Dwa dni wolnego na dziecko bywają pułapką, w którą wpadają niedoświadczeni rodzice - w pierwszym odruchu może się wydawać, że urlop przysługuje na każde dziecko, które spełnia opisane w Kodeksie pracy warunki. Niestety, wymiar jest stały, co najboleśniej odczuwają szczególnie rodziny wielodzietne. Chociaż w sezonie chorobowym (ale i gdy trzeba załatwić np. sprawy urzędowe) większość rodziców chciałaby, aby dni wolnych było więcej, to gdy maluchów jest więcej, jest i więcej potrzeb - również tych związanych z urlopem.
Spis treści
Liczba dzieci powinna wpływać na urlop
Zmian w Kodeksie pracy chce Naczelna Rada Adwokacka. Wniosek w tej sprawie został skierowany do Rzeczniczki Praw Dziecka, Moniki Hornej-Cieślak. Art. 188 "w ocenie Naczelnej Rady Adwokackiej dyskryminuje w swoim brzmieniu dzieci z rodzin wielodzietnych" - czytamy na stronie NRA.
- Sam tego doświadczyłem, bo mam trójkę dzieci i wiem na czym polega ten problem - mówi, cytowany przez "Rzeczpospolitą", wiceprezes NRA Bartosz Grohman. W rodzinach wielodzietnych dziecko nie wie, czy mama (bo to ona najczęściej zostaje w domu), będzie miała dzień, który będzie mogła poświęcić na opiekę nad nim. NRA wnioskuje, aby dostosować długość zwolnienia do liczby dzieci - propozycja to minimum dwa dni opieki, albo co najmniej jeden na każde dziecko.
Cytowana przez "Rzeczpospolitą" Rzeczniczka Praw Dziecka podkreśla, że współpracuje z Naczelną Radą Adwokacką w zakresie nowelizacji art. 188 Kodeksu pracy. - Jesteśmy w trakcie prac legislacyjnych związanych z tym obszarem - mówi Monika Horna-Cieślak.
Przeczytaj także: Czy zwolnienie na dziecko jest płatne? Wyjaśniamy, ile pieniędzy dostaniesz przy L4 na dziecko
Dwa dni na dziecko
Zapisy dotyczące dni wolnych na opiekę nad dzieckiem znajdziemy we wspomnianym już art. 188 Kodeksu pracy.
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo dwóch dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia - czytamy w pierwszym paragrafie.
O tym, czy będziemy korzystać z wolnego w wymiarze dniowym czy godzinowym, decydujemy wraz z pierwszym złożonym w danym roku kalendarzowym wnioskiem. Co ważne, wolne na dziecko może wziąć tylko jeden rodzic, wymiar jest ten sam, niezależnie od liczby dzieci, które spełniają zaznaczony w Kodeksie warunek.
Musimy pamiętać, że powinnyśmy poinformować pracodawcę, że chcemy korzystać z przysługującego nam prawa. Gdy rozpoczynasz pracę w nowej firmie, wśród dokumentów do wypełnienia powinien pojawić się ten dotyczący tzw. opieki na dziecko.
Przeczytaj także: Zasiłek na... wnuki. O istnieniu tej opcji wiele osób nie ma pojęcia
Są jeszcze inne urlopy
Od ubiegłego roku rodzice (ale nie tylko, ponieważ zmiany dotyczą wszystkich pracowników) mogą skorzystać z dodatkowych dni wolnych. Nowelizacja Kodeksu pracy była związana z unijnymi dyrektywami - tzw. rodzicielską i work-life balance. To wydłużenie urlopu rodzicielskiego, urlop opiekuńczy oraz tzw. urlop z powodu siły wyższej.
To odpowiedź na zmieniające się trendy na rynku pracy, a także wprowadzenie rozwiązań ułatwiających pracującym rodzicom godzenie życia zawodowego z rodzinnym - mówiła ówczesna ministra rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg, po podpisaniu nowelizacji Kodeksu pracy przez prezydenta.
- Urlop z powodu siły wyższej
Art. 148 Kodeksu pracy dotyczy zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej. Zasady mogą przypominać te związane z dniami opieki na dziecko.
"Pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze dwóch dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia" - czytamy w pierwszym paragrafie.
W pierwszym złożonym w danym roku kalendarzowym wniosku decydujemy, w jaki sposób skorzystamy z urlopu.
- Urlop opiekuńczy
Art. 173 Kodeksu pracy mówi o urlopie opiekuńczym. Przeczytamy tam, że w ciągu roku kalendarzowego przysługuje nam pięć dni wolnego, "w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych". Aby skorzystać z tego urlopu musimy złożyć wniosek (najpóźniej dzień wcześniej), w którym poinformujemy kim i dlaczego będziemy się opiekować.
- Urlop na żądanie
Nie zapominajmy o urlopie na żądanie (art. 167 KP), który także przydaje się w podbramkowych sytuacjach. To maksymalnie cztery w dni w roku, a o nieobecności możemy poinformować w dniu rozpoczęcia urlopu.
Przeczytaj także: Urlop okolicznościowy: komu przysługuje i kiedy można z niego skorzystać?
L4 na dziecko
Gdy dziecko choruje, lekarz może nam wystawić zwolnienie na dziecko. Jednak nie zawsze ono będzie płatne. Jak czytamy na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zasiłek opiekuńczy przysługuje przez:
- 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opiekujesz się zdrowym dzieckiem do lat ośmiu lub chorym dzieckiem do lat 14, w tym także dzieckiem niepełnosprawnym w tym wieku, albo
- 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opiekujesz się dzieckiem w wieku ponad 14 lat lub innym chorym członkiem rodziny.
Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym. Kwota zasiłku to 80 proc. wynagrodzenia.
Przeczytaj także: 800 plus to tylko początek. Pieniądze na dziecko dostaniesz też z tych programów
