Psychoza poporodowa jest bardzo silnym zaburzeniem psychicznym, stwarzającym zagrożenie zarówno dla życia i zdrowia matki, jak i dziecka. Nie należy jej mylić z baby blues ani z depresją poporodową - jest ona najcięższą przypadłością z wszystkich wymienionych.
Kobieta, która cierpi na psychozę poporodową wymaga natychmiastowej i kompleksowej pomocy. Psychoza poporodowa pojawia się do kilku miesięcy po porodzie i dotyczy około 1-2 na 1000 młodych mam. Na czym to zaburzenie polega i jak się je leczy?
Czytaj: Choroby psychiczne a ciąża - czy mimo zaburzeń można urodzić zdrowe dziecko?
Spis treści
- Jakie są przyczyny psychozy poporodowej?
- Jakie są objawy psychozy poporodowej?
- Czym psychoza po porodzie różni się od baby blues?
- Czym psychoza poporodowa różni się od depresji poporodowej?
- Jak wygląda leczenie psychozy po porodzie?
Jakie są przyczyny psychozy poporodowej?
Trudno wskazać na przyczyny występowania psychozy poporodowej. Jednak czynnikami, które zwiększają ryzyko jej pojawienia się, są podobne doświadczenia w poprzedniej ciąży, wystąpienie psychozy poporodowej u osoby z najbliższej rodziny, także występowanie innych zaburzeń psychicznych wśród najmłodszych lub właśnie u danej kobiety. Ten rodzaj zaburzenia często wiąże się również ze schizofrenią i chorobą maniakalno-depresyjną.
Czytaj: Nie kocham swojego dziecka. Czy brak uczuć do dziecka po porodzie jest normalny?
Jakie są objawy psychozy poporodowej?
Psychoza poporodowa początkowo nie daje bardzo niepokojących objawów. Kobiecie towarzyszy zmęczenie, bywa rozdrażniona, czuje się zagubiona w nowej roli i często cierpi na bezsenność. Wszystkie te problemy często tłumaczy się po prostu przystosowywaniem kobiety do bycia mamą bądź baby bluesem, który powinien szybko minąć.
W przypadku psychozy poporodowej tak się jednak nie dzieje. I choć pierwsze objawy nie są charakterystyczne, choroba rozwija się bardzo szybko i dołączają do nich kolejne.
Przede wszystkim, młoda matka z psychozą poporodowąma zaburzony ogląd rzeczywistości - nie potrafi realistycznie ocenić ani siebie, ani relacji z innymi osobami. Kobieta unika kontaktu z dzieckiem, nie chce się nim opiekować.
Towarzyszą jej myśli o wyrządzeniu mu krzywdy. Co więcej, osoba z psychozą poporodową staje się podejrzliwa wobec innych, również, a może i przede wszystkim, najbliższych osób. Towarzyszą jej omamy, często wiążące się ze słyszeniem "głosów", każących wyrządzić noworodkowi krzywdę. W ekstremalnych przypadkach kobieta cierpiąca na psychozę poporodową zabija siebie lub/i dziecko.
Czym psychoza po porodzie różni się od baby blues?
Psychoza poporodowa jest zaburzeniem psychotycznym, natomiast baby blues to przypadłość o dużo większej częstotliwości i zdecydowanie lżejszym przebiegu.
Jest poporodowym obniżeniem nastroju, smutkiem poporodowym, który, według różnych danych, dotyczy co najmniej połowy młodych mam. Baby blues, w przeciwieństwie do psychozy poporodowej, samoistnie ustępuje po kilku dniach, a pojawia się około 5. doby po porodzie.
Smutek poporodowy nie wymaga konsultacji z psychiatrą, jednak z pewnością świeżo upieczonej mamie potrzebne jest wsparcie ze strony rodziny: zarówno emocjonalne, jak i w wykonywaniu obowiązków domowych, do których nie zawsze starcza jej sił. Warto również dodać, że baby blues powodują zmiany hormonalne w organizmie kobiety i wszystkie przeżycia młodej mamy: poród, niewyspanie, zmęczenie.
Czym psychoza poporodowa różni się od depresji poporodowej?
Depresja poporodowa jest zaburzeniem nastroju znacznie poważniejszym niż smutek poporodowy i dotyczy około 10 procent kobiet. Jej objawy są takie, jak w przypadku depresji, którą przeżywają inni chorzy: młoda mama nie odczuwa przyjemności z wykonywania zajęć, które wcześniej ją uszczęśliwiały, nie ma zapału do wykonywania czynności, które kiedyś lubiła.
Towarzyszą jej myśli o bezsensie życia, o przemijaniu, śmierci. Spada jej poczucie własnej wartości, trudno jej się skupić, nie ma ochoty na seks.
Ważne w tym przypadku są również myśli dotyczące dziecka: kobieta odczuwa o nie nieustający lęk, czuje się "matką niewystarczająco dobrą", boi się, że nie radzi sobie ze swoją nową rolą. Depresja poporodowa wymaga wizyty u specjalisty: psychologa i być może psychiatry, którzy przeprowadzą odpowiednią terapię.
Czytaj: 4 sposoby na przetrwanie baby blues
Jak radzić sobie z depresją poporodową?
Jak wygląda leczenie psychozy po porodzie?
Ogromną rolę, zarówno w przypadku baby blues, jak i depresji poporodowej i psychozy poporodowej, odgrywa najbliższa rodzina młodej mamy i jej przyjaciele. O ile ona sama może bać się poprosić o pomoc, w przekonaniu, że ktoś uzna ją za złą matkę lub że nie wypada mówić o swoich problemach, o tyle to właśnie najbliżsi powinni obserwować zmiany zachodzące w jej zachowaniu i reagować.
Tym bardziej, że psychoza poporodowa daje wiele charakterystycznych objawów, których nie wolno bagatelizować. To zaburzenie wymaga leczenia psychiatrycznego i farmakologicznego. Najczęściej ustępuje po kilku tygodniach, jednak lekarze mogą zalecić dłuższe przyjmowanie leków.
Zobacz: Terapia poznawczo-behawioralna: założenia, techniki, zastosowanie
