Spis treści
- Krok 1: decyzja o pobraniu krwi pępowinowej
- Krok 2: pobranie krwi pępowinowej
- Krok 3: przechowywanie krwi pępowinowej
- Komórki ze sznura pępowiny
Narodziny dziecka to jedyny moment, kiedy można pobrać jego krew pępowinową – już nigdy później taka okazja się nie powtórzy. Jeśli więc sytuacja finansowa waszej rodziny na to pozwala, warto to rozważyć, bo nie wiadomo, czy w przyszłości ta krew nie okaże się bardzo pomocna. Zawarte w niej komórki macierzyste już teraz są wykorzystywane w leczeniu ok. 70 chorób (głównie hematologicznych i onkologicznych), a w przyszłości może ich być jeszcze więcej. Komórki z krwi pępowinowej mogą posłużyć zarówno do leczenia dziecka, podczas którego narodzin zostały pobrane, jak i jego rodzeństwa, a nawet rodziców. Krew pępowinową można przechowywać przez kilkadziesiąt lat.
Czytaj także: >> Ile kosztuje pobranie i przechowywanie krwi pępowinowej? >>
Krok 1: decyzja o pobraniu krwi pępowinowej
O tym, czy chcecie pobrać i przechowywać krew pępowinową dziecka, trzeba pomyśleć odpowiednio wcześnie, aby mieć czas na wybór banku komórek macierzystych. Gdy będziecie już na to zdecydowani, podpiszecie umowę z bankiem i uiścicie opłatę wstępną. Po podpisaniu umowy i dokonaniu opłaty (w największych bankach można to zrobić przez internet) otrzymacie oznakowany i przygotowany specjalnie dla waszego dziecka tzw. zestaw pobraniowy. Każda jego część jest oznaczona indywidualnym numerem identyfikacyjnym, co ma zapobiec pomyłkom. Wewnątrz zestawu znajdują się sterylne elementy służące do pobrania krwi pępowinowej. W chwili gdy rozpocznie się poród i będziecie wybierać się do szpitala, musicie pamiętać o zabraniu ze sobą zestawu pobraniowego. Najlepiej włóż go do torby, w której są spakowane wszystkie rzeczy potrzebne do porodu. W drodze do szpitala (albo wkrótce po przyjeździe na miejsce) trzeba poinformować bank komórek macierzystych o rozpoczęciu porodu. Zestaw pobraniowy w szpitalu należy przekazać położnej, która będzie opiekować się rodzącą.
Krok 2: pobranie krwi pępowinowej
Sam zabieg pobrania jest bardzo prosty, nieinwazyjny i całkowicie bezpieczny. Krew jest pobierana z pępowiny tuż po narodzinach dziecka i przecięciu sznura pępowiny. Pobiera ją przeszkolona w tym zakresie położna. Osoba taka musi mieć podpisaną umowę z bankiem krwi, dlatego musicie wcześniej sprawdzić, czy w wybranym szpitalu położniczym jest taka możliwość (trzeba wziąć to pod uwagę w momencie wyboru szpitala). Krew jest oczywiście pobierana wyłącznie z tej części pępowiny, która po przecięciu pozostaje przy łożysku i jest zazwyczaj utylizowana. Zabieg nie stanowi więc absolutnie żadnego zagrożenia – ani dla mamy, ani dla dziecka. Jednak należy pamiętać, że ostateczną decyzję o pobraniu krwi zawsze podejmuje obecny przy porodzie lekarz. I może od tego odstąpić, jeśli zagrożone będzie zdrowie matki lub dziecka. Sam zabieg trwa ok. 5 minut; polega na nakłuciu strzykawką naczynia krwionośnego w sznurze pępowiny i pobraniu krwi do opisanego już zestawu. Krew pępowinową można pobrać także podczas cesarskiego cięcia.
Czytaj także: >> Krok po kroku: jak zdeponować krew pępowinową w banku komórek macierzystych? >>
Krok 3: przechowywanie krwi pępowinowej
Zawiadomiony przez szpital lub rodziców bank komórek macierzystych zleca przewiezienie krwi do laboratorium kurierowi z wyspecjalizowanej firmy przewozowej. Zazwyczaj następuje to w ciągu 24 godzin od porodu. Bardzo ważny jest właściwy transport: zestaw pobraniowy z krwią znajduje się w opakowaniu z grubego styropianu, które jest wyłożone torebkami zawierającymi substancje termoizolujące i stabilizujące temperaturę. W laboratorium krew pępowinowa jest dokładnie badana pod kątem czystości bakteriologicznej i wirusologicznej. Jeżeli wyniki badań są prawidłowe, krew zostaje poddana preparatyce. Wyizolowane komórki macierzyste trafiają do specjalnej kasety, która zostaje umieszczona w pojemniku zanurzonym w oparach ciekłego azotu (panuje tam temperatura poniżej –196°C). Zamrożone w ten sposób komórki można przechowywać przez wiele lat i sięgnąć po nie, gdy zaistnieje taka potrzeba (czyli pojawi się choroba).
Komórki ze sznura pępowiny
lek. med. Tomasz Baran, Polski Bank Komórek Macierzystych
Krew pępowinową z sukcesem przeszczepia się od ponad 25 lat. Medycyna jednak wciąż idzie naprzód i dziś z ogromnymi nadziejami przyglądamy się komórkom macierzystym sznura pępowiny. Komórki te mają zdolność do przekształcania się w komórki takich tkanek, jak chrząstka, komórki nerwowe czy komórki kości. Właściwości te wykorzystuje tzw. medycyna regeneracyjna, czyli nowa gałąź medycyny, która szuka możliwości leczenia uszkodzonych tkanek m.in. z użyciem macierzystych komórek mezenchymalnych. Te komórki znajdują się właśnie w sznurze pępowiny, znacznie mniej jest ich we krwi pępowinowej czy też szpiku kostnym. Na całym świecie, także w Polsce, podejmuje się wiele prób leczenia tymi komórkami chorób, w których konwencjonalne leczenie nie przynosi rezultatów. Kilka lat temu w Polsce powstało Polskie Towarzystwo Medycyny Regeneracyjnej, którego celem jest zwiększanie dostępu do tego rodzaju metod leczniczych. Przyszli rodzice powinni się zastanowić nad bankowaniem krwi pępowinowej i sznura pępowiny, gdyż medycyna wciąż pokazuje, że jeszcze nieraz może nas wszystkich zaskoczyć.
