli nie zmniejszy bardzo odczuwania bólu, to przyspieszy poród. Kucaj przy drabinkach, uklęknij, wypróbuj wariant „na czworakach” – każda z tych pozycji jest polecana na czas rozwierania się szyjki macicy.

  • Poproś o masaż osobę, która ci towarzyszy - to złagodzi twój ból

Sposób wykonywania masażu – rodzaj dotyku, jego siłę i tempo należy dostosować do potrzeb rodzącej. Wielu kobietom jednak pomaga masaż – czy wręcz mocny ucisk – okolicy krzyżowej w czasie skurczu, bo zmniejsza odczuwanie bólu.

  • Pamiętaj o oddychaniu, podczas skurczów koncentruj się na wydechu

Powinien być długi, ale niezbyt forsujący, ma przypominać długie, powolne gaszenie świecy.

  • Skup się na każdym kolejnym skurczu - nie planuj przebiegu porodu

Nie myśl, ile ich jeszcze będzie i jak długo może to potrwać. Nie dopytuj, jakie masz rozwarcie, nie planuj z góry, ile czasu będziesz rodzić, bo każde odstępstwo od planu podziała na ciebie stresująco.

  • Wykorzystaj aromaterapię - olejki eteryczne mogą cię uspokoić

Wlej kilka kropli olejku zapachowego do kąpieli lub zapal kominek do aromaterapii. Rozluźniająco działają zapachy: lawendy, drzewa sandałowego, melisy, rumianku.

  • Skorzystaj z wanny albo prysznica - ciepła woda rozluźnia

Ciepła woda rozluźnia napięte mięśnie i relaksuje, łagodząc odczuwanie bólu. Poza tym uelastycznia tkanki krocza, przygotowując je na rozciąganie.

  • Rozluźniaj mięśnie dna miednicy - daj dziecku oddychać

Warto je ćwiczyć już w ciąży. Napięte mięśnie zużywają tlen potrzebny dziecku i przeszkadzają w postępie porodu.

  • Pij wodę - podczas porodu grozi ci odwodnienie

W czasie porodu będziesz czuć pragnienie – możliwość napicia się wody przynosi ulgę i dodaje energii. Tylko nie przesadź (zabierz ze sobą małą butelkę wody mineralnej z dzióbkiem).

Nasze rady na koniec pierwszej fazy porodu

Faza przejścia, czyli ostatni etap pierwszego okresu porodu to moment, gdy szyjka osiąga rozwarcie od 8 do 10 cm. Skurcze są teraz bardzo silne, trwają 1,5–2 minuty. To często najtrudniejszy okres porodu, ale koniec jest coraz bliżej.

  • Nie przyj na siłę - poczekaj aż położna da ci sygnał

Już teraz może pojawić się u ciebie potrzeba parcia, ale jeśli nie nastąpiło jeszcze pełne rozwarcie, trzeba się od parcia powstrzymać.

  • Uklęknij, opierając nisko głowę na podłodze, a biodra miej wysoko uniesione - to idealna pozycja do pierwszej fazy porodu

To idealna pozycja na tę fazę porodu – zmniejsza siłę skurczów partych i umożliwia pełniejsze rozwarcie szyjki macicy.

  • Rób krótkie, szybkie wydechy

Tak jakbyś chciała szybko zgasić po kolei wiele świec.